Güncelleme Tarihi:
Siyasi kargaşa nedeniyle kamuoyunun gözünden kaçan seçim ekonomisine ilişkin kararlar, seçim sonrası dönemi, hatta önümüzdeki yılları ipotek altına alacak boyutlara ulaşmaya başladı. Daha önce ekonomide yaratılan güvenin en önemli gerekçesini “mali disiplin” oluştururken, içeride ve dışarıdaki piyasa oyuncuları da artık gözlerini mali disiplini bozan kararlara çevirmiş durumda.
2007 yılının ilk 5 ayında açıklanan bütçe rakamları mali disiplinde zaten belirli bir gevşeme işareti verirken, gevşemenin, piyasaların normal karşıladığı “seçim sonrası onarılabilecek seviye”yi aşmaya başladığı gözleniyor. Son 1 ayda Meclis'te kabul edilen kanunlar ve Bakanlar Kurulu kararlarını mercek altına almaya başlayan piyasa oyuncuları, seçim sonrası dönem için maliye politikalarında dengelerin tekrar yerine oturtulması ihtimalinin giderek güçleştiğine dikkat çekiyor.
KİT dengesi kötüleşti
Bütçe rakamlarındaki bozulmanın yanısıra, geçen yıldan başlayarak KİT dengesinin de giderek kötüleştiğine dikkat çeken piyasa oyuncuları, seçim öncesi bazı yatırımların bütçeden yapılamayınca belediyeler kanalıyla yapılmaya başladığını hatırlatırken, belediyelerin kamuya olan borçları için yapılan kesintilerin kaldırıldığına dikkat çektiler. Bunun yanısıra, elektrik zamlarının geciktirilmesi başta olmak üzere, KİT dengesindeki bozulmanın da bütçeye yük olacağının altı çiziliyor.
Mali disiplindeki bozulmanın boyutları, sadece bütçedeki bozulma ya da seçim ekonomisi uygulamaları nedeniyle artırılıp önümüzdeki yıl faturası ödenecek harcamalarla da sınırlı değil. Kamu Mali Yönetim Kanunu, kamu ihale sistemi ve kamu bankaları görev zararları konusunda yapılan reformlardan geri adım atıldığına ilişkin işaretler, gelecek döneme ilişkin mali disiplin konusunda endişeleri artırıyor.
2 ayda 68 kanun çıktı
TBMM’de 1 ayda ortalama 10 kanun kabul edilirken, son 2 ayda toplam 68 kanun kabul edildi. Bu kanunların önemli bir kısmının mali disiplini bozucu ve kamu açığını artırıcı yönde kanunlar olduğuna dikkat çekiliyor. Bu arada bazı kanunlar çıkarılarak, yapılmış olan reformlardan geri adım atıldığına de dikkat çekiliyor.
Piyasa oyuncuları, özellikle de banka iktisatçıları, mali disiplinle ilgili tehdit oluşturan bu kanunları ve yapacağı etkileri de mercek altına almaya başladı. Bir bankanın son 2 ayda kabul edilmiş olan kanunların mali disipline etkilerini inceleyen araştırması, mali disiplindeki gevşemenin seçim ekonomisi sınırlarını aştığını ortaya koydu.
YENİ DÜZENLEMELER | NE GETİRİYOR |
Geçici işçilere kadro | 200 binden fazla çalışan kadrolu oldu |
Ödeme gücü olmayanların tedavi giderlerinin karşılanması | Yeşil kart kapsamında tedavi yardımı verilenler ücretli tarifeden muaf tutuluyor. |
Tütünden vazgeçip alternatif ürüne geçenlerin desteklenmesi | Destek miktarını Bakanlar Kurulu belirleyecek |
Ziraat Bankası'nın verdiği tarım kredisinde yeni düzenleme | Ziraat Bankası tarım kredilerindeki teminatlar zayıflatılıyor |
Demiryolları çalışanlarına fazla mesai ödenmesi | Personelin maaşlarında ücret artışı sağlanıyor |
YÖK Kanunu'nda değişlik | 17 yeni üniversitenin kurulmasına izin verildi. |