Maliye, kadına tek vergi numarasını boşuna veriyor

Maliye'nin, mart ayı başından itibaren otomobil alım satımına, şirket yöneticilerine yaygınlaştırdığı ‘‘tek vergi numarası’’ uygulaması ilginç bir ayrıntının unutulduğunu ortaya koydu. Bu numarayı kadın-erkek, herkes alacak. Ancak, iş beyana gelince, bunu ‘‘aile reisi’’ yani erkek yapacak.

Otomobil, ev satın alanlara ve şirket yöneticilerine verilerek başlanan ‘‘tek vergi numarası’’ uygulaması ile vergi sistemimizde bulunan ‘‘Aile Reisi Beyanı’’ birbiri ile çelişki halinde ve uzlaşmaz görünmektedir.

Bilindiği üzere bizde, aile reisi beyan sistemi yürürlükte olup; koca, eş ve çocukların gelirleri birleştirilmekte ve toplanma nedeni ile de daha yüksek vergi oranından vergilenmektedir.

Günümüzde kadınların doktor, avukat, gibi meslek sahibi olmaları veya butik, tuhafiye, market, emlakçı gibi dükkanlar açmaları, değişik işlerde ücretle çalışmaları nedeniyle bugün geldikleri nokta aile reisi beyanının mantığına uymamaktadır.

Özellikle okumuş, meslek sahibi olmuş ve ekonomik özgürlüğünü elde etmiş kadın, artık sürücü belgesi almakta, otomobil, ev edinmektedir. Gelirlerinin ise, kocası tarafından beyanı, günümüzün ‘‘çağdaş kadın’’ anlayışı ile bağdaşmamaktadır. Özellikle dünya kadınlar günü nedeniyle, bu konuyu kamuoyunun dikkatine sunuyoruz.

Bu durumda evliliği cezalandıran, metres yaşamayı, imam nikahını teşvik eder görünen yapısı nedeniyle aile reisi beyanı, sosyal açıdan da uygun değildir.

KADININ ADI OLSUN

Tek vergi uygulaması ile ev, araba alan, şirket kuran onbinlerce kadına vergi numarası verilecek fakat kadınlar bu numaraları kullanamayacaklar, beyan veremeyecekler, kocalarının numarası ile gelirlerini kocaları beyan edecektir. Bu ikilem dahi çelişkiyi açıkça göstermektedir.

Doktor kadının gelirini, emekli koca neden beyan etmelidir? Butik sahibi kadının geliri nedeniyle, devlet memuru kocası neden vergi mükellefi olmalıdır? Özellikle vergide hapis ve para cezalarının getirildiği bir ödenemde, gelir elde edilirken veya edilmeş gelir beyannameye intikal ettirilirken işlenen vergi suçlarından dolayı ‘‘eşlerden hangisinin vergisel suç’’ işlediğihih tespiti de sorun yaratacaktır.

Meslek sahibi, ekonomik özgürlüğüne sahip, seçen, seçilen kadın neden tek başına vergi mükellefi olup, gelirlerini beyan için uygun görülmemekte, bu işi kocası aracılığı ile yapması istenmektedir?

Vergi reform çalışmalarının yapıldığı bu dönem, bu yanlışlığın düzeltilmesi için bir fırsat olmalı, ‘‘tek vergi numaralı kadın’’, gelirlerini kendisi beyan etmelidir.

Maliye'de artık, ‘‘kadının adı’’ olmalıdır.

Kira vermeyen evlat için beyan yok

OĞUZ TÜREDİ (KÜÇÜKÇEKMECE): Ben ve eşim SSK emeklisiyiz. Dört katta yedi daireli bir evim var. Üç dairesinde çocuklarım oturuyor. Bunlar için de vergi beyanında bulunacak mıyım?

Gelir Vergisi Kanunu'nun 73'ncü maddesine göre binaların mal sahiplerince ‘‘anne, baba, evlat ve kardeşlerin ücretsiz olarak ikametlerine tahsis edilmesi durumunda emsal kira bedeli uygulanmaz. Birinin ikametine birden fazla konut tahsis edilmeş ise, bu hüküm sadece bir konut için uygulanır. Bu durumda size ait konutta oturan, anne, baba, evlat ve kardeş eğer kira vermiyor ise, o dairelerin kirasının beyanı da olmayacak. Diğer kira gelirlerinizi beyan edeceksiniz. Bunun dışındaki yakınlarınız kira vermiyor olsalar da, emsal kira bedeli üzerinden (vergi değerinin yüzde beşi) gelir beyan edilir.