Mali Milat bitti, hükümet Deprem Vergisi'ne sarıldı

AKP Hükümeti, hayat standardı tartışmaları arasında Mali Milat'ı kaldıran yasayı TBMM'den geçirdi. Gelir eksikliÄŸini gidermek amacıyla getirilmek istenen hayat standardı esasından hemen dönüldü. Kaldırılması düşünülen 9 kalem Deprem Vergisi 2 katrilyonluk geliri tutturmak için korundu.ESKÄ° Maliye Bakanı Zekeriya Temizel'in ekonomiyi kayıt altına almak amacıyla devreye sokmak istediÄŸi, ancak çok tepkiyle karşılaÅŸan Mali Milat ve buna baÄŸlı ‘Nereden buldun’ uygulamasını kaldıran tasarı dün Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) yasalaÅŸtı. Tasarı 92 CHP'linin ret oyuna karşılık 222 AKP milletvekilinin oyuyla Genel Kurul'da kabul edildi. TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen yeni yasa, Mali Milat uygulamasını tümüyle iptal etti. AKP'nin iki ggün önce gündeme getirdiÄŸi hayat standardı esası da tasarı Meclis'te görüşülürken geri çekildi. Hükümet hedeflediÄŸi 2 katrilyon liralık geliri koruyabilmek için vazgeçmeyi düşündüğü 9 ayrı kalem Deprem Vergisi'ni de 2003 sonuna kadar uygulama yolunu seçti.YENÄ°DEN DÃœZENLEDÄ°Mali Milat'ın kaldırılmasına iliÅŸkin tasarı dün Genel Kurul'da görüşülürken, üç maddesi hükümet tarafından Plan ve Bütçe Komisyonu'na geri çekilerek, hayat standardı esası tasarıdan çıkarıldı. Buradan doÄŸacak gelir kaybını karşılaması için de 9 kalemden kaldırılan ve kamuoyunda Deprem Vergisi olarak bilinen Özel Ä°ÅŸlem Vergisi yeniden tasarıya konuldu. Buna göre ‘‘Vergi ve gümrük idareleri ile belediyelere verilen beyannameler, SSK bildirgeleri, motorlu taşıt kayıt tescil devirleri, tapu iÅŸlemleri, uçak biletleri, Ä°MKB ve SPK'ya borsadan kesilen paylar üzerinden alınan paylar, reklam gelirlerinin yüzde 10'u ve mevduat hesaplarından alınan özel iÅŸlem vergilerinin’’ süresi 31 Aralık 2003 tarihine kadar uzatıldı.Yasa gelir vergisinin tanımını da deÄŸiÅŸtirdi. Buna göre Gelir Vergisi, ‘‘Vergi Usul Kanunu ile 4306 ve 4481 sayılı yasalarda deÄŸiÅŸiklik yapan tasarı ile üzerinden Gelir Vergisi hesaplanacak gelir, bir gerçek kiÅŸinin bir takvim yılı içinde elde ettiÄŸi kazanç ve iratların safi tutarı olarak’’ yeniden tanımlandı. Yasayla gelire giren unsurlar yedi ayrı grup halinde yeniden sayıldı.‘‘Kaynağı ne olursa olsun diÄŸer kazanç ve iratlar’’ ÅŸeklinde belirtilen gelir unsuru, gelirin yeni tanımına paralel ÅŸekilde ‘‘DiÄŸer kazanç ve iratlar’’ olarak yeniden düzenlendi.Yeni yasayla, Ä°stanbul Menkul Kıymetler Borsası (Ä°MKB) ve bağımsız kurulların 2002 sonu itibarıyla faiz, repo, pay, alım-satım farkı ve diÄŸer adlarla elde ettikleri her türlü gelirlerin 2002 tarihine kadar birikmiÅŸ tutarları ile 2003 sonuna kadar birikecek tutarları üzerinden, Maliye Bakanı'nın teklifi ve BaÅŸbakan'ın onayı ile bütçeye gelir kaydedilecek. Sözkonusu kuruluÅŸların periyodik kasalarında oluÅŸan nakit fazlaları, bu kuruluÅŸların görüşü alınmak suretiyle belirlenen esaslara göre kesilecek.BORSAYA VERGÄ° DESTEĞİYasayla borsaya vergi desteÄŸinin önümüzdeki yıl ve daha sonraki dönemde de aynen sürmesi hükme baÄŸlandı. Buna göre, ivazsız olarak elde edilenler ile 3 ay süreyle elde tutulanlar ve Türkiye'de kurulu menkul kıymetler borsalarında iÅŸlem gören hisse senetleri vergiden muaf bırakıldı.AT YARIÅžLARIAt yarışları üzerine düzenlenen müşterek bahislerden ikramiye kazananların adreslerinin tespit edilememesi nedeniyle vergi tahsilatı yapılamamasının önüne geçebilmek için düzenleme yapıldı. Buna göre, ikramiyelerden yüzde 20 yerine kaynağından yüzde 10 oranında stopaj kesintisi yapılacak.Ayrıca organize sanayi bölgelerindeki vergi teÅŸvikleri de 1 yıl süreyle uzatıldı.Özyürek: Düzeltsek yeterdiMALÄ° Milat'ı kaldıran yasa Meclis'te görüşülürken CHP adına söz alan Grup BaÅŸkanvekili Mustafa Özyürek, ‘‘Mali Milat’’ düzenlemesinin vergi sisteminin yetersizliÄŸini gidermek ve kayıt dışılık ile vergi kayıp ve kaçağını önlemek için çıkarıldığını hatırlattı. Bu yasaların çıkarılmasına neden olan gerekçelerin aynen durduÄŸunu söyleyen Özyürek, şöyle konuÅŸtu: ‘‘CHP, Mali Milat'ın tümüyle kaldırılmasını deÄŸil eksik ve müphem yönlerinin düzeltilmesinden yanadır. Gelirin tanımı objektif kıstaslara baÄŸlanarak mükelleflere belli bir süre, örneÄŸin bir yıl verilmelidir.’ Yeni yasayla neler oldu?Mali Milat kalktı, ‘Nereden buldun?’ sorusu gitti.2002 gelirleri üzerinden hayat standardına dönmekten vazgeçildi.Özel Ä°ÅŸlem ve Ä°letiÅŸim Vergileri'nin (Deprem Vergisi) süresi 2005'e kadar deÄŸil, 2003'e kadar uzadı.Cep telefonu, uçak bileti gibi noktalardaki Deprem Vergisi sürecek.Borsaya vergi desteÄŸinin süresi de uzatıldı.Bir takvim yılında elde edilen deÄŸer artış kazancının 10 milyar liralık Gelir Vergisi'nden muaf tutulacak.607 milyara kadar tahvil gelirine vergi yokMALÄ° Milat'ı kaldıran yeni yasayla devlet tahvilleri ve Hazine bonoları gelirlerinin belli bir bölümünden vergi alınması 1 yıl erteleniyor. 2003 yılında elde edilen bazı faiz ve benzeri gelirler beyanname kapsamı dışına çıkarılıyor, kurumların 2003 yılında elden çıkarttıkları gayrimenkul ve iÅŸtirak hissesi satışından doÄŸan kazançları belirli koÅŸulların yerine getirilmesi halinde kurumlar vergisinden müstesna tutulacak. 26 Temmuz 2001 ile 31 Aralık 2002 tarihleri arasında ihraç edilen devlet tahvilive Hazine bonolarından elde edilen faiz gelirleri ile bunların elden çıkarılmasından saÄŸlanan kazançlara iliÅŸkin vergi istisnasının, 2003 yılı sonuna kadar ihraç edilecek devlet tahvilleri ve hazine bonolarını da kapsaması için düzenlemeye gidiliyor. Yapılan hesaplamalara göre, Hazine bonosu ve devlet tahvili gelirlerinden vergi istisnası uygulanacak bölüm, yıllık brüt 607 milyar lira olacak.Unakıtan: Rantiye sınırı 607 milyarın altına inecekMALÄ° Milat'ı kaldıran yasanın kabul edilmesinden sonra teÅŸekkür konuÅŸması yapan Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, önümüzdeki günlerde ‘‘vergi alınmayacak faiz geliri sınırını 607 milyar liranın altına indirecek’’ yeni bir düzenleme yapacaklarını bildirdi. Vergilendirme konusunda üç aÅŸamalı strateji uygulayacaklarını bildiren Unakıtan ÅŸunları söyledi:‘‘AKP olarak millete söz vermiÅŸtik. Mali milat diye, nereden buldun yasası diye anılan kanunları kaldıracağımızın sözünü vermiÅŸtik ve ÅŸimdi bu sözümüzü yerine getirmiÅŸ olduk. Bu kanunun uygulanmasına da imkan yoktu. Milletin üzerinde Demokles'in Kılıcı gibi duran bu kanunu kaldırmış oluyoruz. Nereden buldun kanununu da kaldırmış olduk diye düğünlerde uçuÅŸan dolarların hesabını kimse soramaz sanılmasın. Faiz gelirlerinden istisna olan 607 milyarlık mevcut kanunun getirdiÄŸi sınırı da çok yakın zamanda indireceÄŸiz.’Â