Kredili rekor

TÜRKİYE İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre eylülde ülke genelinde 108 bin 918 konut satıldı. Geçen ay satılan konut sayısı bir önceki aya göre yüzde 5.1 azalırken, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17.8 arttı. 15 Temmuz’daki darbe girişimi sonrası gayrimenkul gelişticilerin başlattığı kampanyalar ve ardından konut kredilerinde yapılan indirim ile satışlar arttı. 150 metrekareden büyük evlerde yüzde 18 olan KDV’nin yüzde 8’e çekilmesi, yüzde 75 olan banka kredisi kullanım oranın da yüzde 80’e çıkması konut alıcını harekete geçirdi. Eylül ayında ağustosa göre bir miktar düşüş olsa da yılın ilk 9 ayında satılan konut sayısı 935 bini aştı. Geçen yıl 1 milyon 289 bin konut satıldığını hatırlatan sektör temsilcileri bu yıl 2015’in gerisinde kalınmayacağını söylüyor. 

ERDOĞAN’IN ÇAĞRISI

Cumhurbaşkanının çağrısıyla bankaların konut kredi faizlerini düşürmesi ipotekli satışlara yansıdı. Eylül ayında banka kredili satış payı Mart 2015’den bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Temmuz ayında yüzde 29.2, ağustosta yüzde 31.8 olan ipotekli satış oranı eylülde yüzde 38.6 oldu. Türkiye genelinde ipotekli konut satışları eylülde, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 46.7 artarak 42 bin 83’e yükseldi. Ülke genelinde 1. ve 2. el konut satışı da benzer oranda artış gösterdi. İlk defa satılan konut sayısı, eylülde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17.6 artarak 50 bin 972 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk satışın payı yüzde 46.8 olarak belirlendi. İkinci el konut satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 17.9 artış göstererek 57 bin 946 olarak gerçekleşti.

YABANCIYA SATIŞ DÜŞÜŞTE

Yurtiçinde konut satışları artış gösterse de yabancıya satış da düşüş sürüyor. Türkiye genelinde konut satışlarının toparlanarak yükseldiği eylül ayında, yabancıların alımlarında art arda yedinci ayda da gerileme yaşandı. Eylülde yabancılara konut satışları yüzde 27.8 azalarak 1. 276 adete geriledi. Yabancılara yapılan konut satışlarındaki düşüşler geçen mart ayında başladı ve darbe girişiminin yapıldığı temmuzda yüzde 48.5 ile en yüksek oranlı düşüşü gösterdi. Yabancıya konut satışları ağustos ayında da yüzde 26 azalarak 1.512’ye gerilemişti.

RAKAMLAR BAŞKA PİYASA BAŞKA

EYG Gayrimenkul İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik, TÜİK tarafından açıklanan rakamlarla piyasa gerçeklerinin örtüşmediğini söyledi. Çelik, “Rakamlara bakarsak herkes satış yapıyor, piyasa çok canlı. Ancak son 5 yılda yıllık ortalama 750-800 bin konuta ruhsat verildi. Yılda ortama satılan 1. el konut ise 526 bin. Yani her yıl 200 binden fazla ev stokta birikiyor. Satışlar artıyor deniyor, çünkü piyasada yüzlerce inşaat şirketi var. Hepsi 3-5 satıyor. Ama inşaatlar bitiyor her projenin yüzde 15-20’si satılmadan duruyor. Oyuncu fazla ama her konut projesinde stok da fazla” dedi. Vatandaşın da konuta erişiminin giderek zorlaştığını belirten Çelik, ‘Bu evler kim alıyor?’ sorusuna şöyle yanıt veriyor: “Gayrimenkul hala en iyi yatırım aracı olarak görülüyor. Parası olan 3-5 ev alıyor. Aylık 3-4 bin lira geliri olan vatandaş da kiracı oluyor. Kiracının ev alma umudu olmadığı için yatırımcının da evi boş kalmıyor” dedi. 

VERGİ İNDİRİMİ BEKLENİYOR

İSTANBUL İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım ağustosta başlatılan 120 ay 0.70 kredi faizi kampanyanın sektöre canlılık getirdiğini söyledi. Durbakayım, “Kredi faiz oranları hala çok fazla. Bir miktar daha düşmeli. Yılın son aylarında satışların iyi gitmesi için bazı düzenlemeler gerek. Hükümet iyi niyetli adımlar atıyor. Eğer dolaylı vergilerde sürekli bir düzenleme olursa piyasa rahatlar. Alım satım vergisi ve noter harçları hala çok yüksek. Bir de müktesap hak (kazanılmış hak) konusu önemli. Yabancı yatırımcı da buna önem veriyor. Yani bir arsa için imar durumu belli olup işe başlanıldıysa yarı yolda değişiklilik olmamalı” dedi. Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi Özen Kuzu ise,”Konut satışlarındaki artış her şeye rağmen geçen yıl kırılan rekorun bu yıl da kırılabileceğinin bir göstergesi” dedi.