Güncelleme Tarihi:
DÖVİZ kurlarındaki artış hükümeti harekete geçirdi. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, küçük işletmelerin dövizle borçlanmasının yasaklanacağını açıkladı. Şimşek, ihracatçılar için de son 3 yılda yaptıkları ihracatın döviz borçlanmasında sınır olacağını söyledi.
Şimşek, önceki gün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Hazine, BDDK, Merkez Bankası’nın 2018 yılı bütçe görüşmeleri sırasında torba tasarıda yer alan bir düzenleme ile Merkez Bankası’nın yetki alacağını ve küçük işletmelere ihracatçı olmamaları halinde dövizle borçlanmayı yasaklayacaklarını açıkladı. İhracatçıya dövizle ya da dövize endeksli borçlanmanın önünün açık olduğunu dile getiren Şimşek, bu noktada kapasiteye bakacaklarını kaydetti. Örneğin son 3 yılda 100 milyon dolarlık ortalama ihracat yapan bir firmanın 300 milyon dolara kadar borçlanabileceğini anlatan Şimşek, şöyle devam etti:
ESKİ BORÇLAR HARİÇ
“Kesin şekillenmedi, bu bir çalışma, belki 3 katı, 5 katı olur bir kata bağlayacağız. Büyük firmalara diyeceğiz ki ‘Kur riski alıyorsanız o kur riskini yöneteceksiniz kendinizi hedge’leyeceksiniz yani finansal korumaya alacaksınız’ Ne kendini hedge etme kabiliyeti olan ne de ihracatçı olan küçük firmaların eşik değerlerini belirleyeceğiz. Özetle kur riskini orta ve uzun vadede çok daha güçlü bir şekilde yöneteceğiz. Yasal düzenleme sonrasında gerekli veriler oluşacak, o eşik değerler belirlenecek, ondan sonra uygulamaya konulacak. 25 bin firmanın döviz açık pozisyonu bulunuyor. 2 bin firma yüzde 83’üne tekabül ediyor, geriye kalan 23 bin firma yüzde 17’ye tekabül ediyor. Etkilenecek kesim küçük olacak. Mevcut stoğa karışmayacağız. Bu sadece söz konusu düzenlemenin yapıldığı tarihten itibaren yeni borçlanmalara yönelik olacak.”
BORÇLANMA LİMİTİ NEDEN YETMEDİ
Şimşek, Hazine borçlanmasına ilişkin olarak, yılın başında 117.2 milyar lira borçlanma planlandığını hatırlattı. Şimşek, “Ancak yıl içinde yıl başında öngörülenin 40.3 milyar lira üzerinde net borçlanma ihtiyacı doğdu. Bu artışın 17.5 milyar lirası emanetlerden, 14.8 milyar lirası bütçe açığından, 5 milyar lirası liradaki değer kaybından, 3 milyar lirası mahalli idarelerin pay kesintilerinin yapılmamasından kaynaklandı. Yıl sonunda borçlanmanın 162.3 milyar lira olması öngörülüyor. 2018’de 158.2 milyar lira. İç borç çevirme oranının 2017’de yüzde 128.4, 2018’de ise yüzde 110 seviyesinde gerçekleşmesi planlanıyor” dedi. Şimşek, 17.5 milyar liralık emanet hesabının içinde savunma harcamalarının bulunduğunu söyledi. Şimşek, gelecek yılın ilk çeyreğinde 56 milyar liralık borç ödemesi olduğunu dile getirdi. Şimşek, “2017’de Karayolları’na 1 milyar 128, Sağlık Bakanlığı’na 728 milyon lira ödenek söz konusu. 2018’de Karayolları için 3.6 milyar, Sağlık Bakanlığı için 2.6 milyar lira olacak” dedi.