Kusur varsa ceza büyük

GEÇEN hafta Başbakan Ahmet Davutoğlu başkanlığında yapılan toplantının ardından yeni iş güvenliği eylem planının detayları netleşmeye başladı. Alınması planlanan önlemler arasında şantiyesinde kaza olan müteahhitin belgesinin askıya alınmasından, işverene verilen nakit desteğin geri alınmasına kadar birçok yeni düzenleme var. Halen görüşmeleri süren eylem planı kısa süre içinde sosyal taraflarla tartışmaya açılacak, ekim ayında da yasal düzenlemeler için meclise gönderilecek.

ZORUNLU DERS OLACAK
Hürriyet’in edindiği bilgilere göre bu kapsamda öncelikle, okullarda verilecek eğitimler netleştirildi. İlk aşamada endüstri meslek liselerinde iş güvenliği dersinin zorunlu hale getirilmesi amaçlanıyor. İlköğretim okullarında, “kol faaliyeti” olarak iş güvenliğine yer verilecek. Bir diğer eğitim faaliyeti ise, çalışanlar bazında olacak. Halen Mesleki Yeterlilik Kurumu, başta tehlikeli iş kolları olmak üzere belli alanlarda çalışacak olan kişilerde olması gereken bilgi, beceri ve kriterleri yayınlıyor. Bu bilgi ve becerilere sahip olan kişilere de mesleki yeterlilik belgesi veriliyor. Hazırlanan iş güvenliği planı kapsamında, 1 veya 2 yıllık bir geçiş sürecinin sonunda ise, bu belgelerin zorunlu hale getirilmesi hedefleniyor. Bu sürenin sonunda özellikle madencilik, eletrik tesisatçılığı gibi tehlikeli meslek gruplarında, mesleki yeterlilik belgesi olmayan kişiler çalışamayacak.

ÖDÜL YÜZDE 2 PRİM
İşyerleri için ödül ve ceza sistemi de kurulacak. Son 1 yıl içinde ölümlü iş kazası yaşanmamış işyerlerinde yüzde 2 düzeyinde olan işsizlik sigortası primi veya aynı düzeyde alınan iş kazası ve meslek hastalığı sigortası alınmayacak. Buna karşılık kaza yaşanan bir işyerinde, kamu kurumlarının verdiği nakit destekler geri istenecek. Kalkınma ajanslarının verdiği hibe ve destekler, KOSGEB, TÜBİTAK gibi kurumlardan sağlanan teşvikler bu kapsamda değerlendirilecek. Ayrıca 4735 sayılı kamu sözleşmeleri kanununa yapılacak bir ekleme ile, iş güvenliği maliyeti ihalelerde ayrı bir kalem olarak yer alacak. İşverenler iş güvenliğine yapacakları harcamaları, ihale aldıkları kamu kurumuna bildirmekle yükümlü olacak.

HER İŞYERİNE AYNI CEZA
Tartışılan bir diğer düzenleme de, şantiyesinde kaza olan mütehhitlerle ilgili. Söz konusu müteahhitlerin kazada kusurlu olduğunun ortaya çıkması durumunda yapı müteahhitliği yetki belgesinin askıya alınması veya iptal edilmesi üzerinde duruluyor. Ancak henüz bu konuda kesin karar verilmemiş durumda. Bir diğer yenilik de, cezalarla ilgili gelecek. Halen eksik olan iş güvenliği önlemleriyle ilgili olan tüm işyerlerine tek tip ceza uygulanıyor. Eylem planı kapsamında ise, işyerindeki çalışan sayısı veya tehlike durumuna göre cezalar farklılaşacak. Bir yetkili bu düzenlemeyle ilgili olarak “Diyelim ki, acil çıkış planı yok ve kanuna göre örneğin 5 bin TL ceza veriliyor. Bu 5 bin TL, bin çalışanı olan yer için de 9 çalışanı olan yer için de aynı uygulanıyor. Bu durum değişecek” dedi.