Laleli'de Nataşa misillemesi telaşı

Rusya, bavul ticareti yapan vatandaşlarının Laleli'den aldıkları mallarla yüklü ‘‘Profesör Vise’’ gemisini geri gönderdi. Rusya'nın bu tavrı, Laleli'de, ‘‘Rusya Natasha-1 misillemesi yapıyor’’ paniği yarattı. Türkiye, ‘‘Natasha-1’’i füze rampası yüzünden durdurmuştu.

Karaköy ve Laleli'den, bavulla Rusya'ya yapılan ve son aylarda giderek azalan ihracat ‘Natasha-1 misillemesi’ paniği ile durma noktasına geldi. İstanbul'dan yüklediği mallarla Rusya'ya giden bir gemi, limana yanaştırılmadan İstanbul'a geri gönderildi.

Rus bavulcular, aldıkları malları iade etmek isteyince Salıpazarı esnafı şaşkına döndü. Başka bir Rus gemisi de İstanbul'dan hareketini iptal etti. Salıpazarı esnafı, Rumların S-300 füze rampası taşıdığı gerekçesiyle ‘Natasha-1’ gemisinin Çanakkale'de durdurulmasından sonra, Rusların bavul ticaretini engelleme çalışmalarının arttığını öne sürdü.

Salıpazarı iskelesinden yüklediği, oyuncaktan otomobile, yapı malzemelerinden meyveye yüzlerce ton malla geçtiğimiz Perşembe günü hareket eden Rusya bandıralı ‘Profesör Vise’ gemisi, üç gün sonra İstanbul'a geri döndü. Rus bavulcular, gümrük memurlarının kendilerini Novorossiyk açığında karşılayan memurların, ‘‘Mallarınızı denize dökün öyle yanaşın, yada geri dönün' uyarısı yaptığını söylediler.

MALLAR BOŞALTILDI

Tam teçhizatlı Rus memurların uyarısı üzerine geminin İstanbul'a dönmeyi tercih ettiği belirtildi. Rus gemisindeki mallar geri boşaltıldı. Bu uygulama karşısında Rusya'ya gitmek için hazırlanan ‘Vittes' adlı gemi de hareketini erteledi. ‘Vernadsky' adlı geminin de Rusya açığından geri çevrildiğinin duyulması Salıpazarı'nda bomba etkisi yarattı.

Salıpazarı'ndaki Expo 98 Merkezi'nde, yapı malzemeleri satan Miran Çelikbaş, ‘‘Natasha-1 gemisinin Çanakkale'de durdurulduğu saatlerde, Salıpazarı'nda Rusya'nın çeşitli limanlarına yükleme yapan gemiler işlemleri durdurup, malları geri indirdiler. Yükleme yapıp yola çıkanlar ise kendi ülkelerinin limanlarına geldiğinde, Moskova'dan geldiği söylenen, tam teçhizatlı polis ve askerler tarafından beklendiklerini görüp Türkiye'ye geri döndüler’’ dedi.

Miran Çelikbaş, Rus vatandaşlarının 1000 dolarlık gümrüksüz mal geçirme hakkı olduğunu, fakat yıllardır 10 bin- 20 bin dolarlık malı kendi gümrüklerinden çeşitli yollarla geçirdiklerini belirterek, ‘‘Türkiye ekonomisine büyük katkı sağlayan bu ticaret şimdi durma noktasında. Türk Hükümeti'nin önlem almasını bekliyoruz. İşyerlerimizin metrekaresi 150 dolar olan kira bedelini bile ödemeyemeyecek durumdayız’’ dedi. Deniz Şimşek ise Ruslar'ın geri getirdiği malları, geleceği düşünerek geri aldıklarını fakat kendilerinin sıkıntıya düştüklerini söyledi.

Bavul ticareti yapan bazı Ruslar ise geri gönderilmelerinin, bavul ticaretine egemen olan mafyanın, Türk pazarını bırakıp Çin ve Suudi Arabistan pazarına yönelmesinden kaynaklandığını söylediler.

Moskova: Denetimden kaçtılar

Rus Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, Hürriyet'e yaptığı açıklamada ‘Rusya'nın Novorossisk limanından yolcuların Türkiye'den mal getirdiği gerekçesiyle geri çevrilen gemi hakkında şimdilik bir bilgimiz yok. Konuyu araştıracağız' derken, Rusya Gümrük Komisyonu'ndan adının açıklanmasını istemeyen bir yetkili, gayri resmi olarak, şu açıklamada bulundu:

‘Rusya'da vergi tahsil edilebilmesi için kayıt dışı bütün ticari işlerin, gelirlerin ortaya çıkarılması gerekiyor. Geçen yıl kabul edilen yasada Rusya dışına turist olarak giden Rus vatandaşlarının ülkeye getirebileceği malın miktarı belirlenmiştir. Turistler binlerce dolarlık mal getiremez. Üstelik, ülkeye getirilen malların şahsi kullanım için değil ticari maksatla sokulduğu biliniyor. Bu nedenle Novorossisk limanına gelen gemilerin Gümrük Müdürlüğü tarafından sıkı sıkı denetleneceği açıklandı. Bunu duyan yolcular gemiyi kendi istekleriyle İstanbul'a geri çevirmişlerdir. Rusya'nın Türkiye'ye karşı tavır koyması söz konusu değil.' dedi.