Liseli mucitler Teknofest'te

Gaziantep Teknofest 2020’de ‘İnsanlık Yararına Teknoloji Yarışması’ alanında, görme engelliler unutulmadı. Teknofest’te öne çıkan projelerden biri de engelleri tanıyan baston oldu. Kahramanmaraş’tan projeye katılan lise öğrencisi İrem Zulfikaroğlu (17), nesnelere duyarlı sensörlerle donatılmış bir baston geliştirdi. Görme engelli birey yürürken bir nesneye yaklaştığında baston hem titriyor hem de sesli olarak ikazda bulunuyor. İrem Zulfikaroğlu, “Bu proje üzerine bir yıl boyunca çalıştım. Görme engelliler sokakta yürüdüğü zaman baston kullanmalarına rağmen sürekli bir yerlere takılıyor, bir şeylere çarpıyor. Bu da beni çok üzüyordu. Elimden geldiğince yardım etmeye çalışıyordum. Bir şeyler yapma fikri uyandı. Arkadaşlarım ve danışman öğretmenlerimle sensörlerle donatılmış bu aparatı geliştirdik. Aparat bir taşa veya duvara yaklaştığında titriyor. Böylece cihaz görme engelli vatandaşa önceden uyarı veriyor” dedi.

KONUŞAN HARİTA

İnsanlık Yararına Teknoloji Yarışması dalında öne çıkan projelerden bir tanesi de ‘Görme Engelliler için Konuşan Harita’ çalışması oldu. Teknofest’e Manisa’dan katılan lise öğrencileri Büşra Taşkın ve Hansa Füzün, görme engelli bireylerin eğitim faaliyetlerinde kullanılmak üzere küre modelde ve düz modelde sesli dünya haritaları prototipleri üretti. Harita üzerinde parmakları ile gezinen görme engelli bireylerin gezindiği kıta üzerindeki dokuya hafif bir şekilde basması sonucunda bilgiler sesli olarak sunuluyor. Proje hakkında bilgi veren Büşra Taşkın “Bu proje sayesinde birçok olumlu dönüş aldık. Görme engelli birey harita üzerindeki farklı renk ve dokudaki alanlara dokunduğunda cihaz çalışıyor. Birey bir kıtadan başka bir kıtaya geçtiğinde doku farkı oluşuyor. Bunu da eli ile fark ediyor” dedi. Öte yandan projenin Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Bölümü’nden teşekkür mektubu aldığı belirtildi. Proje dünyada ve Türkiye’de birçok görme engelli okulunda materyal olarak kullanıldı.

AKILLI TARIM TEKNOLOJİLERİ

GAZİANTEP’te düzenlenen Teknofest 2020’de ilgi çeken alanlardan biri de ‘Tarım Teknoloji Yarışması’ oldu. Tarım ve hayvancılık alanındaki problemlerin çözümüne yönelik geliştirilen projeler yarışmalarda sergilendi. Akıllı tarım teknolojleri, ekim, dikim, toprak analizi, hasat, ilaçlama, tohumlama alanında geliştirilen projeler jüri tarafından incelendi. Teknofest’te dikkat çeken tasarımlardan biri Zirai İnsansız Hava Aracı’ydı (ZİHA). Tarlalarda havadan ilaçlama yapılması amacıyla tasarlanan dev dron ile 10 dakika içerisinde 10 dönümlük alan ilaçlanabiliyor. ZİHA’nın tanıtımını yapan Yunus Emre Karakaya, “Ürün yetiştirmede en zor aşamalardan birisi ilaçlama işlemidir. Tarlada tüm ürünler tek tek ilaçlanıyor. Bu hem zaman kaybı hem de enerji kaybına yol açıyor. ZİHA ile tarla havadan ilaçlanıyor. Dron’un gövdesinde ilaç deposu var. Zirai ilaç bu depodan ürünlerin üzerine püskürtülüyor. Böylece doğru ilaçlama da yapılıyor” dedi. Tarım Teknoloji Yarışması’na katılan yarışmacılar icatlarının geliştirilmesi için destek beklediklerini belirtti.

140 BİN TON PAMUK TOPLANACAK

Teknofest’te dikkat çeken buluşlardan biri de pamuk hasadı sonrası yere dökülen pamuğu toplama makinesi oldu. Genç bilgisayar mühendisi Ömer Muratlı’nın geliştirdiği AFARA isimli cihaz dereceye girdi. Mühendis Muratlı, pamuk tarlalarında toplanamayan pamuğun ziyan olduğunu belirterek “Türkiye’de yıllık yaklaşık 6 milyon dönüm pamuk tarlasından 2.8 milyon ton pamuk elde ediliyor. Bu pamuğun da yüzde 5 ile 20’lik kısmı yere dökülüyor ve toplanamıyor. Buna göre her yıl 140 bin ton pamuk yerde kalıyor. Bu pamuk toplanamadığı için üreticinin hanesine eksi olarak yazılıyor. Geliştirdiğimiz yeni makine bu ürünlerin toplanması yönelik. Böylece insan gücü harcanmadan makine yardımıyla 140 bin ton pamuk toplanıp ekonomiye kazandırılacak” dedi. Ürün Teknofest’te ilgi gören makinelerden biri oldu.

SOMALİLİ GENÇ ATIKLARDAN UÇAK YAPTI

SOMALİ’de tüm imkansızlıklara rağmen çöpten topladığı atık malzemelerle model uçaklar yapan Guled Adan Abdi (17) Türkiye’ye getirildi. Teknofest’e katılan Abdi, Hürkuş’u inceleyerek “Kendimi çok şanslı hissediyorum” dedi. Sosyal medyada Somali’de yaşadığı tüm imkansızlıklara rağmen yaptığı uçak modelleriyle ilgi odağı olan Guled Adan Abdi, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun talimatıyla Gaziantep Teknofest’e getirildi. Annesi Meryem Abdi ile birlikte getirilen genç, fuar alanına gelerek uçak ve jet modellerini inceledi. Guled Abdi’nin ilgisini çeken uçak modellerinden birisi ise Hürkuş oldu. Hürkuş’un kanat ve burun kısımlarını inceleyen Abdi, daha sonra telefonu ile modellerin fotoğraflarını çekti.

EĞİTİM ALACAK

Guled Adan Abdi, Somali’nin kuzeyinde Buhodle kasabasında dünyaya geldi. Kendi kendine atılan nesnelerden plastik oyuncak yapmayı öğrendi ve ardından gerçek arabaları inceleyerek onları nasıl hareket ettirebileceğini araştırdı. Yaptığı uçak ve araba modelleriyle küçük yaşta birçok kişinin ilgisini çekmeyi başardı. Türkiye’ye geldiği için kendisini şanslı hissettiğini söyleyen Abdi yaptığı açıklamada “Davetli olarak buraya geldim, bu tür tasarımları görmek beni çok mutlu etti. Türkiye’ye geldiğim için kendimi şanslı görüyorum. İlgilimi çeken modeller oldu. Somali’de kendi imkanlarım ile küçük modeller yapıyordum. Türkiye Dışişleri Bakanlığı’nın girişimleriyle Ankara’da dron eğitimleri alacağım. Gelecekte helikopter ve uçak yapan bir şirket kurmak istiyorum” dedi.

HAYAL EDEMEDİĞİMİZ NOKTAYA GELDİ

İÇİŞLERİ Bakanı Süleyman Soylu, TEKNOFEST 2020’yi ziyaret etti. Soylu, “TEKNOFEST’i düzenleyen, Selçuk Bayraktar ve vakfına, katkı sunan herkese teşekkür ediyorum. Bugün Türkiye bambaşka bir noktaya doğru ilerliyor, 21´inci yüzyılın tüm fırsatlarını yönetiyor ve kullanıyor. Türkiye, 10 yıl önce hayal edemediğimiz bir noktaya geldi. Hiçbirimiz Türkiye’nin kendi otomobilini yapabileceğini hayal etmiyordu. Hiçbirimiz insansız hava araçlarıyla bu noktalara geleceğimizi hayal etmiyordu. Bugün bu noktalara geldi” dedi. (Mustafa KANLI/ DHA)