Mali Kural’la not artacaktı şimdi yasayı bekleyecekler
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 17, 2010 00:00
Mali Kural’ın ekime ertelenmesi üzerine Türkiye’nin notunun artırımı için ‘Yasa çıksın, ondan sonra’ mesajları gelmeye başladı. Moody’s, Mali Kural için, “Zamanında yasalaşsaydı kredi notu açısından pozitif olurdu” derken, JCR Eurasia ise, bu aşamada not artırım ihtimalinin düştüğünü belirtti.
TÜRKİYE’nin uzun vadeli ekonomi çerçevesini belirleyen, yüzde 1’lik bütçe açığı ve yüzde 5 büyüme hedefleyen Mali Kural’ın ekim ayına kalmasından sonra, piyasalar ilk şaşkınlığı üzerinden attı. Ancak bu kararla birlikte Türkiye’nin ülke notunun artmasına ilişkin beklentiler suya düştü. Mali Kural tasarısının açıklanmasından sonra Türkiye’ye övgüler yağdıran ve yeni bir not artırımından söz eden uluslararası derecelendirme kuruluşları artık, bu ihtimalin düştüğü açıkladı. Bu kuruluşlardan Moody’s, “Mali kural 2011 bütçesi için zamanında yasalaşsaydı kredi notu açısından pozitif olurdu çünkü mali kural Türk maliye politikası için çıpa niteliğinde” açıklaması yaparken, JCR Eurasia Rating’in Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Ökmen, not artırımı ihtimalinin Mali Kural’ın yasalaşma beklentisinin var olduğu dönemden daha düşük olduğunu söyledi. Moody’s kıdemli analisti Sarah Carlson, Reuters’a yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Mali kuralın yapısı ve uygulaması tasarının yasalaşmasındaki kısa bir gecikmeden daha önemli. Ancak mali kural 2011 bütçesi için zamanında yasalaşsaydı kredi notu açısından pozitif olurdu çünkü mali kural Türk maliye politikası için çıpa niteliğinde.”
Siyasi tercih olduğu açık
Mali Kural’ın ‘kamunun açık eğilimini, kontrolünü, şeffaflığını’ yansıtma unsurları ile makroekonomik politikaların kredibilite seviyesine daha fazla katkı sağlamasının beklendiğine dikkat çeken Orhan Ökmen, şu değerlendirmeyi yaptı: “Makroekonomik istikrarın güçlendirilmesi için mali sürdürülebilirliğin ve öngörülebilirliğin artırılmasına yönelik kamu mali yönetiminde uygulanacak Mali Kural Yasa Tasarısı ve tasarının kuruluş yapısı hükümet ve kamuoyu nezdinde yeterince tartışılmış ve netleştirilmişti. Buna rağmen, ertelenmesinin temel gerekçesinin, çalışmaların bu döneme yetiştirilemeyeceği şeklinde açıklandı. Bunun tamamen siyasi bir tercih olduğu açıktır. Tercihin erteleme yönünde kullanılması Türkiye için zaman kaybı anlamındadır.”
Algı bozukluğu
Ertelemenin piyasalarda kısa dönemli algı bozulmalarına yol açacağını söyleyen Ökmen, sözlerine şöyle devam etti: “Ancak, ertelemenin temel gerekçesinde, 2011 yılı bütçesinin yaklaşan referandum ve seçimler nedeniyle kıskaç altına alınmak istenmemesi gibi bir durum söz konusu değilse ve yeni bütçenin mevcut Orta Vadeli Mali Plan çerçevesinde hazırlanıp Meclis’e sunulması sağlanabilirse piyasalardaki kısa dönemli algı bozulmaları dışında Mali Kural’ın ertelenmesinin çok da önemli neticeleri olmayacaktır.”
Vazgeçtik anlamına gelmez
MALİYE Bakanı Mehmet Şimşek, “Mali Kural yasasına ilişkin çalışmalar, bu döneme yetişmiyor, daha sonraki dönemlerde tabii ki değerlendirilir” derken, bunun ‘vazgeçmek’ anlamına gelmediğini vurguladı. KKTC Maliye Bakanı Ersin Tatar’la yaptığı görüşmeden sonra Mali Kural ile ilgili açıklamalar yapan Mehmet Şimşek, şunları söyledi: “Mali Kural yasa tasarısının bu Meclis dönemine, en azından temmuz ayı sonuna kadar yetişemeyeceğinin ortaya çıktı. Her halükârda daha önce açıkladığımız Orta Vadeli Plan çerçevesinde 2011 yılı bütçesini hazırlayacağız. Dolayısıyla bütçe disiplininde herhangi bir gevşemenin söz konusu olmayacak. 2011 bütçesinin Orta Vadeli Mali Plan çerçevesinde hazırlanıp sunulacak. Mali kural yasasına ilişkin çalışmalar bu döneme yetişmiyor, daha sonraki dönemlerde tabii ki değerlendirilir. ”
Fitch: Bizim için uygulama önemli
BİR diğer kredi derecelendirme kuruluşu Fitch ise mali kural ile kredi notu arasında doğrudan bir bağlantı kurmadığını açıkladı. Fitch’in Gelişmekte olan Avrupa Ülkeleri Başkanı Ed Parker, mali kuralın gecikmesinin kredi notu üzerinde etkisi olmayacağını söyledi. Parker, şu değerlendirmeyi yaptı: “Mali kuralın gecikmesinin kredi notu üzerinde etkisi olmaz. Fitch bugüne kadar mali kural ile kredi notu arasında doğrudan bir bağlantı kurmadı. Fitch’in görüşü mali kurallardansa mali gerçekleşmelerin daha önemli olduğu şeklindedir. Bütçe açığının azalması ve borcun/GSYH’ye oranında düşüş, kredi notu için belirleyici olur. Mali kurallar politika öngörülebilirliği, disiplin ve şeffaflık açısından yararlı olmakla birlikte uygulamasında ortaya çıkabilecek ekonomik ve politik maliyetlerin ağırlaşması halinde iptal edilebilir ki son yıllarda İstikrar ve Büyüme Paktı (Stability and Growth Pact, Euro bölgesinin bütçe ve borç oranlarını sınırlayan anlaşma) ve birçok ülke buna örnek oldu.”
En son not artırımı 5 ay önce olmuştu
Fitch 3 Aralık 2009’da Türkiye’nin kredi notunu iki kademe birden artırarak yatırım yapılabilir seviyesinin bir kademe altı olan “BB+”ya yükseltmiş, görünümü ise “durağan” olarak belirlemişti. Bu not Türkiye’nin şu anda sahip olduğu en yüksek seviye.
JCR, 1 Şubat 2010’da Türkiye’nin kredi notunu bir basamak artırarak “BB”ye yükseltmiş, görünümü ise “durağan” olarak belirlemişti.
‘Moody’s, Türkiye’nin notunu 5 yıl aradan sonra Ocak 2010’da Ba3’ten bir kademe artırarak Ba2’ye yükseltmiş, notun görünümünü de durağan olarak belirlemişti.
Standard and Poor’s Türkiye’nin uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notunu 19 Şubat 2010’da BB’ye, Türkiye’nin uzun vadeli yerel para birimi cinsinden kredi notunu ise BB+’ya yükseltmişti.
Siyasi tercih olduğu açık
Mali Kural’ın ‘kamunun açık eğilimini, kontrolünü, şeffaflığını’ yansıtma unsurları ile makroekonomik politikaların kredibilite seviyesine daha fazla katkı sağlamasının beklendiğine dikkat çeken Orhan Ökmen, şu değerlendirmeyi yaptı: “Makroekonomik istikrarın güçlendirilmesi için mali sürdürülebilirliğin ve öngörülebilirliğin artırılmasına yönelik kamu mali yönetiminde uygulanacak Mali Kural Yasa Tasarısı ve tasarının kuruluş yapısı hükümet ve kamuoyu nezdinde yeterince tartışılmış ve netleştirilmişti. Buna rağmen, ertelenmesinin temel gerekçesinin, çalışmaların bu döneme yetiştirilemeyeceği şeklinde açıklandı. Bunun tamamen siyasi bir tercih olduğu açıktır. Tercihin erteleme yönünde kullanılması Türkiye için zaman kaybı anlamındadır.”
Algı bozukluğu
Ertelemenin piyasalarda kısa dönemli algı bozulmalarına yol açacağını söyleyen Ökmen, sözlerine şöyle devam etti: “Ancak, ertelemenin temel gerekçesinde, 2011 yılı bütçesinin yaklaşan referandum ve seçimler nedeniyle kıskaç altına alınmak istenmemesi gibi bir durum söz konusu değilse ve yeni bütçenin mevcut Orta Vadeli Mali Plan çerçevesinde hazırlanıp Meclis’e sunulması sağlanabilirse piyasalardaki kısa dönemli algı bozulmaları dışında Mali Kural’ın ertelenmesinin çok da önemli neticeleri olmayacaktır.”
Vazgeçtik anlamına gelmez
MALİYE Bakanı Mehmet Şimşek, “Mali Kural yasasına ilişkin çalışmalar, bu döneme yetişmiyor, daha sonraki dönemlerde tabii ki değerlendirilir” derken, bunun ‘vazgeçmek’ anlamına gelmediğini vurguladı. KKTC Maliye Bakanı Ersin Tatar’la yaptığı görüşmeden sonra Mali Kural ile ilgili açıklamalar yapan Mehmet Şimşek, şunları söyledi: “Mali Kural yasa tasarısının bu Meclis dönemine, en azından temmuz ayı sonuna kadar yetişemeyeceğinin ortaya çıktı. Her halükârda daha önce açıkladığımız Orta Vadeli Plan çerçevesinde 2011 yılı bütçesini hazırlayacağız. Dolayısıyla bütçe disiplininde herhangi bir gevşemenin söz konusu olmayacak. 2011 bütçesinin Orta Vadeli Mali Plan çerçevesinde hazırlanıp sunulacak. Mali kural yasasına ilişkin çalışmalar bu döneme yetişmiyor, daha sonraki dönemlerde tabii ki değerlendirilir. ”
Fitch: Bizim için uygulama önemli
BİR diğer kredi derecelendirme kuruluşu Fitch ise mali kural ile kredi notu arasında doğrudan bir bağlantı kurmadığını açıkladı. Fitch’in Gelişmekte olan Avrupa Ülkeleri Başkanı Ed Parker, mali kuralın gecikmesinin kredi notu üzerinde etkisi olmayacağını söyledi. Parker, şu değerlendirmeyi yaptı: “Mali kuralın gecikmesinin kredi notu üzerinde etkisi olmaz. Fitch bugüne kadar mali kural ile kredi notu arasında doğrudan bir bağlantı kurmadı. Fitch’in görüşü mali kurallardansa mali gerçekleşmelerin daha önemli olduğu şeklindedir. Bütçe açığının azalması ve borcun/GSYH’ye oranında düşüş, kredi notu için belirleyici olur. Mali kurallar politika öngörülebilirliği, disiplin ve şeffaflık açısından yararlı olmakla birlikte uygulamasında ortaya çıkabilecek ekonomik ve politik maliyetlerin ağırlaşması halinde iptal edilebilir ki son yıllarda İstikrar ve Büyüme Paktı (Stability and Growth Pact, Euro bölgesinin bütçe ve borç oranlarını sınırlayan anlaşma) ve birçok ülke buna örnek oldu.”
En son not artırımı 5 ay önce olmuştu
Fitch 3 Aralık 2009’da Türkiye’nin kredi notunu iki kademe birden artırarak yatırım yapılabilir seviyesinin bir kademe altı olan “BB+”ya yükseltmiş, görünümü ise “durağan” olarak belirlemişti. Bu not Türkiye’nin şu anda sahip olduğu en yüksek seviye.
JCR, 1 Şubat 2010’da Türkiye’nin kredi notunu bir basamak artırarak “BB”ye yükseltmiş, görünümü ise “durağan” olarak belirlemişti.
‘Moody’s, Türkiye’nin notunu 5 yıl aradan sonra Ocak 2010’da Ba3’ten bir kademe artırarak Ba2’ye yükseltmiş, notun görünümünü de durağan olarak belirlemişti.
Standard and Poor’s Türkiye’nin uzun vadeli yabancı para cinsinden kredi notunu 19 Şubat 2010’da BB’ye, Türkiye’nin uzun vadeli yerel para birimi cinsinden kredi notunu ise BB+’ya yükseltmişti.