Köye su faturası şoku

Nüfusu 2 binin altına düşen bazı belediyelerin kapatılmasına ilişkin düzenlemeler getiren “Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçinde İlçe Kurulması ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Yasa” ile “köy” statüsünden çıkıp “Köydeki kuyulardan alınan suyu tekrar köylülere şehir şebekesi tarifesinden satan ASKİ'ye tepki gösteren köylüler, artık musluklardan akan suyu kullanmaya korkuyor. Evlerinin önündeki bahçelerini ve ağaçları çeşmelerden kovalarla taşıdıkları su ile sulayan köylüler, “Şehirli olmak bize yaramadı. 100-150 yıllık köye yeni kurulmuş şehir mahallesi muamelesi yapılamaz, böyle giderse bahçelerimiz, ağaçlarımız kuruyacak” dedi.

FATURALAR ŞOK ETTİ

Ankara-Samsun yolunun 30. kilometresinde bulunan, 600 haneli, 2 bin 700 nüfuslu Gökçeyurt Köyü, yerel yönetimlerle ilgili yasayla “Ankara'nın Mahallesi” statüsüne geçince, köy tüzel kişiliği tarafından yapılan su sağlanması işi haziran ayında ASKİ'ye devredildi. Önceden, suyun alındığı kuyuların elektrik parasını karşılayacak kadar bedel ile metreküpü 30 kuruştan su sağlayan köylüler, Haziran'da ASKİ'ye abone olarak su saatlerini yeniledi. Geçen hafta, ASKİ'den ilk su faturalarını alan köylüler, 1000 liraya kadar varan su bedelleri karşısında şoke oldular.

Şikayetlerini bildirmek üzere ASKİ'ye yönelen köylüler, “şikayet edilse de önce faturaların ödenmesi gerekiyor” yanıtını alınca da, bundan sonraki su faturalarını yükseltmemek için çareyi, bahçelerini ve ağaçlarını sulamak için köy çeşmelerinden su taşımakta buldular.

Köyde her bir evin, 1-2 parsel arazi üzerine kurulduğunu, evlerin önünde de küçük bahçeler bulunduğunu, bu bahçelerde günlük tüketim için domates, biber, maydanoz yetiştirildiğini, ayrıca 15-20 tane de meyve ağacı yer aldığını anlatan köylüler, “Korkumuzdan domateslerimizi, biberlerimizi, meyve ağaçlarımızı sulayamıyoruz. Sebzelerimizin, gözümüz gibi büyüttüğümüz ağaçlarımızın kurumasını istemiyoruz. ASKİ, bizden aldığı suya, mutlaka farklı tarife uygulamalı. Şehir muamelesi görmek istemiyoruz” diye konuştu.

Gökçeyurt Mahallesi Muhtarı Mehmet Özgül de köyün suyunun ASKİ'nin açtığı kuyulardan sağlandığını, kuyulardan çıkan suyun fazlasının ASKİ'ye verilmesi karşılığında şebeke yatırımlarının da köy ile ortak yapıldığını söyledi. Önceden, köylülerden sadece suyun dağıtımında kullanılan pompalarda kullanılan elektrik bedelinin alınarak bu bedelin ASKİ'ye verildiğini anlatan Özgül, köyün mahalle statüsüne geçmesinden sonra, artık abonelik sisteminin uygulandığını kaydetti.
ASKİ'ye abone olan köylülerin, ASKİ'nin tarifesini bilmediği için eski tüketim alışkanlıklarını sürdürdüğünü, bahçelerini, ağaçlarını sulamaya devam ettiğini belirten Özgül, bu şekilde su tüketen abonelerin sonuçta yüksek faturalar karşısında tepki gösterdiğini söyledi.

"BİZDEN ALDIĞINI BİZE SATIYOR"

Artık evlerin bahçelerinde sebze üretiminin devam etmesinin mümkün olmadığını, ancak mevcut ağaçların kurumaması için belli bir su tüketimi gerektiğini kaydeden Özgül, bunun için ASKİ'nin tarifelerde farklılaşma yapmasını beklediklerini belirterek, şunları kaydetti:

“Abonelerden gelen şikayetler üzerine ASKİ'ye başvurduk. Gelen yazıda, imarlı alan olmadığı için bahçelere abonelik verilemediği belirtildi. ASKİ, köyden aldığı suyu, hiç bir işlem yapmadan bize satıyor. Yani işlemiyor, rafine etmiyor. Dolayısıyla bizim suyumuza, kuyu suyu tarifesi uygulayabilir. Bu durumda, mevcut tarifenin yüzde 75'i kadar bedel alınacak ve yüzde 25 indirim uygulanmış olacak. Büyükşehir Belediyesi Meclisi'nin geçen hafta ASKİ'nin su tarifesinde yaptığı değişiklikten bizim yararlanamadığımız ortaya çıktı. Bu tarifede, bazı ilçelerin mahallerine ve buna bağlı yerlere yüzde 50'ye kadar indirim imkanı getiriliyor. Biz de ASKİ'den, hem köy suyuna 'kuyu suyu' tarifesini uygulamasını, hem de mevcut faturaların indirimli tarifeden yeniden düzenlenmesini istiyoruz.”

Köylüler ise ASKİ'nin faturalarının son ödenme tarihinin geldiğini belirterek, acilen yeni düzenleme yapılmasını istediler.

KADINLAR ÇEŞMEDEN SU TAŞIYOR

ASKİ'nin 442 lira su faturası gönderdiği Çetin Özçelik adlı abonenin eşi Süheyla Özçelik, 2 parsel arazilerinin birinde evlerinin bulunduğunu, birinde de günlük tüketim için domates, biber, patlıcan yetiştirdiğini belirterek, şöyle konuştu:

“Yıllardır yiyeceğimiz maydanozu, biberi evimizin önünden yetiştiririz. 10-15 tane de ağacımız var. Son bir ay için 442 liralık su faturası geldi. Zaten
buradan yetişen sebze-meyvenin toplam değeri bile bu kadar değil. Hem köyde yaşayıp hem de her şeyi çarşıdan almak istemiyoruz. Yıllardır yetiştirmek için uğraştığımız ağaçları kurumaya terk edemeyiz. Domateslerim döl tuttu, sulamam lazım. Üstelik, su israfı olmasın diye hemen hemen bütün köylü bahçesine damla sulama sistemi kurdu. Belediye, bizim gibi 100 yıllardır köy olan yerlere farklı tarife uygulamalı. Bizim gibi yerler, şehir tarifesinden su kullanmamalı. Bizim suyumuzu niye bu kadar bize pahalıya satıyorlar?”

Köy sakinlerinden Muhsin Orhan da evinin önündeki yaklaşık 100-150 metrekarelik alanda ikişer sıra halinde fasulye, biber ve domates yetiştirdiğini, 15 tane de ağacının bulunduğu belirterek, tepkisini şöyle dile getirdi:

“Bize de 147 lira su parası geldi. Ben BAĞKUR emeklisiyim, Zaten maaşım 600 lira. 39-40 günde 36 metreküp su tüketmişim. Su bedeli 85,73 lira, ayrıca 43 lira atık su bedeli, 7,4 lira çevre temizlik bedeli alınmış. Bahçede suladığımız suyun atık bedeli olamaz. Kanalizasyona gitmiyor. Çevre vergisini de zaten her yıl ödüyoruz. Neden tekrar çevre-temizlik bedeli alıyorlar? Bu yıl sürekli yağmur yağdığı için su tüketimi de az oldu. Buna rağmen bu fatura çok yüksek. Benim, bu kadar yüksek su faturasının altından kalkmam mümkün değil. Belediye, köy tipi yerler için, ağaçlarımızın kurumaması için bize mutlaka farklı tarife uygulamalı.”

Bahçelerini sulamak için çeşmelerden su taşıyan kadınlar da “Yıllar öncesine döndük. Taşıma suyla bahçelerimiz suluyoruz” diye tepkilerini dile getirdi.
Köye gönderilen faturalar üzerinde yapılan belirlemeye göre, 36 metreküplük bir tüketimde, bir abone, vergi, atıksu bedeli dahil, 1 metreküp suya 4 lira ödedi. Kademeli tarife nedeniyle 88 metreküplük tüketimde ise 1 metreküp suyun bedeli 5,5 liraya geldi.