Maden sahasına ‘fon’lu dönüşüm

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Şeref Kalaycı, bir grup gazeteciye yaptığı açıklamada, yeni maden yasası taslağının hazır olduğunu ve bu taslakla maden sahalarının rehabilitasyonu için fon oluşturulacağını açıkladı. Kalaycı, taslak çalışmada rehabilitasyon sorununu çok daha etkili ve verimli şekilde düzenlediklerini vurgulayarak, “Yeni maden yasasında yeni bir fon oluşturuyoruz. Bu fonda toplanan paralarla maden sahalarının tekrar doğal haline geri döndürülmesi ve düzenlenmesi işi gerçekleşecek. Rehabilitasyon, şirket inisiyatifinden çıkıyor. Bütün şirketler, faaliyetlerini devam ettirirken bu fona para ödeyecek. Taslak çalışmaya göre şirketler; vergi, maaş, devlet hakkı ve ruhsat bedeli dışında bir de rehabilitasyon bedeli ödeyecek. Sonrasında Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, sahada işler bittikten sonra ihalesini yapıp ve ilgili fondan para aktarıp sahayı eski haline getirecek” diye konuştu.

MAKUL CEZALAR

Kalaycı, taslakta cezalarla ilgili de düzenlemeler yapıldığını belirterek, konuya örnek olarak işletmenin izin süresinin bitmesini gösterdi. Kalaycı, “Örneğin, işletmenin izin süresi bitmiş. Tekrar izin alıncaya kadar faaliyetlerine bir süre daha devam etmiş. Bu yüzden ciddi miktarda para cezası ödemek zorunda. Elbette izinsiz çalışmasına müsaade etmeyiz ama bir de işin doğası var. Bu cezaları, makul rakamlara çektik” bilgisini verdi. Madenin ülkelerin hazinesi olduğunu dile getiren Kalaycı, “Madenler işlenerek bugüne gelinmiş. Madensiz hayat yok” dedi. Madenlerde faaliyetler bittikten sonra rehabilite edilmesi gerektiğini anlatan Kalaycı, “Türkiye’de biz rehabilitasyonda güzel örneklere sahip olmakla beraber güzel olmayan örneklerimiz de var. İnsanlarımızda madenciliğe karşı olumsuz algının oluşmasına sebep oluyor” dedi.

NEGATİF ALGI SORUNU

Türkiye’de madenciliğin temel problemleri olduğunu vurgulayan Kalaycı, “Bunlardan bir tanesi negatif algı. Maden dediğinizde insanlar otomatik olarak “hayır” diyor, mesela altın madeni, bakır madeni olsun fark etmiyor. Toprağı delelim, sondaj yapalım, numune alalım ekonomik bir değer elde edelim. O bölge insanını harekete geçirmek çok zor çünkü madencilik algısı çok negatif” diye konuştu.

SAHALARA DÜZENLİ DENETİM

Kalaycı, Soma’da 301 işçinin hayatını kaybettiği maden kazası için, “Anladığım kadarıyla orada üretim için sürekli gaza basılmış, hadi üretelim, hadi üretelim. Riskli alanda tedbirli gitmek lazım. İnşallah bir kazayla karşılaşmayız. Ben dua ediyorum, benim dönemimde bir maden kazası olmasın” dedi. Kalaycı, kazalara önlem için maden sahalarını risk derecelerine göre belirli düzenli olarak denetlediklerini belirterek, “İlgili arkadaşlarıma, ‘Bana şu kadar üretim yaptık demeyin, önlemleri söyleyin, denetimleri söyleyin’ diyorum” diye konuştu. 

BOR KARBÜR FABRİKASI 4 AY SONRA AÇILIYOR

Kalaycı bor madeninin cevher olarak tonunun 200 dolar olduğunu belirterek, “Bor madeni daha sonra borik asit olarak ihraç edilmiş, borik asidin tonu 800 dolar. Önümüzdeki Ocak ayında boru, borik aside ve daha sonra da bor karbüre dönüştürüyoruz. Bor karbür fabrikamız 4 ay sonra açılıyor. Bor karbürün tonu 40 bin dolar. Türkiye’de bu bor karbürü zırha dönüştürebilecek fabrikalar var. Zırha dönüştürdüğünüzde tonu 100 bin dolara çıkıyor. Karbür, füzelerin ucundaki aparatlara dönüştürüldüğünde de tonu 4 milyon dolar oluyor. Bor karbür, daha çok savunma sanayisinde kullanılıyor. Eti Maden, 4 ay sonra yılda bin ton civarında karbür üretecek ve piyasaya verecek. Ayrıca, karbürü çelikle kıyasladığınızda çok daha hafif” ifadelerini kullandı.