Küresel kriz nakliye uçaklarını vurdu
Güncelleme Tarihi:
ANKA
Oluşturulma Tarihi: Ekim 18, 2008 12:38
Küresel mali kriz sonunda savunma sanayi projelerini de vurmaya başladı.
Küresel kriz nedeniyle, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin büyük önem verdiği nakliye uçağı projesi bir yıl daha gecikecek ve Türkiye’ye ilk teslimat 2012 yılında yapılabilecek. Nakliye uçaklarının üreticisi olan EADS (European Aeronautic Defence and Space Company) CEO’su Louis Gallois’in, aralarında Türkiye'nin de yer aldığı proje sahibi 7 ülkenin savunma bakanlıklarına gönderdiği mektupta, "Üretim aksadı. Kesin tarih veremiyoruz. Gecikme nedeniyle ceza kesmek yasal hakkınız. Ama kontrattan doğan bu hakkınızdan feragat etmenizi bekliyoruz” dediği bildirildi.
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 7 ülke (İngiltere, Fransa, Almanya, İspanya, Belçika ve Lüksemburg) envanterlerindeki askeri nakliye uçaklarını yenilemek amacıyla A 400M isimli 20 milyar dolarlık projeye geçtiğimiz yıllarda start verilmişti. 7 ülke proje kapsamında 180 uçaklık sipariş verirken, Türkiye A 400M uçaklarından 10 adet satın almayı öngördü. Ortak ülkeler dışında Güney Afrika ve Malezya'nın da 12 uçak siparişi oldu. Uçakların ortak ülkelere teslimatının 2009'da başlaması planlanıyordu. Türkiye ilk uçağına 2011'de kavuşacaktı.
Airbus olması planlanan yeni nesil nakliye uçağı projesinin ana yükleniciliğini Airbus'un bağlı olduğu Avrupa ortaklığı EADS (European Aeronautic Defence and Space Company) yürütüyor. Airbus Millitary konsorsiyumunda, gövde üretimi için Türkiye'den TAI-TUSAŞ ile Belçika'dan FLABEL yer alıyor. TUSAŞ uçağın ön - orta gövde, aileron, spoiler, paraşütçü kapıları, acil çıkış pencereleri, kuyruk konisi, arka gövde üst kısmı, ışıklandırma ve su atık sistemini tasarlayıp üretiyor. Uçağın Turboprop motorlarını ise Fransız SAFRAN, İngiliz Rolls-Royce, İspanyol ITP ve Alman MTU ile birlikte geliştiriyor. Uçağın TP400 adı verilen motorun üretiminde Türk firmaları TEI ile Gate Elektronik de pay sahibi olacak.
"CEZA İSTEMEYİN"
Dünya piyasalarında yaşanan kriz, EADS'yi de vurmaya başladı. EADS'nin CEO'su Louis Gallois aralarında Türkiye'nin de yer aldığı proje sahibi 7 ülkenin savunma bakanlıklarına mektup göndererek "Üretim aksadı. Kesin tarih veremiyoruz. Gecikme nedeniyle ceza kesmek yasal hakkınız. Ama kontrattan doğan bu hakkınızdan feragat etmenizi bekliyoruz. Çünkü bu proje şirketimiz için ciddi bir zarar kaynağı olmaya başladı. Finansal performansımız ağır zarar gördü" ricasında bulundu. Gallois, uçakların gecikmesinden motor üreticilerini sorumlu tuttu. Motorlar üretiminde beklenen hızda gelişim sağlanamadığını bildirdi. A 400M üzerine konacak uçaklar yaz başında bir C - 130 uçağı üzerinde test edilmiş, ancak sorunlarla karşılaşılmıştı.
MALİYET YÜKSELECEK
7 ülke A 400M projesi için imza atarken toplam 20 milyar Euro maliyet öngörülmüştü. EADS sabit maliyetlere bağlı kontratları değiştirmek ve fiyatı en az 700 milyon Euro artırmak istiyor. EADS, kontratta bir diğer değişiklik yapılarak, üretimde 1 yıla kadar yaşanacak aksaklıklara para cezası kesilmemesini istiyor. Bu çerçevede EADS'nin mektubu "Kontratlar değiştirilmezse, üretim çok daha uzun süre aksayabilir" şeklinde algılandı. Yaklaşık 10 gün önce gönderilen mektuba, bugüne kadar yalnızca Alman hükümeti itiraz etti ve yasal haklarını sonuna kadar kullanacaklarını bildirdi.
Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 7 ülke (İngiltere, Fransa, Almanya, İspanya, Belçika ve Lüksemburg) envanterlerindeki askeri nakliye uçaklarını yenilemek amacıyla A 400M isimli 20 milyar dolarlık projeye geçtiğimiz yıllarda start verilmişti. 7 ülke proje kapsamında 180 uçaklık sipariş verirken, Türkiye A 400M uçaklarından 10 adet satın almayı öngördü. Ortak ülkeler dışında Güney Afrika ve Malezya'nın da 12 uçak siparişi oldu. Uçakların ortak ülkelere teslimatının 2009'da başlaması planlanıyordu. Türkiye ilk uçağına 2011'de kavuşacaktı.
Airbus olması planlanan yeni nesil nakliye uçağı projesinin ana yükleniciliğini Airbus'un bağlı olduğu Avrupa ortaklığı EADS (European Aeronautic Defence and Space Company) yürütüyor. Airbus Millitary konsorsiyumunda, gövde üretimi için Türkiye'den TAI-TUSAŞ ile Belçika'dan FLABEL yer alıyor. TUSAŞ uçağın ön - orta gövde, aileron, spoiler, paraşütçü kapıları, acil çıkış pencereleri, kuyruk konisi, arka gövde üst kısmı, ışıklandırma ve su atık sistemini tasarlayıp üretiyor. Uçağın Turboprop motorlarını ise Fransız SAFRAN, İngiliz Rolls-Royce, İspanyol ITP ve Alman MTU ile birlikte geliştiriyor. Uçağın TP400 adı verilen motorun üretiminde Türk firmaları TEI ile Gate Elektronik de pay sahibi olacak.
"CEZA İSTEMEYİN"
Dünya piyasalarında yaşanan kriz, EADS'yi de vurmaya başladı. EADS'nin CEO'su Louis Gallois aralarında Türkiye'nin de yer aldığı proje sahibi 7 ülkenin savunma bakanlıklarına mektup göndererek "Üretim aksadı. Kesin tarih veremiyoruz. Gecikme nedeniyle ceza kesmek yasal hakkınız. Ama kontrattan doğan bu hakkınızdan feragat etmenizi bekliyoruz. Çünkü bu proje şirketimiz için ciddi bir zarar kaynağı olmaya başladı. Finansal performansımız ağır zarar gördü" ricasında bulundu. Gallois, uçakların gecikmesinden motor üreticilerini sorumlu tuttu. Motorlar üretiminde beklenen hızda gelişim sağlanamadığını bildirdi. A 400M üzerine konacak uçaklar yaz başında bir C - 130 uçağı üzerinde test edilmiş, ancak sorunlarla karşılaşılmıştı.
MALİYET YÜKSELECEK
7 ülke A 400M projesi için imza atarken toplam 20 milyar Euro maliyet öngörülmüştü. EADS sabit maliyetlere bağlı kontratları değiştirmek ve fiyatı en az 700 milyon Euro artırmak istiyor. EADS, kontratta bir diğer değişiklik yapılarak, üretimde 1 yıla kadar yaşanacak aksaklıklara para cezası kesilmemesini istiyor. Bu çerçevede EADS'nin mektubu "Kontratlar değiştirilmezse, üretim çok daha uzun süre aksayabilir" şeklinde algılandı. Yaklaşık 10 gün önce gönderilen mektuba, bugüne kadar yalnızca Alman hükümeti itiraz etti ve yasal haklarını sonuna kadar kullanacaklarını bildirdi.