Güncelleme Tarihi:
IKBY Doğal Kaynaklar Bakanlığı, dün yaptığı açıklamada, eylül ayından itibaren Ceyhan’dan yapılan direkt ham petrol satışından elde edilen gelirin bir bölümünü aylık olarak bölgede üretim yapan uluslararası petrol şirketlerine paylaştıracağını açıkladı. Açıklamada, 2016’nın başlarında petrol ihracatının artmasının beklendiği, bu doğrultuda bölgede faaliyet gösteren petrol şirketlerine de ek gelir sağlanacağı kaydedildi. Açıklamanın ardından bölgede faaliyet gösteren Genel Energy ve Gulf Keystone Petroleum gibi şirketlerin hisselerinde artışlar meydana geldi. Kürdistan’da üretim yapan şirketler, birkaç yıldır düzensiz ödemeler nedeniyle zorlanıyor. IKBY, bağımsız petrol satışlarını Haziran ortasından bu yana artırırken, ihracat hakları ve bütçe ödemeleri konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle Irak devlet petrol şirketi SOMO’ya yaptığı ödemeleri önce azaltmış, sonra kesmişti.
İLK DEFA DÜZENLİ ÖDEME
IKBY açıklamasında, ham petrol ihracatının Kürdistan Bölgesi için ana gelir kaynağı olduğu vurgulanarak, “Ancak uluslararası petrol şirketlerinin ödemelerini almadan petrol üretimini mevcut seviyede devam ettirmesi, hatta artırması zor. Bu nedenle 2015’in eylül ayından itibaren, IKBY direkt ham petrol satışı gelirinin bir bölümünü aylık olarak üretim yapan şirketlere aktaracak” denildi. Bağdat ile 2015 bütçesine dair yapılan anlaşmanın üzerine ekleme yapılması konusunda kararlı olunduğu ve Türkiye’den geçen bir boru hattı üzerinden petrol ihracatlarını yönetmeye devam edeceği belirtildi. Yarı özerk bölgesel yönetim, bağımsız petrol satışlarını Haziran ortasından bu yana artırırken, ihracat hakları ve bütçe ödemeleri konusundaki anlaşmazlıkların ardından Irak’ın devlete ait petrol şirketi olan SOMO’ya yaptığı ödemeleri azaltmıştı. IKBY açıklamasının ardından bölgede üretim yapan Norveçli DNO ve Genel Energy gibi şirketlerin hisselerinde artışlar yaşandı. Söz konusu ödemeler başladığında, bölgede üretim yapan petrol şirketleri ilk defa istikrarlı biçimde gelir etmeye başlamış olacak. IKBY ve merkezi Irak hükümeti arasında yaşanan ihtilaf nedeniyle, bölgedeki petrol şirketleri yıllardır ödemeler konusunda sıkıntı yaşıyor. Açıklamada, bölgede üretim yapan şirketlerin 2014 mayıs ayından bu yana hemen hemen hiç ödeme almadığı, buna rağmen operasyonlarını sürdürdüğü kaydediliyor.
ZARARIN YÜZDE 99’U KÜRTLERE
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi, son dönemlerde Ceyhan’a petrol taşıyan boru hatlarına yönelik saldırıların “ham petrol akışının neredeyse tamamen durmasına” neden olduğunu da duyurdu. IKBY Doğal Kaynaklar Bakanlığı, terör örgütü PKK’nın, Kerkük-Yumurtalık petrol boru hattına düzenlediği saldırı nedeniyle IKBY’nin 250 milyon dolar zarar ettiğini açıkladı. Kerkük ve Kürt petrolünü Ceyhan’a taşıyan boru hattı geçtiğimiz hafta yapılan bir saldırı sonrası çalışmayı durdururken, sevkiyat şirketlerinden bir tanesi petrol akışının alternatif bir hattan devam ettiğini duyurmuştu. Bakanlığın resmi internet sitesinden yapılan açıklamada, “Petrol boru hattı, Kürdistan bölgesinin ana gelir kaynağıdır. Memur maaşları bu hattan ihraç edilen petrolün geliriyle temin ediliyor. Kürdistan hükümetine ve halkına buradan elde edilen gelirle katkı sağlanıyor. Bu boru hattı, Kürdistan’ın bölgedeki her türlü olumsuz gelişmeye karşı tek dayanağıdır” ifadeleri kullanıldı. Saldırı nedeniyle bölge ekonomisinin uğradığı zarara değinilen açıklamada, şunlar ifade edildi: “Kürdistan bölgesinin boru hattına yapılan saldırı Türkiye’ye çok az bir zarar verdi. Türkiye’nin zararı, sadece nakilden elde edilen gelir oldu. Söz konusu zararın yüzde 99’u Kürdistan bölgesinedir.”