Maliye'den satılmış eve ‘ceza ve vergi’ darbesi

Ä°stanbul Defterdarlığı gayrimenkul sahiplerine ceza yaÄŸdıracağı bir operasyon için düğmeye basıyor. Buna göre, Defterdarlık emlak deÄŸerlerini belirlemek üzere bir komisyon kuracak. Komisyonun belirlediÄŸi fiyatın altında satış beyan edenlere ceza kesilecek. Ä°nceleme için 5 yıl geriye gidilecek. Operasyon villa, yalı ve lüks dairelerden baÅŸlayacak.Gayrimenskul alanlara ve satanlara büyük ceza geliyor. Gayrimenkullerin, satışı yapılırken tapu iÅŸlemleri sırasında gösterilen deÄŸeri ile piyasa deÄŸeri karşılaÅŸtırılıp, aradaki farkın, cezalı alım-satım vergisi alınacak. Halk arasında ‘‘alım-satım vergisi’’ diye adlandırılan bu ödeme ‘‘tapu harcı’’ olarak adlandırılıyor.Maliye'nin denetim elemanları, çeÅŸitli semtlerde satışı yapılan konut, büro, dükkan, maÄŸaza ve arsaların, tapu iÅŸlemleri sırasında gösterilen deÄŸeri ile, gayrimenkulün tespit ettikleri gerçek deÄŸerini kıyaslayacaklar. Aradaki farkın da, hem alıcıdan hem de satıcıdan ‘‘binde 15 tapu harcını’’ ayrı ayrı alacaklar. Bununla da kalmayacaklar ve tapu harcının yanısıra her ay için yüzde 7 ‘‘gecikme faizi’’ ve ‘‘vergi cezası’’ isteyecekler.ÖNCE LÃœKS KONUTLARÄ°stanbul Defterdarlığı'nın, aylardır üzerinde çalışma yaptığı ve yakında baÅŸlatacağı operasyonun ayrıntıları belli oldu.Özellikle lüks daire, villa ve yalı satışlarına yönelik olarak alıcı ifadeleri ve diÄŸer denetim teknikleri kullanılarak söz konusu gayrimenkullerin satışlarının gerçek bedelleri üzerinden belgelendirilip-belgelendirilmediÄŸine yönelik çalışmalar öncelikli olarak ÅŸu semtlerde yapılacak:Beykoz, Küçükçekmece, Kozyatağı, BahçeÅŸehir, Kemerburgaz, Etiler, Feneryolu, 1. Levent, Çamlıca, Çengelköy, Tarabya, Akatlar, Sarıyer, Gültepe, Uskumruköy, Suadiye.AYRINTILARÄ°stanbul Defterdarlığı, düşük bedelle satılan gayrimenkullere yönelik bir ‘‘operasyon planı’’ hazırladı. Buna göre baÅŸlatılacak çalışmanın aÅŸamaları şöyle olacak:Birinci AÅŸamada; öncelikli olarak seçilecek lüks semtler, caddeler veya mekanlarda gayrimenkul alım satım deÄŸerlerinin tespiti yapılacak. Bu tespitler, buralarda faaliyet gösteren emlak komisyoncuları, emlak alım satımı yapan firmalar, muhtarlar v.s. ile görüşmelerle ve bu sektörle ilgili yazılı basın takip edilerek yapılacak.Ä°kinci AÅŸamada; seçilen semt, cadde veya mekanlardaki gayrimenkul alım satım iÅŸlemlerinin ve iÅŸlemlerini yapanların tespiti yapılacak. Bu tespitlerin bir kısmı doÄŸrudan doÄŸruya Tapu Sicil Müdürlükleri kayıtlarından bir kısmı da vergi dairelerine gönderilmiÅŸ bulunan 1 nolu bilgi formlarından tespit edilecek.Üçüncü AÅŸamada; vergi denetmenlerince gayrimenkul alım satımı iÅŸlemini yapan yani harcın mükellefleri nezdinde gayrimenkulun gerçek alım satım bedelinin tespiti yapılacak. Bu tespitlerde alım satım sırasında düzenlenmiÅŸ fatura, sözleÅŸme, ödeme belgeleri ile tarafların beyan ve ifadeleri yanında emsal konumdaki gayrimenkuller için birinci aÅŸamada yapılan tespitlerden yararlanılacak.Dördüncü AÅŸamada; vergi denetmenlerince yapılan tespitler üzerine beyan dışı kalmış bir harç matrahının bulunması halinde alıcı ve satıcı için ayrı ayrı yazılacak Vergi Ä°nceleme Raporu ile ziyaa uÄŸrayan (yani ödenmeyen) harcın cezalı olarak tarhı istenecek.Çalışma vergi denetmenlerinden oluÅŸturulacak bir grup tarafından baÅŸlatılacak ve hızla sonuçlandırılacak. Ä°stanbul Defterdarlığı yapılacak bu çalışma sonucunda, birkaç katrilyonluk gelir kaynağına ulaşılacağını tahmin ediyor.Ä°stanbul Defterdarlığı ceza örneklerini bile hazırladıİSTANBUL Defterdarlığı'nın Ä°stanbul'da ilçeler ve semtler itibariyle yaptırdığı tespitlere göre, Ä°stanbul'da gayrimenkuller satış sırasında yarı deÄŸerine ya da üçte bir deÄŸerine satılmış gibi gösteriliyor. Bu fark bazı satışlarda beÅŸte bir dahi olabiliyor.Bazı semtlere iliÅŸkin tespitler tabloda da yer alıyor.Ä°stanbul Defterdarlığı'nca konu ile ilgili yapılan deÄŸerlendirmeler neticesinde; tapu iÅŸlemi sırasında beyan edilen devir ve satın alma bedellerinin, komik denecek derecede düşük olduÄŸu, eksik ödenen harç tutarlarının ihmal edilemez bir tutara ulaÅŸtığı sonucuna varılmış. ÖrneÄŸin, Sarıyer, ÅžiÅŸli ve BeÅŸiktaÅŸ Bölgelerinde satışı yapılan 50 gayrimenkulun iÅŸlem deÄŸeri 2 trilyon 620 milyar lira olarak beyan edildiÄŸi halde, bu gayrimenkullerin tahmini rayiç bedellerinin 6 trilyon 400 milyar lira olduÄŸu tahmin edilmektedir. Buna göre ödenmesi gereken tapu harcı toplamı 192 milyar, ödenen 78.6 milyar olup, 113.4 milyar lira harcın eksik ödendiÄŸi hesaplanmış.Yine Zekeriyaköy'de 40 milyara satıldığı beyan edilen bir gayrimenkulün 120 milyar olduÄŸu Bebek'te 31 milyar olarak gösterilen bir satışın 90 milyar olduÄŸu, TeÅŸvikiye'de 17.5 milyar olarak gösterilen bir satışın 50 milyar olduÄŸu yapılan çalışmalardan anlaşıldığından, çalışmalara öncelikle lüks gayrimenkullerin gerçek devir ve alış bedellerinin tespitine yönelik olarak baÅŸlatıldı.Satılmış eve ceza neye dayanıyorÄ°STANBUL Defterdarlığı'nın baÅŸlattığı, gayrimenkul alım-satımına yönelik operasyonun yakında Türkiye genelinde tüm illerde yaygınlaÅŸması bekleniyor. Olay ÅŸu:Ãœlkemizde, gayrimenkul alım-satımı yapılırken, gayrimenkulün deÄŸeri beyan ediliyor ve bu deÄŸer üzerinden alıcı binde 15, satıcı da binde 15 harç ödüyor.Tapu harcına esas olan deÄŸer, Emlak Vergisi deÄŸeri olarak gözönüne alınıyor.14.8.1999-31.12.2001 tarihleri arasında, vergi deÄŸeri; Emlak Vergisi'nin konusuna giren bina ve arazinin rayiç bedeli. Rayiç bedel ise, bina, arsa ve arazinin beyan tarihindeki alım-satım deÄŸeri olduÄŸu kabul ediliyor.1 Ocak 2002'den itibaren tapu harcı; Emlak Vergisi asgari deÄŸeri ile mükellef tarafından beyan edilmiÅŸ olan alım-satım deÄŸerinden hangisi yüksek ise, o deÄŸer üzerinden alınacak.Tapu iÅŸlemlerinde, gerçek deÄŸeri örneÄŸin 100 milyar lira olan gayrimenkul satış yapılırken genellikle 30-40 milyar lira olarak gösteriliyor. Böyle olunca da 60-70 milyar liranın alım-satım vergisi (tapu harcı) ödenmiyor.Tapu sicil müdürlükleri, vatandaşın beyan ettiÄŸi alım-satım deÄŸeri üzerinden, harcı tahsil ederek tapu iÅŸlemini yapıyor. Beyan edilen deÄŸerin gerçek alım-satım deÄŸeri olup olmadığını kontrol etmiyorlar.Sonradan yapılacak deÄŸerlendirme ve araÅŸtırma sonucu da, gayrimenkulü hem alan hem satandan, cezalı vergi istenecek.Maliye'nin uygulamasında, yıl ayrımı yapılmıyor. Maliye, zamanaşımı süresini gözönüne alarak, geriye dönük 5 yılın alım-satım deÄŸerlerini inceleyip cezalı iÅŸlem yapabilecek. Ancak 2002 öncesi için çok kolay görünen bu uygulama, 1 Ocak 2002'den itibaren yürürlüğe giren 4751 sayılı Yasada yeralan bazı hükümler nedeniyle, 2002 ve izleyen yıllarda alınan gayrimenkuller açısından tartışmalara neden olabilecek.Türkiye'ye yayılacakÄ°STANBUL Defterdarlığı'nca baÅŸlatılan bu uygulamanın, yakında diÄŸer büyük illerden baÅŸlamak üzere, Türkiye çapında yaygınlaÅŸması sözkonusu. Katrilyonlarca liralık gelir toplanması beklenen bu uygulamanın, özellikle son 5 yılda gayrimenkul alıp-satanların tamamına yakın kısmından cezalı tapu harcı isteneceÄŸi tahmin ediliyor. VatandaÅŸ, tapu iÅŸlemleri sırasında, ‘‘gösterilecek satış deÄŸeri’’ konusunda uyarılmadığı için, ister istemez cezalı ve faizli harç ödemek zorunda kalacak.‘Cins düzeltme’ de varKONUT, büro, dükkan ve maÄŸazalarla ilgili ‘‘cins düzeltilmesi harcı’’ denetimine de devam edilecek. Kat irtifaklı arsa tapusu olan binalar, tek tek araÅŸtırılarak binde 15 cins düzeltmesi harcının ödenip ödenmediÄŸi araÅŸtırılacak. Ödemeyenlerden bu harç, cezası ve faizi ile birlikte istenecek. Türkiye'deki binaların yüzde 90'ının cins düzeltmesi harcının ödenmediÄŸi ve halen ‘‘kat irtifaklı arsa tapusu’’ olduÄŸu gözönüne alındığında, milyonlarca vatandaşın cezalı ‘‘cins düzeltme harcı’’ ödeyeceÄŸi ve bu yolla birkaç katrilyon lira gelir toplanacağı tahmin ediliyor.Â