Krize sığınmadı satın almayı sürdürüp devlerle yarışacak

SÜREYYA Ciliv’i Türkiye, Microsoft’taki yöneticilik yıllarında tanıdı. Türkiye’deki görevinden Misrosoft’un ABD’deki merkezine transfer olduğunda, herkes ondan bu şirketin uluslararası operasyonlarda daha üst noktalara tırmanmasını bekliyordu. O ise kariyerine Misrosoft’ta devam etmek yerine Türkiye’ye dönerek Turkcell’in başına geçti. 9 Ocak 2007’de Turkcell’in CEO’luğunu üstlenen Ciliv, giderek artan bir rekabetin içinde, şirketini daha da büyütmeye çalışıyor. Ciliv, geçen yıl yüzde 36, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 69’luk kâr artışı elde eden Turkcell’i Türkiye’deki yarıştan koparmadan, dünya devleri arasına sokmayı planlıyor. Ukrayna’da Life markası ile Kazakistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Moldova’da da Fintur ile faaliyet gösteren Turkcell’in bugünlerde Kuzey Afrika ve çevre ülkelerde bazı operatörlerle ilgilendiğini belirten Ciliv, “Türkiye’nin Turkcell’i dünya devleri ile rekabet edecek” sözleriyle ‘krize katılmama’ kararını başarıyla uyguladıklarını anlattı. Turkcell’de geçirdiği son 2.5 yılı, pazardaki rekabeti, bu kriz dönemini nasıl yönettiklerini, hedeflerini, özellikle de onun en çok sevdiği konu olan yeni teknolojileri konuştuğumuz Süreyya Ciliv, sorularımıza şu yanıtları verdi:

1.6 milyar dolar yatırdı

* Rekabetin arttığı ortamda bir de küresel kriz ortaya çıktı. Bu durum Turkcell’de hedeflerde değişikliğe yol açtı mı?
-  2008’in ilk haftasında New York Borsası çöktüğünde, krizin işareti olarak aldık. Hemen bir toplantı yaptık ve Turkcell olarak krize katılmama kararı aldık.
*  Ne demek krize katılmamak?
-  Bunun anlamı ‘kimseden kriz bahanesi duymak istemiyorum’ demek. Krize katılmıyoruz demek ‘Sonuçlarınız düşmesin, gidin yeni işler keşfedin, yeni ürünler, yeni servisler bulun, azalan işlerinizi başka işlerle telafi edin, kimse krizi bahane etmesin’ demek. Yine çok iyi sonuçlar elde ettik. Krizin ortasında 1.6 milyar dolar yaptık, bunun 1.3 milyarını da Türkiye’ye yaptık. Daha bir ay önce açıklanan sonuçlara göre teknoloji şirketleri arasında 35’inci olduk, pek çok dünya devini geride bıraktık. Avrupa’da ise 5’inciyiz.

Bölgenin en büyüğü biziz

* Türkiye’nin yanı sıra bölgede de büyüyorsunuz. Bu kriz hedeflerinizde değişikliğe yol açtı mı?
-  Turkcell’in Türkiye’de 36 milyon müşterisi var. Türkiye dahil 8 ülkedeyiz, 62 milyona yakın müşterimiz var. Tüm dünyada, çok önemli bir rakam. Bölgede zaten tartışmasız en büyüğüz. Yeni projelere de bakıyoruz, çevre ülkelerdeki bazı operatörlerle konuşuyoruz, Kuzey Afrika ile ilgileniyoruz. Doğru sistemleri kurup, doğru insanları işin başına geçirerek iyi işler yapmak istiyoruz. Önümüzdeki dönemde Turkcell dünya devleri ile mücadele edecek.

Türkiye’de para var 3 günde bir aylık notebook sattık

*  Herkes krizle yatıp krizle kalkarken, sizin
gündeminiz nedir?
-  Biz de makro gelişmeleri izliyoruz ama daha çok işimizi kendi detaylarına bakarak yönetmeye çalışıyoruz. Ben Türkiye’de insanlarda para olduğuna inanıyorum. Mesela taşıtlarda vergiler düşünce araba bulunmadı. Notebook kampanyası yaptık, bir ayda satacağımızı 3 günde sattık, stok yetiştiremedik. İlk notebook’umuzu da Diyarbakır’da sattık. Biz şirkette kriz konuşmuyoruz, bugünlerde 3G’yi konuşuyoruz, çok güzel kampanyalar hazırlıyoruz.
*  Bu dönemde kriz yüzünden tüketici davranışlarında hiçbir değişiklik olmadı mı?
-  Bireysel taraf da çok ciddi bir davranış değişikliği olmadı. Ancak kurumsal tarafa baktığımızda krizin etkilerini çok ciddi bir şekilde yaşadık. Şirketler kriz geliyor diye çok ani tasarrufa girdiler bu yüzden gelirlerimizde düşüş oldu.

Cep telefonu numarası dünya vatandaşlığı gibi

BUGÜNE kadar mobil telefon işletmecilerinden söz ederken GSM sektörü diyorduk. Ancak Süreyya Ciliv’in anlattıklarından çıkan sonuç, GSM sektörü demek sınırlı bir tanım oluyor, bunun adı iletişim teknolojisi sektörü. Ciliv’in, bu sektördeki yeniliklere ilişkin verdiği bazı
bilgiler şöyle:
*  Artık mobil bir hayat var. Şu anda dünyada 4 milyar kişi cep telefonu sahibi ve sayı 2012’de 6 milyar aboneye çıkacak. Dünyada bir devrim oluyor, mobil iletişim devrimi. Büyükannelerin, çocukların herkesi hayatı değişiyor.
*  Cep telefonu numaranız, dünya vatandaşlığı kimlik numaranız. Dünyanın neresinde olursanız olun, numaranızla bulunabiliyorsunuz.
*  Önümüzdeki yıllarda tüm telefonlar akıllı olacak. Akıllı telefon satışları bu yıl yüzde 35 artacak. Bizim işimiz artık sadece telefon cihazları değil, internet cihazları. Bu cihazlar artık telefon olmaktan çıktı, küçük bilgisayarlara dönüştü.
*  İnternet kullanıcısı sayısı yılda yüzde 12 artıyor. Mobil internet kullanıcısı sayısı ise yüzde 52 hızla büyüyor. 2010’dan sonra mobil internet kullanıcılarının sayısı, masa üstü kullanıcıların sayısını geçecek. 
*  Artık maçların gollerini, trafiğin durumunu anında telefonunuzda görebiliyor, bankacılık işlemlerinizi telefondan yapabiliyorsunuz. Evinizin kapısını cep telefonunuzla uzaktan kumanda edebiliyorsunuz. SMS’le park yerinizi ayırtıp, ödemenizi cep telefonunuzdan yapabiliyorsunuz. Yakında 3G ile birlikte mobil TV de geliyor.
*  Önümüzdeki dönemde, özellikle eğitim ve sağlıkta mobil iletişimin ağırlığı artacak. Mobil pazarlama, lokasyon bazlı servisler, mobil imza, mobil ödeme, mobil devlet, telemetri uygulamaları artacak. Bundan sonraki 30 yıl bunun hakkında olacak.

Oğlum sayesinde yüzmeye başladım birinci olduk

SÜREKLİ yeni teknolojilerden söz eden biri olmasına karşın, Süreyya Ciliv, hayatının birinci önceliğini spora veriyor. Ciliv, “Sağlıklı olmak benim için önemli, spor yapmadığım zaman üzgün oluyorum” diyor. Bugüne kadar bisiklet, basket gibi birçok sporla uğraşan Ciliv’in son zamanlardaki tercihi yüzmekten yana. Hobinin biraz daha ötesine geçen yüzme tutkusuna ilişkin Ciliv’in anlattıkları şöyle: “Yüzme ile oğlum sayesinde ilgilenmeye başladım, birlikte başladık diyebilirim ama o şimdi çok daha iyi durumda, Amerika’da ilk 16’ya girdi, pek çok derecesi var. Şu anda 13 yaşında, Amerika’da okuyor. Yaz tatilinde ‘Gel seni bir bayide çalıştıralım, işi öğren’ dedim, o matematik ve yüzme dersi vermeyi tercih etti. Ondan edindiğim yüzme sevgisini Turkcell’de arkadaşlarımla paylaşmak istedim ve bir yüzme takımı kurduk. Ben zaten hep takım sporlarını tercih ettim, şimdi de yüzme takımımız var. İçimizden, Ümit Cengiz’i lider seçtik. Bu takımla nisan ayında yarışmalara katıldık, 200 metrede Türkiye birincisi olduk.”

16 bin baz istasyonumuz var rakiplerimiz yarımız kadar

TURKCELL CEO’su Süreyya Ciliv, rakiplerini ve sektörü şöyle değerlendirdi:
*  Turkcell, teknolojide ve müşteriye avantaj yaratmada birinci. Bu iş öyle havadan atma işi değil rakam işi. 
*  Bazı rakiplerimizin başarısız olma nedeni, gerçekleri görüp, ‘ya bizim burada düzeltmemiz gereken bir iş var’ dememeleri. 
*   Bağlanabilme, hattı kaybetmeme oranımızla rakiplerimizden 10 misli daha iyiyiz. Rakiplerimiz yeterince yatırım yapmıyor. ‘Yapıyoruz’ diye konuşuyorlar ama rakamlara bakarsanız yapmıyorlar.
*  1000 kişiye sorun 999 kişi diyecek ki, kapsama alanında tartışmasız Turkcell lider. Turkcell’in baz istasyonlarının sayısı rakiplerinin 2 misli, rakamlar
ortada.
*   Bizde 16 bine yakın baz istasyonu var, rakiplerimizde ise yarısı kadar. Onun için ses, data, hız ve kalitede çok ciddi üstünlüğümüz var. 
*  30 Temmuz sonrasında 3G ile şatafatlı bir şekilde yeni bir dünyanın kapısını açacağız. Turkcell teknolojik üstünlüğünü bir kez daha gözler önüne sermiş olacak.

Hayatımın en zor ama en mutlu dönemini yaşıyorum

FARK yaratın, çevik hareket edin, direkt iletişim kurun, insana tutkulu olun... Bunlar bir Turkcell çalışanının olmazsa olmazları. “Bizim işimiz teknolojiyi kullanarak insanların hayatlarını zenginleştirmek ve kolaylaştırmak” diyen Süreyya Ciliv’e göre, iyi lider olabilmek için iyi takım oyuncusu olmak da şart. Turkcell grubunda çalışanların sayısı 11 bin. Ciliv ise 50 bin kişilik bir Turkcell’den söz ediyor. O bayilerini de takım oyuncusu olarak kabul ediyor. Ciliv, “Aradan geçen 2.5 yılda, aldığınız karardan memnun musunuz” sorusuna ise şu yanıtı veriyor: “Hayatımın en zor ama aynı zamanda en heyecan verici dönemini yaşıyorum. Büyük şirketlerin başında olmanın zorlukları var. Geçen 2.5 yılı kesinlikle Ciliv, dönemi olarak görmüyorum. Birçok kişinin emeği, muazzam takım çalışması var.”

Numara taşımada kârlı çıkan biz olduk

* Sektörünüzde çok yoğun bir rekabet var. Bu durum sizi zorluyor mu?
-  Bugün gerçekten çok yoğun bir rekabet var ama dün de vardı, önceki yılda, ondan önceki yıl da. Başlangıçta Telsim, çok çetin bir rakipti. Sonra dünya devi firmalar geldi, bunların her biri güçlü firmalardı. İşin gerçeği şu, teknoloji dünyasında zaten her zaman rekabet var. Gözümüzün, kulaklarımızın çok açık olması lazım, teknoloji dünyasını çok yakından takip ederek geleceğe hazırlanıyoruz.
*  Turkcell numara taşınabilirliğine karşı çıksa da Kasım 2008’de uygulama başladı. Sonuç ne oldu?
-  Biz kesinlikle buna karşı değildik. Turkcell’in açtığı bir dava kafaları karıştırdı. Davanın nedeni de, lisans anlaşmasında bize bu numaraların 25 yıllığına verilmiş olması. Dedik ki “Bu hatları alırken, belli bir rakam ödedik, geri alabilir miyiz?” Yani ticari haklarımızı korumak için açtık bu davayı. Sonuçta bu bu işten de başarıyla çıktık, bu işten kârlı çıkan biz olduk.
*  Kaç numara kazandınız, kaç numara kaybettiniz?
-  Biz bu uygulamayı sadece 3 ay izledik, baktık ki 90 bin civarında abone kazanmışız. İlk başlarda bu iş için özel proje ekibimiz de vardı, 3 ay sonra kutlama partileri yaptık ve arkadaşlar eski işlerine döndü. Artık izlemiyoruz.