Demet CENGİZ BİLGİN
Oluşturulma Tarihi: Eylül 15, 2008 00:00
İtalyan Lisesi’ndeyken ilk yurtdışı turunu Saraybosna’ya yapan Ali Onaran bir daha yurtdışı turlardan kendini alamamış. Onaran, sıfır liraya 1999’da ortak olduğu Pronto Tur’un, 2001 krizinin ardından tek sahibi olmuş. Bugün 70’ten fazla ülkeye tur düzenleyen, 40 bin kişiyi yurtdışına götüren şirket cirosunu ise 7 yılda 50 kat artırmış.
ALİ Onaran, İtalyan Lisesi’nde öğrenci iken Bodrum ve Uludağ’a turlar düzenleyerek ilk girişimcilik faaliyetlerinde bulunmuş. İlk yurtdışı turunu da 1983’te, yine lisede, Saraybosna’ya yapan Onaran, o tarihten sonra yurtdışı turlardan kendini alamamış. Üniversitede iktisat okuyan Onaran, "Kendim gezmeyi, yeni yerler görmeyi, yeni kültürlerle tanışmayı sevdiğim için turizme yöneldim" dedi.
Sıfır liraya ortakBir kaç turizm şirketinde çalıştıktan sonra Ali Onaran, arkadaşı Cem Polatoğlu’nun 1993 yılında kurduğu Pronto Tur’a 1999’da hiç para vermeden yüzde 50 ortak olmuş. Onaran bu ilginç ortaklık hikayesini "Sıfır liraya şirketin yarısını aldım" diyerek anlatıyor. 2001 krizinin ardından Cem Polatoğlu işe devam etmek istemeyince Ali Onaran şu öneriyi getirmiş: "Hisselerini alabileceğimi ama hiç param olmadığını söyledim. Kriz o kadar derindi ki telefonlarımız hiç çalmıyor bir kişi bile tatile gitmiyordu. Hisseleri alıp ama zamanla ödemeyi önerdim. Kabul etti. Pronto Tur çalışıp zamanla belirlediğimiz 75 bin doları ödedi. Bu para şu anda Pronto Tur’un 3 saatte yaptığı ciroya eşit gibi."
50 milyon dolar ciro
Pronto Tur’un 1 milyon dolar olan cirosunu Ali Onaran, 7 yılda 50 milyon dolara çıkarmış. Şirketin kısa 50 kat büyümesinin çok önemli bir başarı olduğunu dile getiren Onaran, "Üstelik bunu kendi özkaynaklarıyla gerçekleştirdi. Bugün 70’ten fazla ülkeye tur düzenliyoruz ve 40 bin kişiyi yurtdışına götürüyoruz. Devamlı müşterilerimizin talebi üzerine yurtiçi turlarda yapmaya başladık. Kıbrıs dahil yurtiçi turlarda ise yılda 7 bin kişiyi taşıyoruz" diye konuştu.
6 ayda yüzde 34 büyüdü2008 yılına temkinli giren Pronto Tur, ilk 5 ayda yüzde 40, ilk 6 ayda ise yüzde 34 büyümüş. Ramazan ve Kurban bayramlarının uzun olduğunu belirten Onaran, "İki süper bayram var. 2008’i Pronto yılı ilan ettik. Yılın ikinci yarısının çok daha iyi geçeceğini düşünüyorum. Türkiye’den yurtdışına yapılan paket turların yüzde 25, tatil süresi uzun ise iki bayramda gerçekleşir. Eskiden bu oran yüzde 50 civarındaydı ama artık Türkler’in yurtdışı tatilleri 12 aya yayıldı.
1 milyon dolara kendi yazılımını geliştirdi
2002 yılından buyana kendi yazılım programlarını geliştiren Pronto Tur, bunun için 1 milyon dolarlık yatırım yapmış. İkisi kendi şirketlerinde 9 kişinin bunun için çalıştığını belirten Ali Onaran, şu bilgileri verdi: "Yurtdışında olduğu gibi internetten her şeyi yapabilmeyi sağlayan bir program ortaya çıktı. 700 civarında acenteye açık. Kasım ayındaki Küba turunu, uçak, otel, havalimanı vergisi ve tüm detaylarıyla görmek, rezervasyon yaptırıp,
kredi kartıyla ödemek mümkün. Garanti Bankası’nın ödemeler butonuna Pronto Tur olarak girdik. 5 dakikada bir Garanti ve Pronto Tur yazılımları konuşuyor ve seyahat onaylanıyor. Zaman kaybı yok. 5 çalışanımız var. Bu sistem olmasaydı 285 kişi bile yetmeyebilirdi. Düşük kár marjı ve yüksek riskle çalıştığımız için bu yatırıma girdik. Şu anda bu sistemi kullanıp bütün işini kendisi yapanların oranı yüzde 5. Büyük kısmı hepsini tamamlayıp en son bizi arıyor."
Bir kasabayı idare edecek telefon sistemi
2005 yılında Pronto Tur, bir kasabayı idare ettirecek kapasiteye sahip telefon sistemi kurdurmuş. Ali Onaran, "Şu anda bir şehri idare edecek telefon sistemi... Her gün 6 bin telefon geliyor. Bunların en az yüzde 97’sine cevap veriliyor" diye konuştu.
Türkler en çok İtalya’ya gidiyor
Türkiye’den yurtdışına çıkanların birinci tercihi İtalya.
İkinci sırada Paris’e yapılan turlar bulunuyor.
Çek Cumhuriyeti’nin başkenti Prag ise üçüncü sırada yer alıyor.
Beş bin kişi Yunanistan’a gemiyle vizesiz gitti
PRONTO Tur ile yurtdışına tatile gidenlerin en çok tercih ettiği dördüncü destinasyon cruise (kruvaziyer) ile Yunan adası olmuş. İstanbul’dan kalkan geminin vizesiz yolcuları bir hafta Yunan adalarında gezdirdikten sonra İstanbul’a geri döndüğünü belirten Ali Onaran, "Yunanistan’a bir limandan kalkıp aynı limana dönmek kaydı ile vizesiz gidilebilme imkanına sahibiz. Bu yıl 5 bin kişi bu turu yapmış olacak" dedi.
Fidel Castro ölmeden Küba’yı görmek isteyenler 3 kat arttı
KÜBA vizesi verdiklerini hatırlatan Ali Onaran şunları söyledi: "Bizim şirketimizden bine yakın kişi, Türkiye’den ise toplamda 8 bin kişi Küba’ya gitti. Bu üç kat artış anlamına geliyor. Küba turizmi ciddi bir patlama yaşıyor ama Fidel Castro hastalanınca, onun öleceğini ve Küba’nın çok değişeceğini düşünen insanlar, Castro ölmeden bu ülkeyi görmek istiyor."
İtalyanlar KKTC’yi sevdi
KUZEY Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC), son 4 yılda otel ve hizmet kalitesinin çok arttığını ve doğru bir destinasyon olduğunu kaydeden Ali Onaran, "Eskiden 700 kişiyi Kıbrıs’a götürürken bu, bu yıl 6 kat artıp 4 bin oldu. 2009 yılında 6-7 bini bulur. Şu anda KKTC’ye Türkiye’den ve İtalya’dan insanlar götürüyoruz" dedi.