Güncelleme Tarihi:
DÜNYANIN ilk ve tek günlük denizcilik gazetesi olan İngiliz Lloyd’s tarafından hazırlanan ‘2012 Lloyd’s List’ İlk 100 Denizci listesinde, milyarlarca dolarlık iş yapan armatörlerin ve yöneticilerin arasında Somalili korsan Garaad Muhammed de yer aldı. Listede deniz taşımacılığı işinin Maersk gibi önde gelen şirketleri ve Çin Denizcilik Bakan Yardımcısı gibi etkin isimler arasında yer alan Korsan Muhammed geçen yıl saldırılarını azalttığı için sıralamada 9 basamak birden geriledi. Yine de denizcilik sektörünün en saygın kişileri arasına giren Muhammed, Somali’nin neredeyse en büyük geçim kaynağı olan ‘korsancılığın’ başını çekiyor. Muhammed, taşımacılık şirketlerine yılda 15 milyar dolar ekonomik zarar veriyor. Listeye uzun tartışmaların ardından alınan Muhammed korsanları temsilen listeye alınmış böylece sektörün kanayan yarasına dikkat çekilmişti.
KİŞİ BAŞINA 80 BİN DOLAR
Denizcilik şirketlerinin korkulu rüyası haline gelen Garaad Muhammed’in öncülük ettiği korsanlar diğer bir taraftan Somali ekonomisinin en önemli gelir kaynağını oluşturuyor. Kişi başına yaklaşık 600 dolarlık yıllık gelirle dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Somali’deki zorlu ekonomik şartları aşmak için bir sektör haline gelen korsanlık, kişi başına yıllık 80 bin dolarlık getiri sağlayan bir mesleğe dönüşmüş durumda. Öyle ki, 2005’te korsanlar toplam 150 bin dolar fidye toplarken, 2012’da hasılatları yaklaşık 200 milyon dolara ulaştı. 2015 yılında ise Somalili korsanların Hint Okyanusu’nda yıllık 400 milyon dolarlık fidye toplaması bekleniyor.
PAZARLIK AYLAR SÜRÜYOR
Gemiyi kaçıran korsanlar, geminin yaşına, taşıdığı yüke ve büyüklüğüne göre pazarlık yapıyor. Pazarlığa 10 ila 20 milyon dolar arasında değişen fiyatlarla başlayan korsanlar, bazı zamanlarda ayları bulan pazarlıkların ardından taleplerini 2 milyon dolara kadar indiriyor. Ancak korsanların istekleri, gemi sahibi şirketlerle anlaşmaya varmasının ardından bitmiyor. Somalili gruplar, fidyeyi 100 dolarlık banknotlar halinde helikopterle kendilerine getirilmesini istiyor. Fidyelerin yanı sıra, güvenlik önlemleri, korunmak için uzayan rotalar ve kayıp zamanla birlikte korsanların denizcilik sektörüne verdiği yıllık zarar 15 milyar doları buluyor.
Donanmalar bizi durduramaz
KORSANLAR eli silahlı teröristler olarak görülse de, ekonomik ölçekte verdikleri zarar çok büyük oluyor. Listede, Somalili korsanların denizcilik sektöründeki yerini temsil eden kişi olarak yer alan Muhammed, Ukrayna bandıralı ro-ro gemisi Faina, Sovyet döneminden kalma T-72 tankı ve dev yakıt gemisi Sirius Star gibi büyük gemileri kaçıran korsan olarak Somalililer orasında ‘başarılı’ olarak tanımlanan bir profile sahip. 2 yıl önce telsiz üzerinden dünyaya meydan okuyan Muhammed, “Donanmalar bizi durduramaz. Buna nasıl cesaret edebilirler ki? 200’den fazla adamımız var ve her geçen gün kalabalıklaşıyoruz. Eğer isteklerimizi yerine getirirlerse onlara iyi davranıyoruz. Ancak gemi sahipleri taleplerimizi reddederlerse onları cezalandırıyoruz. 20 yıl boyunca merkezi bir yönetimimiz olmadı. Bu süre zarfında Amerika, Farika, Arap Ligi, bütün dünya bize ihanet etti. Onların bize yaptığı gibi şimdi de biz onları cezalandırıyoruz ve işimizi yapıyoruz” açıklamasını yapmıştı. İlk kez 2010 yılında listeye 7’nci sıradan giren Garaad Muhammed, 2011 yılında 19’uncu sıraya, 2012’de de 27’nci sıraya gerilese de hala ilk 100 denizci arasında yer almayı sürdürüyor.
15 milyar dolarlık zarar nereden geliyor
15 milyar dolarlık maliyeti oluşturan listenin en başında sigorta ve tazminatlar bulunuyor. ‘Savaş riski, kaçırma ve fidye poliçeleri’, armatörlerin Aden Körfezi’nden geçerken en çok aldığı poliçeleri oluşturuyor. Güvenlik ekipman alımı ve riskli bölge geçişlerinde koruma istihdam edilmesi gibi maliyetler de şirketlerin giderlerinde ciddi yük oluşturuyor. Ayrıca tehlikeli bölgelerden kaçınmak için gemilerin başka rotaları kullanmak zorunda kalmasının maliyetinin 2.5 ile 3 milyar dolar arasında değişiyor. Somali açıklarındaki donanma operasyonları için de yılda 2 milyar dolar civarında bir para harcanıyor.
Gemiciliğin ilk 5 ismi
GEMİCİLİK şirketlerinin sahip oldukları filo, şirketin finansal durumu, yöneticisinin nereli olduğu, filonun yaş ortalaması gibi pek çok kriterin etkili olacağı şekilde listede, ilk sırayı Norveçli Seatankerg Group’un sahibi John Fredriksen alıyor. İkinci sırada ise Danimarkalı denizcilik devi Maersk yer alıyor. Böylece geçtiğimiz yılın ilk iki sırası yer değiştirmiş oluyor. Listeye bu yıl ilk defa giriş yapan Çin’in Denizcilikten Sorumlu Bakan Yardımcısı Xj Zuyuan ise üçüncülüğe yerleşiyor. Geçtiğimiz yılın 5’incisi olan Yunan Angelicoussis Shipping Group ise bu yıl dördüncülüğe yükseldi. 2011’in listesinde ikinci olan Yunanlı Dryships şirketinin sahibi George Economou ise bu yılki listede 5’inci sırada yer aldı.
Robert Yıldırım 46’ncı sırada
LLOYD’S List’e bugüne kadar pek çok Türk girmeyi başardı. Yalçın Sabancı, Turgay Ciner ve Ömer Sabancı son 10 yılda denizcilik sektörüne girip en etkinler listesine adlarını yazdırsa da 2012 yılındaki listede yer alan tek Türk, Robert Yıldırım oldu. Lloyd’s List’in 2012 yılının dünya denizcilik sektöründeki en etkili 100 denizci arasına 50’icı sırada yer alan Robert Yıldırım, geçtiğimiz yılki listede 46’ıncılık koltuğunda oturuyordu.