Maliye uyudu, 1 katrilyon liralık vergi tehlikede

Oraganize Sanayi Bölgeleri Kanunu'na eklenen bir madde, toplam 60 ile OHAL bölgesindeki yatırım teşviklerini sağladı. Maliye Bakanı'nın Meclis'te olmadığı bir anda geçirilen madde, 1 katrilyon liralık vergi kaybı yaratacak.

İKİ hafta önce yürürlüğe giren bir kanuna, MHP ve FP'lilerin önergesiyle eklenen bir madde, hükümetin Ekonomi Programı'nı allak bullak etti. Yasa metnine büyük bir kurnazlıkla sokulan ve ekonomi yönetiminin gafil avlanması sonucu yürürlüğe giren bu madde, Maliye'ye yaklaşık 1 katrilyon liralık vergi kaybettirecek. Bu durumun gerek hükümet içinde, gerekse hükümetin IMF ile ilişkilerinde ciddi sıkıntı yaratacağı belirtiliyor.

15 Nisan tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) kanununa eklenen bir maddeyle, iki yıl önce OHAL bölgesindeki yatırımların teşvikine ilişkin yasa kapsamındaki illerin sayısı, kurnaz bir manevrayla 60'a yükseltildi.

Maliye Bakanı Sümer Oral'ın TBMM Genel Kurulu'nda bulunmadığı bir sırada 14. maddeye eklenen ve hükümet içinde ciddi krize yol açacak olan fıkra şöyle:

‘‘Fert başına GSYİH miktarı 3 bin 500 dolar ve aşağıdaki gelir miktarını bulan OSB bulunan yerler, 4325 sayılı Olağanüstü Hal Bölgesinde ve Kalkınmada Öncelikli Yörelerde İstihdam Yaratılması ve Yatırımların Teşvik Edilmesi ile 193 sayılı Gelir Vergisi kanunu'nda değişiklik yapılması hakkındaki kanundan faydalanırlar.’’

Bu maddenin atıfta bulunduğu OHAL ve Kalkınmada Öncelikli Yöreler'deki (KÖY) yatırımları teşvik için bundan iki yıl önce çıkarılan kanun, 22 ildeki yatırımlara ciddi vergi muafiyetleri getiriyor. Yasa çıkarılırken 22 olan il sayısı, kapsam dışında kalan illerin büyük tepkisi sonucu daha sonra 26'ya çıkarılmıştı.

Büyük bir kurnazlık örneği olarak, OSB Kanunu'na eklenen bu maddeyle 26 il sayısı 60'a yükselmiş oldu. Çünkü DİE verilerine göre, 3 bin 500 doların altında geliri olan il sayısı 60.

2 KATRİLYON VERGİ

Maliye Bakanlığı'nın verilerine göre, devlet bu 60 ilden geçen yıl toplam 2 katrilyon liralık vergi tahsil etti. OSB Kanunu'na MHP dışındaki hiçbir hükümet ortağının farketmeden sokulan bu madde nedeniyle, devlet 15 Nisan'dan itibaren, bu 60 ilden ciddi vergi kaybına uğrayacak.

OHAL ve KÖY'lerdeki yatırımların teşvikine ilişkin kanun, yatırımlara şu vergi muafiyetlerini getiriyor:

1997 Ekim ayından sonra başlamış ve 10'un üzerinde işçi çalıştıran bütün yatırımlar, gelir ve kurumlar vergisinden 5 yıl süreyle muaf.

Ayrıca, 2007 yılına kadar 10'un üzerinde işçi çalıştıranlara yüzde 40, 51 ve daha yukarı sayıda işçi çalıştıranlara ise yüzde 60 vergi indirimi uygulanıyor.

Çalışanlardan kesilen vergiler iki yıl süreyle erteleniyor,.

Kanun kapsamındaki işletmelerde vergi resim harç damga pulu alınmıyor.

Bu işletmelerde çalışan işçilerin sigorta primlerini Hazine üstleniyor. Kanun kapsamındaki illerde 10 kişinin üzerindeki yatırımlara bedelsiz hazine arazisi tahsis ediliyor.

Tek tepki Genç'ten geldi

EKONOMİ Yönetiminin yasa yürürlüğe girdikten sonra farkettiği bu madde, ciddi sıkıntı yarattı. Maddenin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne götürülmesi bir formül olmasına karşın bu formülün nasıl hayata geçirileceği bilinmiyor.

Bu nedenle, bu maddeyi yürürlükten kaldıracak yeni ve kısa bir kanunun gündeme gelmesi bekleniyor. Ancak, 38 ilin sözkonusu olması nedeniyle, bu saatte yapılacak bir değişikliğin de bu iller nezdinde ciddi tepki yaratacağı ifade ediliyor. Bu maddenin kanuna konulması sırasında tek tepki DYP Tunceli Milletvekili Kamer Genç'ten geldi. Genç, önerge sırasında, bu maddenin Maliye'ye sorulması gerektiğini, aksi takdirde ekonomide ciddi sıkıntılar yaratacağını söyledi.