Makarnacıya Amerika darbesi
Güncelleme Tarihi:
Türkiye'den ABD'ye 1990'lı yıllarda 50 bin ton makarna ihracatı yapılırken, anti-damping uygulaması nedeniyle geçen yıl ihracat bin 500 ton düzeyinde kaldı. Uygulamalar nedeniyle ABD'ye istedikleri miktarda ürün satamayan Türk makarnacılar, her yıl yaklaşık 50 milyon dolarlık gelirden oldu.
Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği Başkanı Murat Bozkurt, dünyada makarna ürünlerine olan genel talebin istikrarlı artış içinde olmasına rağmen Türkiye'de makarna tüketiminin beklenen düzeye ulaşmadığını belirterek, bunda makarna kültürünün henüz gerçek anlamda gelişmemiş olmasının etkili olduğunu söyledi.
Yurt içinde tüketimin istenen düzeyde olmamasına rağmen, Türkiye'nin 2011'de 851 bin tonluk üretimle dünya dördüncüsü olduğunu bildiren Bozkurt, Türkiye'nin makarna ihracatının 2009'da 215 bin ton, 2010'da 295 bin ton ve geçen yıl ise 405 bin ton olarak gerçekleştiğini kaydetti.
İhracatın daha yüksek rakamlara ulaşabileceğini ama bunun önündeki en büyük engelin ABD'deki anti-damping uygulaması olduğunu dile getiren Bozkurt, şu bilgileri verdi:
“ABD, İtalya ve Türk makarnaları için başlattığı anti-damping soruşturması sonucu 1996 yılından itibaren yüzde 48-63 oranlarında anti-damping ve yüzde 9-16 oranlarında telafi edici vergileri Türk makarnaları için uygulamaya başladı. Bu yüksek vergiler karşısında ABD'ye yapılan makarna ihracatımız 1996'dan sonra durma noktasına geldi. Sonraki süreçte bazı üretici firmalar ABD Ticaret Bakanlığı'na bu vergilerin kaldırılması talebinde bulundu. İnceleme sonucunda 4 firmanın talebi haklı görülerek anti-damping ve telafi edici vergiler bir miktar indirildi. Kararı yeterli görmeyerek ABD mahkemelerine sektör olarak başvurduk. Bunun kararını bekliyoruz.”
ABD'ye ihracatta büyük düşüş
Bozkurt, ABD'nin anti-damping uygulamasının hala Türk makarna üreticileri üzerinde devam ettiğini ve uygulamadan önce 50 bin ton civarında makarna ihracatının yapıldığı ABD pazarında bu rakamlara tekrar ulaşılamadığını belirterek, ABD'ye ihracatın 2009'da bin 329 ton, 2010'da 2 bin 235 ton ve geçen yıl ise bin 532 tonla sınırlı kaldığını bildirdi.
Anti-damping uygulamasının olmaması durumunda ABD'ye her yıl 50 ile 80 bin ton arasında makarna ihracatının söz konusu olabileceğini vurgulayan Bozkurt, bunun gerçekleşmemiş olmasının sektörün her yıl 50 milyon dolarlık gelirden mahrum kalması anlamına geldiğini söyledi.
Tek pazara yönelmenin sıkıntısı ve zararını yaşayan makarna sektörünün, ihracatta yeni pazar arayışlarına yöneldiğini ifade eden Bozkurt, şunları kaydetti:
“Sektör yeni pazarlar aramaya başlamış ve bunun yoğun sonucu olarak 2001'de ihracatımız 36 bin ton oldu. Yine aynı yıl Gürcistan, Lübnan ve Japonya gibi yeni pazarlara ihracat yapılabilme başarısını elde ettik. Yakaladığı yükselme eğilimi ile ihracatına devam eden sektörümüz, Dubai, Azerbaycan, BEA gibi Asya ülkeleri yanısıra birçok Afrika ülkesine de ihracat yapmaya başladı. Özellikle Afrika pazarı her geçen gün artan potansiyeliyle yoğunlaştığımız bölgelerin başında geliyor. Bu pazara daha çok satış yapmanın çabası içindeyiz.”