Makine parkınızı yenilemeye ne dersiniz?
Güncelleme Tarihi:
Vergi Usul Kanunu’nda, işletmeler için finansal açıdan önemli bir rahatlama sağlayabilecek bir teşvik maddesi bulunuyor. Ancak yenileme ve modernizasyon yatırımları konusundaki istatistiklere baktığımızda bu maddeye pek de rağbet edilmemiş ya da göz ardı edilmiş olduğu anlaşılıyor.
Yenileme fonu uygulamasını konu alan madde uyarınca işletmeler, teknolojik açıdan ekonomik ömrünü tamamlayan ya da işlev olarak yetersiz görülen makinelerini ya da makine parkını yenilemek istediklerinde vergi ötelemesi şeklindeki bir finansman desteği ile avantaj sağlayabilmekteler.
Uygulama Nasıl İşliyor
Bu uygulamadan yararlanıldığı takdirde, eski makinelerinizin ya da makine parkınızın satışı sonucu oluşan kazanç, “Maddi Duran Varlık Yenileme Fonu” adlı özel bir fon hesabına alınmak suretiyle, o yıl için beyan edeceğiniz vergi matrahına dahil edilmiyor ve dolayısıyla bu kazancınız için vergi ödemiyorsunuz. Yeni makine parkınıza sahip olduğunuzda ise, fonda tutulan kazanç yeni makine için ayrılacak amortismanlardan mahsup edilerek yok ediliyor. Bu nedenle, uygulama doğrudan mali destek sağlamamakla birlikte ödenecek verginin ertelenmesi yoluyla teşvik edici bir finansal destek haline geliyor.
Uygulamadan yalnızca bilanço esasına tabi olan mükellefler yararlanabiliyor. İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile serbest meslek kazanç defteri tutan mükellefler bu uygulamadan yararlanamıyor.
Bunun yanı sıra, uygulamadan yararlanabilmek için iktisadi kıymet ya da kıymetlerin yenilenmesi işin niteliğine göre zaruri olmalı veya işletme yönetimince buna karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olmalıdır. Teşebbüse geçmek konusunda ise; alım için sipariş verilmesi, bankadan kredi çekilmesi v.s. faaliyetler örnek olarak verilebilir. Teknolojide meydana gelen değişiklikler ile şirketin ihtiyaçlarına göre yeni alınacak iktisadi kıymetin özelliklerinde bir takım değişiklikler yapılması da şartın ihlali olarak değerlendirilmeyecektir.
Son olarak, yenileme fonunun kullanılma süresinin azami üç vergilendirme dönemi olduğunu belirtelim. Üçüncü vergilendirme döneminin sonuna kadar yeni bir makine alınmayarak fonun kullanılmaması halinde, kullanılmayan fon üçüncü vergilendirme döneminin matrahına eklenecek ve vergilendirilecektir. Yani, satış kazancının sonsuza kadar fonda tutulabilmesi mümkün değil.
Özellikli Durumlar
İşi terk veya tasfiyesi ya da bilanço esasında defter tutan bir işletme sahibinin ölümünden sonra mirasçıların aynı işe devam etmemeleri halinde bu uygulamadan yararlanılamayacak, fonda tutulan kazanç vergi matrahına dahil edilecektir.
Birden fazla makinenin farklı tarihlerde satışının yapılması durumunda ise, yeni alınacak makinenin tarih olarak ilk satılan iktisadi kıymetin yerine alındığının kabulü suretiyle hareket edilecektir.
Yenileme fonu uygulamasından geçici vergi dönemlerinde de yararlanılması mümkün bulunmaktadır.
Yatırım İndirimi de Dikkate Alınırsa
Gerek teknolojik hayatta meydana gelen değişimler ve gerekse pazar ve rekabet koşulları iktisadi kıymetlerin yenilenmesini gerekli kılabiliyor. İşte yenileme fonu uygulaması, söz konusu iktisadi kıymetlerin yenilenmesinde verginin ötelenmesi şeklinde bir teşvik sağlıyor. Buna bir de, yeni olarak satın alınan makine ya da parkı için ödenen tutarın yüzde 40’ı nispetinde matrahtan indirilebilecek yatırım indirimini de ilave edersek makine ya da makine parkınızı teknolojiye uygun hale getirmeye ve rekabette bir adım öne geçmeye ne dersiniz?