Maalesef en güçlüsüymüş
Güncelleme Tarihi:
Şile'de kullandığı UTV aracı ile kamyonla çarpışarak hayatını kaybeden Ali Şen'in torunu Alp Ali Şen'in ardından gözler herkesin rahatça sahip olup kullanabildiği bu araçlara çevrildi. ATV'lere göre çok daha güçlü ve hızlı modelleri bulunan ve 135 km hıza kadar çıkabilen UTV araçları genelde hobi amaçlı olarak kullanılıyor. Araçların fiyatları ise motor hacmi ve beygir gücü kombinasyonuna göre 7 bin 500 liradan başlayıp 120 bin liraya kadar çıkıyor. Öte yandan Alp Ali Şen'in vefat etmesine neden olan UTV'nin ise piyasada satılan araçlar arasından en güçlü araç olduğu belirtildi.
Henüz 17 yaşında iken hayatını kaybeden Alp Ali Şen'in ölümü ATV ve UTV tipi araçları Türkiye gündemine getirdi. Ancak bu iki tip araç arasında ciddi farklar var. ATV araçları zorlu arazi koşullarında kullanılmak üzere tasarlanmış genellikle dört tekerlekli olarak kullanılıyor. Motosiklet direksiyonu ile kullanılan ATV'ler aslında zorlu arazilerde ilerleyebilmek ve iş yapabilmek için ideal araçlar. Ancak bu araçlar Türkiye'de arazilerde veya tatil bölgelerinde ağırlıklı olarak hobi için ve kiralama yöntemi ile kullanılıyor. Kimi yerlerde ATV kullanımına özel parkurlar oluşturulurken, yarışları da düzenleniyor. Fiyatları ise 2 bin liralardan başlayarak 40-50 bin liraya kadar gidiyor.
UTV KEYİF ARACI
UTV araçlarının ise kullanım amacı benzer olmasına karşın ATV'lerden önemli farkları var. ATV'lerin daha gelişmişleri olarak ifade edilen UTV'lerin motor hacimleri ve beygir güçleri çok daha yüksek olabiliyor. Bu araçlar aynı zamanda direksiyonlu ve tenteli karoseri sayesinde motosikletten çok arabaya benziyor. Fiyatları motor hacimleri ve beygir güçlerine göre 120 bin liraya kadar çıkabiliyor. Piyasadaki en kuvvetli araçlar saatte 140 km hızın üzerine kadar çıkabiliyor. Ortalama bir UTV aracının ağırlığı ise 500-600 kg arasında değişiyor.
Türkiye'de UTV kullanımı ATV'ler kadar yaygın değil. Hem daha büyük olması hem de fiyatlarının yüksek olması nedeniyle satışlar düşük.
KAPORTASIZ ÇÖL ARACI
Türkiye'de UTV satışı yapan işletmelerden biri olan Düzce Motor'dan bir yetkili, UTV'lerin 'kaportasız çöl arabası' olarak da adlandırıldığını ve genellikle keyif amaçlı kullanıldığını söyledi. Bu araçların bazılarının sadece arazi için üretilen off road tipi olduğunu ve trafiğe çıkamadıklarını söyleyen yetkili, şu bilgileri verdi:
"Bazı modelleri de on road, yani trafikte kullanılabiliyor. Off road olanların plakası ve ruhsatı yok. Diğerleri ise motosiklet ehliyeti ile kullanılabiliyor. ATV'den temel farkları motor performansları, direksiyonlu olması nedeniyle kullanım kolaylığı sağlaması, tasarımı ve süspansiyon sistemleri. Piyasada satılan UTV'lerin gücü 11 beygirden başlayıp 85 beygire kadar çıkıyor. Motor hacimleri de 150 cc ile 1200 cc arasında. Buna paralel olarak fiyatlar 7 bin 500 liradan başlayıp 120 bin liraya kadar gidebiliyor.
Ancak bu araçların trafikte kullanımında ciddi riskler var. Araziye yönelik olarak tasarlandığı için asfaltta yol tutuşu zayıf kalıyor ve çok daha kolay savrulabiliyor. Ayrıca fren mesafesi de uzun. Tüm sistemleri araziye göre dizayn edildiği için normal yolda kullanılması ciddi risk yaratıyor."
Uzmanların verdiği bilgiye göre UTV ve ATV'lerin en büyük risklerinden biri kolay devrilebilir olmaları. Özellikle motor gücü yüksek olan ve yüksek hızda kullanılan araçlar kullanıcı açısından ciddi güvenlik sıkıntısı yaratıyor. Bu nedenle araçların güvenlik talimatlarına uygun bir şekilde ve uygun parkurlarda kullanılmaları gerekiyor.
ALP ALİ ŞEN'İN ARACI HANGİSİYDİ?
Kar Desen Nano Yüzey Kaplama Teknolojileri firmasının yetkilisi ve bir ATV gönüllüsü olan Volkan Durdu'nun verdiği bilgiye Alp Ali Şen'in hayatını kaybetmesine olan UTv aracı piyasada satılan en güçlü araç. Aracın 800 cc'lik bir motoru olduğunu ve 135 km hıza çıkabildiğini kaydeden Durdu, motorun üzerinde bulunan hız sınırlayıcının çıkarılması durumunda ise aracın hızının 140 km'yi aşabileceğini kaydetti. Durdu, aracın fiyatının da 100 bin liranın üzerinde olduğunu ifade etti.
ATV ve UTV tipi araçların araziye uygun olduğunun ve asfalta göre tasarlanmadığının altını çizen Durdu, "Düz yolda yol tutamazlar, motosiklet gibi sekme yapar. 50 kilometre hızla giden bir ATV asfaltta ancak 25 metrede durabilir. Aslında ATV kötü bir şey değil, çok güvenlidir ama uygun şekilde kullanılması gerekir. Güvenlik ekipmanlarının mutlaka kullanılması lazım" dedi.
EHLİYET KARMAŞASI
Demir Bükey sürüş akademisinde eğitmen olarak çalışan Kerem Günsel de UTV tipi araçların lastik mesafeleri arasındaki iz mesafesinin düşük olmasından dolayı araçların manevra kabiliyetlerinin az olduğunu söyledi. Günsel bu araçların hangi sınıf ehliyet mensupları tarafından kullanılabileceğine ilişkin olarak da bazı sıkıntılar yaşandığını belirterek, "Türkiye'ye UTV’ler çok değişik şekillerde sokuluyor. Otomobil gibi, traktör gibi motosiklet gibi sokulanlar var. Bu yüzden ehliyet konusunda da farklar ortaya çıkıyor” dedi.
Türkiye’de İstanbul Şile tarafında bazı piknik alanlarında son derece emniyetsiz bir şekilde ATV turları da yapıldığını ifade eden Günsel, “10 senedir bu ülkede UTV satışları var. Maalesef Ali Şen’in kaybından sonra biz bunu konuşur olduk. 3 gündür benim telefonum susmadı. Türkiye’de 5 dakikalık teorik eğitimlerde insanlara dakikalarca ATV kullandırıyorlar. Bu yanlış bir uygulama” diye konuştu. Günsel aynı zamanda ATV kullanımı konusunda gençlerde ciddi bir heves olduğunu son yıllarda motosiklet sayısında da artışlar yaşandığını belirtti.
TORUN ŞEN'İN KULLANDIĞI CAN-AM- COMMANDER 1000 LTD 2013 TEKNİK ÖZELLİKLERİ
Tipi: UTV Marka: Can-Am Model: 1000X Vites: Otomatik Çekiş Tipi: 4X4 Fren: Disk Soğutma Sistemi: Su soğutmalı Yakıt: Benzin