‘Korumacı Sarko’ AB’ye takıldı Clio 4 işinde ‘dişini’ bize gösterdi

RENAULT’nun maliyetlerini azaltmak için ‘Clio 4’ modelinin tümüyle Bursa’da üreteceğinin duyulmasıyla Fransa’da patlak veren krizde devreye Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy girdi. Fransız La Tribune gazetesinde yayınlanan haberin ardından Fransız hükümeti ve iktidar partisi UMP tepkilerini ortaya koyarken, Cumhurbaşkanı Sarkozy, Renault’un Operasyonlardan Sorumlu Genel Müdürü Patrick Pelata’yı Elysee Sarayı’na çağırdı. Aynı zamanda yüzde 15’lik hisseyle Renault’un büyük ortağı olan Fransız hükümetinin, karardan dolayı rahatsızlık duyduğu belirtilirken, bunun nedeni olarak da geçen yıl şirkete montaj tesislerini Fransa’da tutma ve işçi çıkarmama şartıyla 3 milyar Euro’luk destek vermesi gösteriliyor.
Fransa niye tepkili
Cuma günü La Tribune gazetesinde yer alan haberin ardından patlak veren kriz, dün Le Figaro gazetesinde yayınlanan Sarkozy-Pelata görüşmesine ilişkin haberle farklı bir boyut kazandı. Haberde Sarkozy’nin yarın Pelata’ı kabul edeceği belirtilirken, görüşmede Sanayi Bakanı Estrosi’nin de hazır bulunacağı yer aldı. Fransa’da tüm bu gelişmeler yaşanırken hükümetinin Renault’un kararından duyduğu büyük rahatsızlığının arkasındaki faktörler de tartışılmaya başlandı.
Devlet büyük ortak
Tartışmalarda Fransız devletinin, Renault’un yüzde 15’lik hisseyle en büyük ortağı olduğunu dikkat çekilirken, özellikle kriz ortamında otomotiv sanayine sağlanan devlet yardımlarına vurgu yapılıyor. Fransa’da “Eğer Fransa’nın otomotiv sanayi, krizi atlattıysa bu Sarkozy’nin sağladığı büyük yardım paketi sayesinde oldu” yorumları yapılırken Le Figaro gazetesi, “Geçen yıl, montaj tesislerini ülkede tutma ve işçi çıkarmama angajmanının karşılığında Fransız otomotiv üreticileri Renault ve PSA Peugeot-Citroen, devletten 3’er milyar Euro tutarında bir destek aldı. Clio’nun tümüyle Türkiye’de üretilmesi bu taahhüde ters düşer” yorumuna yer verdi.
Tepkiler AB’ye ters
Otomotiv sektörü temsilcileri, Fransa hükümetinin tutumumunun geçen yıl Avrupa Komisyonu’na yapılan açıklamalara ters düştüğünü belirtiyor. Fransız hükümeti geçen yıl PSA Peugeot Citroen ve Renault’ya Fransa’daki üretimi ve istihdamı korumaları şartıyla 3’er milyar Euro kredi vermişti. Bu kararı bir çok AB üyesi ülke protesto ederken, Avrupa Komisyonu da kuşkuyla baktığı yardım planını incelemeye almıştı. Fransa hükümetinin bunun korumacılık olmadığı yönünde verdiği güvencelerin ardından ise plan kabul edilmişti.
Sarkozy devreye girmişti
Verilen güvencenin hemen ardından Renault’un Slovenya fabrikasındaki üretimin bir kısmını Fransa’ya kaydırması, Fransa hükümetiyle AB arasında tartışma başlatmıştı. Avrupa Komisyonu, Fransa’yı korumacılıkla suçlarken, Sarkozy hemen devreye girip, “Slovenyalı dostlarımız işlerini kaybetmeyecek” mesajıyla gerginliğe son vermişti.

Seçim öncesi popülist tutum

TÜRK otomotiv sektörünün temsilcileri, Renault’un Türkiye’ye ilgili kararının tamamen maliyetler düşünülerek alındığını belirterek, “Türkiye’de aynı kalitede aracı daha ucuza üretme şansı varsa, rekabetin yoğun olduğu bir sektörde bunu yapmak zorundasınız. Ama Türkiye Avrupa Birliği üyesi olmadığı için Slovenya gibi hakkını savunacak bir komisyon ne yazık ki yok. Eğer bizde birliğin içinde olsaydık, Fransa hükümetinin tutumuna tepkiler çok ağır olurdu” yorumu yaptı. Temsilciler ayrıca Fransa hükümetinin bu durumu yerel seçimler öncesi bir koz olarak kullandığını belirterek, “Normal şartlarda 2-3 yıl sonra gerçeğe dönecek bir karar için hükümet bu kadar tepki göstermezdi. Şu anda hem hükümetin hem de Sarkozy’nin ‘Bakın biz tepkimizi koyduk. İşten çıkarmalar olmasın diye bastırdık’ diyerek seçim öncesi popülist bir tutum sergiliyor” dedi.

Renault niye Bursa’yı seçti

2009’da 120 milyon euro yatırımla yeni modeli Fluence’ı üretmeye başlayan ve elektrikli Fluence ile yeni Megane Hatchback’i 2010 sonunda Türkiye’de üretmeye başlayacağını duyuran Oyak Renault’un Bursa fabrikası Fransız şirketin son yıllardaki en gözde üretim yeri oldu. Fransız üreticinin 5 modelini Türkiye’de üreten Oyak Renault, 2011 sonunda üretilmeye başlanacak yeni jenerasyon Clio’yla birlikte gücünü daha da artıracak. Renault’un Bursa’ya verdiği önemin altında ise maliyetleri yüzde 50 azaltma planı yatıyor. Fransız üretici, bu hedefi ilk olarak Türkiye’de gerçekleştirmiş, Bursa fabrikası Clio Grand Tour üretiminde maliyetleri yüzde 40 düşürmeyi başarmıştı. Bursa’nın düşük maliyetle en kaliteli modelleri üretiyor olması son bir yılda 3 modelin daha Türkiye’de üretilmesine karar verildi.