Kurduğu şirketi iki kez satıp büyüttü

KÜÇÜK olsun benim olsun anlayışına meydan okuyan bir girişimcilik öyküsü de Daikin CEO’su Hasan Önder’den çıktı. Önder, askeri lise ve İTÜ’de makine mühendisliği okumuş. 1993’te başladığı girişimcilik yolculuğunda ilk büyük ortaklığını, Airfel’in yüzde 75’ini 2001’de Sanko Holding’e satarak gerçekleştiren Önder, 10 yıllık ortaklıktan sonra da şirketin tamamını Japon Daikin’e satmış. Hendek’teki üretim üssünde çalışan sayısı 1000 kişiyi geçti, ciro ise 1 milyar liraya yaklaştı. Önder şöyle anlatıyor öyküsünü:

ASKER OLMADIM AMA

Aslen Diyarbakırlıyız. Ağabeyim binbaşıydı ve subaylık çok cazipti, askeri liseye (Maltepe) gittim. Benim için çok önemli bir tecrübe oldu. Öncelikle askeri lisede çok iyi bir hayat disiplini aldım. Mesela sabah 06.00’da kalkıyorsun ders çalışıyorsun sonra kahvaltı ediyorsun.  Bu ve diğer öğrendiklerim benim için hayat boyu çalışma disiplini sağladı. Hava Harp Okulunu istiyordum, olamadı. Çünkü dişlerimde dolgu vardı. Ben de asker olmaktan vazgeçtim. 1993’te üniversiteyi bitirdim ve iş aramaya başladım. 3-4 ay iş aradım, bulamadım. Belki ben de çok seçiciydim olamadı. Küçükyalı’da oturuyorduk ve sonunda Yenibosna’da küçük bir şirkette iş buldum. Doğalgaz işi yapıyorduk ve ben bu şirketteki ilk mühendistim. Satış yönüm güçlüymüş. Ayda iki iş yaparken ben şirkete girince günde iki iş yapmaya başladık. Maaş artı pirim çalışıyordum. Çok iyi para kazandım. Sonra bana bir ustamız ‘Hasan bütün işi sen yapıyorsun kendi şirketini kur’ dedi. Ben de bu işimin 6’ıncı ayında kendi şirketimi kurdum. Arkadaşım Cemil’i de ortak aldım ve böylece HACE Mühendislik’i kurduk.

İŞ KURDUK KRİZE YAKALANDIK

İşi kurduk ama 1994’teki o meşhur Nisan krizi oldu ve 6 ay hiç iş alamadık. Sabrettik ve sonra işlerimiz bir anda açıldı. İlk müşterimiz de Fransız hastaesinin işi oldu. Bu iş bize çok iyi referans oldu. Onların bütün diğer işleri de bize geldi. Güven duyunca bütün işlerini verdiler. Fransız okullarının işlerini aldık. Bu şekilde 4 sene yürüdük. 1998’de Singapur’a gittim orada da bir Malezyalı ile ortak şirket kurdum. Ancak Singapur bana vatandaşlık vermedi. Orada klima üretimiyle ilgili bir iş planı hazırlamıştım ve o planla Türkiye’ye geldim. 10 arkadaşımı ikna etmeyi başardım ve 1999 yılında Akfel Pazarlama’yı kurduk, Çin’den klima getirip satmaya başladık. Markamız da Airfel oldu. Türkiye’de ilk kez zincir marketlerde klima satışına başladık. İlk başta Praktiker’e ürün verdik ki bu hem bize hem onlara kaldıraç oldu. Praktiker diğer ürünlerin toplam cirosu kadar ‘klima cirosu’ yaptı. Ardından bütün yapı marketler klima satmaya başladı. İşlerimiz çok iyi büyürken 1999 depremi oldu ve piyasadan alacaklarımızın büyük bölümünü sildik. O dönemdeki fedakarlığımızı unutmayan bayiler sonra çeklerini önümüze koydular ‘vadeyi de sen yaz’ dediler. Bu defa da onlar bizi destekledi. Böylece bizim ticaretimiz ülke geneline yayıldı.”

SANKO VE DAİKİN İLE SANAYİCİ OLDUK

Hasan Önder, 2001 yılında, Sanko ile ortaklık kurduğunu belirtiyor ve şöyle devam ediyor: “Görüşme masasındayken 2001 krizi patladı. Ancak, Abdülkadir Bey’in (Konukoğlu) vizyonu çok güçlüydü ve masadan kalkmadılar. Hedef, Avrupa’da ilk üçe girmekti ve kombi, radyatör, klima üretmekti. 10 senelik ortaklıktan sonra (2011’de) yüzde 100’ü  265 milyon dolara Japon Daikin’e sattık. Bu yıl ciromuz 1 milyar lirayı geçti. 2010’da 200 milyon liraydı. Japonlar bu büyüme başarısından çok mutlu oldular ve ülkemize daha çok Japon sermayesi gelmeye başladı.”

EN KÜÇÜK KOMBİYİ HENDEK’TE YAPTIK

“HENDEK fabrikamızda çok güçlü bir mühendis kadrosu var” diyen Hasan Önder, dünyanın en küçük kombisini yaptıklarını belirtiyor ve şöyle konuşuyor: “Hem küçük hem enerji tasarruflu. Bu yıl kapasite için 50 milyon dolarlık yatırım yapıyoruz. Hendek’te üretilen klimalar Avrupa’da kullanılıyor. 44 ülkeye, 100 milyon dolarlık ihracat yaptık.”