Oluşturulma Tarihi: Eylül 03, 2004 01:43
Kredi kartları konusundaki tartışmaları değerlendiren bankacılar, sorunun kaynağını bilgi eksikliği olarak gösterdi. Kredi kartı ile yapılan alışverişlerde büyük bir patlama, önemli bir sorun yaşanmadığını savunan bankacılar, kart sahiplerinin yüzde 98'inin sorunsuz olduğunu açıkladılar.
SON günlerde
kredi kartlarıyla ilgili süren tartışmalara, bankacılar da "bilgi eksikliği var" diyerek müdahil oldu. Kartlı ödeme sistemlerinin Türkiye'de henüz istenen düzeye gelmediğini savunan bankacılar, "Kartlarla ilgili bir yasayı 1993 yılından bu yana biz zaten istiyoruz ama denildiği gibi kredi kartlarıyla ilgili büyük bir sorun yok, müşterilerimizin yüzde 98'i kartlarını sorunsuz kullanıyor" açıklaması yaptı.
Bankalararası Kart Merkezi, Türkiye Bankalar Birliği, Kredi Kayıt Bürosu, Visa ve MasterCard yetkililerinin biraraya gelerek düzenlediği toplantıda, kredi kartlarıyla igili bilgi verildi. Toplantının amacının "Çıkarılacak yasaya yanıt olmadığını" vurguyan BKM Yönetim Kurulu Başkanı ve Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Erhan Şahinkaya, BDDK Başkanı'nı ziyaret edeceklerini, ardından da ilgili bakanlarla görüşmeyi istediklerini açıkladı.
DEĞİŞİMDEN GEÇİYORUZ
BKM Genel Müdürü Sertaç Özinal, "Düzenleyici bir yasa tasarısını olumlu karşılıyoruz ve destekliyoruz. Ancak AB'ye giriş aşamasında kartlı ödeme sistemlerinin Avrupa ile entegrasyonunu zorlaştıracak düzenlemeler getirmemeli’ derken, Garanti Ödeme Sistemleri Genel Müdürü Mehmet Sezgin, şöyle konuştu:
"Türkiye değişimden geçen bir ülke, enflasyonun düşük olduğu bir ortamı hep beraber öğreniyoruz. Enflasyonun düştüğü her ülkede borçlanma oranı, kredi kullanımı yükselir. Geleceğe güven arttığı için bu oranlar yükselir. Ancak Türkiye'de hálá kredi kartlarıyla yapılan tüketim harcamalarının GSMH'ye oranı yüzde 5-6'larda, bu oran Portekiz'de yüzde 53, Hollanda'da yüzde 66, İspanya'da yüzde 54. Türkiye'de 23 milyon kart kullanıcısının son 3 ayına bakıldığında yüzde 65'ü aktif. Türkiye kart adedindeki artışla Avrupa'da 3'üncü ama harcamalarda 8-9'uncu sırada."
TÜKETİM ZATEN ARTIYOR
Bankalar Birliği Genel Sekreteri Ekrem Keskin de, artan talebin yüzde 63'ünün tüketimden kaynaklandığını belirtmekle birlikte, bunun sadece yüzde 8'inin kredi kartıyla yapıldığını belirtti. Kredi kartı kullanımının kayıtdışı ekonomi açısından da büyük bir önem taşıdığını vurgulayan Keskin, sözlerine şöyle devam etti:
"Acaba kredi kartlarıyla alışveriş tüketimi mi artırdı, yoksa tüketim artarken kredi kartları da modern bir ödeme sistemi olarak bunun için de yer almaya mı başladı? Kredi kartları arttığı için tüketim artıyor görüşüne katılmıyorum, tüketim zaten artıyor. Türk halkının yüzde 98'i kredi kartlarını sorunsuz kullanıyor, modern ödeme aracını seçmeleri çok doğal."
Akbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Binbaşgil ise, kredi kartı harcamalarının cari açığı etkilediğine ilişkin yorumlara şöyle bir yanıt verdi: "Biz nasıl kredi kartlarımızla yurtdışında alışveriş yapabiliyorsak, yabancılar da Türkiye'de yapıyor. Üstelik ülkemizde yapılan turist harcamaları bizim yurtdışında yaptığımızdan çok dana fazla. Yani kredi kartları ülkeye
döviz kazandırarak cari açıkta denilenin tam aksine bir etki yapıyor."
Sokakta kart değil form dağıtıyoruz
Harcamalarda patlama var
Artış var ama patlama yok. Plastik kartlarla yapılan harcamalar gelişmiş ülkelere göre düşük. Toplam tüketim harcamaları içindeki oranı Türkiye'de yüzde 13. Bu oran AB'de yüzde 17, ABD'de yüzde 32.
Her isteyene kart veriliyor
20 milyon maaşlı çalışandan 11-12 milyonu kart sahibi. Toplam nüfusun yüzde 18'inin kartı var. Bu oran İngiltere'de yüzde 45, İspanya'da yüzde 43.
Herkesin cüzdanında 5-6 kart var
Kredi kartı kullanan kişi başına düşen ortalama kart adedi 1.8. Segmentlere göre bakılınca A grubunda 2.3, B grubunda 2, C1'de 1.8, C2'de ise 1.6. Avrupa ortalaması 3-4, ABD'de ise hane başına 9 kart düşüyor.
Taksit uygulaması abartıldı
Taksitli alışveriş zaten vardı, kredi kartlarında taksitin oranı da yüksek değil. Kartla yapılan alışverişlerin adet olarak yüzde 7.84'ü tutara göre de yüzde 18.92'si taksitlendiriliyor.
Sokakta bile kart dağıtılıyor
İşyerlerinde ya da çeşitli noktalarda dağıtılan kart değil, başvuru formu. Bankaların kabul oranı yüzde 40-50 arasında, standlardan yapılan başvurularda bu oran yüzde 25'lere düşüyor.
Kredi kartı faizleri çok yüksek
Ortalama faiz oranı aylık yüzde 5.5, yıllık yüzde 66. Faiz, yıllık enflasyonun yüzde 1-2'lerde seyrettiği İngiltere'de yüzde 15, ABD'de yüzde 12-18. Faizler İngiltere'de maliyetin 7-8 katı iken Türkiye'de 2.5 katı.
Sorunlu kredi kartları artıyor
Kredi kartlarında kredilendirme oranı 5 yıldır yüzde 40-45'lerde. Sorunlu kredi kartlarının toplam borçlara oranı aralık ayındaki yüzde 3.9'dan ağustos ayında yüzde 4.2'ye çıktı ama ciro da arttı. Müşterilerin yüzde 98'i kartlarını sorunsuz kullanıyor. AB ortalamasına göre de Türkiye'de sorunlu kredi kartı oranı çok düşük.
12 milyon kişi izleniyorKREDİ Kayıt Bürosu (KKB) kanalıyla müşterilerine ait bilgileri birbiriyle paylaşan 26 banka, 12 milyon kişinin kredi kullanım alışkanlıklarını yakından takip ediyor. Kredi kartları konusunda bir bilgi merkezi kurulmasına ihtiyaç olduğu yönündeki değerlendirmelere yanıt veren KKB Genel Müdürü Gürsel Kubilay, "Kamuoyunda pek bilinmiyor olabiliriz ama biz bu işi yapıyoruz" dedi. Kubilay, 1995 yılında kurulan KKB'nin 26 üyesine Ekim 2003'ten bu yana üyelerine 'bireysel kredi notu' sunduğunu da belirtti. KKB'nin veri tabanı, 36 aylık ödeme perforsanması, 5 yıl içinde kapanmış hesaplar, 12 milyon kişiye ait toplam 45 milyon kayıttan oluşuyor.
Mesleki kısıtlamanın örneği dünyada yokSONRADAN yalanlanmış olsa da Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Abdüllatif Şener'le gündeme gelen "Simitçiye, boyacıya kredi kartı yok" şeklinde bir kısıtlamanın başka ülkeler de olup olmadığına ilişkin bir soruyu MasterCard Avrasya Genel Müdürü Özlem İmece, şöyle yanıtladı: "Kartlı ödeme sistemleri modern ödeme araçlarıdır ve bunun yaygınlaşması için uğraşıyoruz. Bize sunulan kanun taslağında ne meslek grupları, ne de kişiyi limitler şekilde bir madde yok. Yurtdışında da hiç bir örneği olmamış bir uygulamanın Türkiye'de de gündeme geleceğini sanmıyorum."