Korkutan rakam: 25,6 milyar liralık kredi batık

BDDK, Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü (Mart 2013) Raporu'nu yayınladı.

Buna göre, Mart ayı itibarıyla Türk bankacılık sektöründe faaliyet gösteren 49 banka, 11 bin 217 şube ve 204 bin 434 personel ile hizmet veriyor. Yılın ilk üç aylık döneminde personel sayısı 2 bin 981 kişi, şube sayısı ise 156 adet arttı.

Bankacılık sektörünün aktif toplamı 2013 yılının ilk çeyreğinde, geçen yılın sonuna göre yüzde 4,2 artarak 1 trilyon 428 milyar lira seviyesine ulaştı. Bankacılık sektörü, temel olarak krediler ve zorunlu karşılıklardan kaynaklanan aktif büyümesini, büyük ölçüde mevduat dışı kaynaklarla fonladı.

Söz konusu dönemde nominal olarak yüzde 2,3 artan ve kredi büyümesini fonlamada sınırlı kalan mevduatın toplam pasifler içindeki payında 1 puanlık azalış gözlendi. Söz konusu azalmada bankaların yurt dışı piyasalara yönelmesi ve menkul kıymet ihraçları gibi kaynaklara başvurması önemli rol oynadı.
Yılın ilk çeyreğinde menkul kıymet ihracı yoluyla 6,2 milyar lira ilave kaynak sağlandı.

Krediler yüzde 4,9 arttı

Yılın ilk çeyreğinde krediler, geçen yılın sonuna göre yüzde 4,9 oranında arttı, kur ve parite etkisinden arındırılmış yıllık artış ise yüzde 19,3 düzeyinde gerçekleşti. Bu dönemde kredi hacminde gözlenen toplam 38,8 milyar liralık artışın 16,2 milyar lirası (yüzde 41,7) KOBİ kredilerinden, 14,2 milyar lirası (yüzde 36,7) bireysel kredilerden, 8,4 milyar lirası (yüzde 21,6) ise kurumsal/ticari kredilerden kaynaklandı.

KOBİ kredilerinde gözlenen artışta kredi faizlerindeki düşüşün yanı sıra KOBİ tanımında yapılan değişiklik etkili oldu.

En hızlı artış konut kredilerinde

Tüketici kredileri içinde en yüksek yıllık artış hızına sahip kredi segmenti yüzde 22,1 ile konut kredileri oldu. Bunu yüzde 19,5 ile ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri takip etti.

Takipteki alacaklar arttı

Sektörün takipteki alacakları 2012 sonuna göre 2,2 milyar lira (yüzde 9,2) artarak Mart 2013 itibarıyla 25,6 milyar lira seviyesine yükseldi.
Takipteki alacaklarda yılın ilk çeyreğinde yaşanan artış, son 3 yıl içinde gözlenen en yüksek oranlı artış oldu. Takipteki alacaklarda en fazla artış 1 milyar 16 milyon lira (yüzde 11,5) ile kurumsal/ticari kredilerde gözlenirken, takipteki bireysel krediler 737 milyon lira (yüzde 9,1), takipteki KOBİ kredileri ise 405 milyon TL (yüzde 6,2) artış gösterdi.

Diğer yandan, takipteki kredi kartı alacakları 472 milyon lira ve yüzde 12,3'lük artışla son 3 yıldaki en yüksek artışını sergiledi.

Menkul değerlerin payı azaldı

Bankaların menkul değer plasmanlarını artırmak yerine kredi kullandırma eğilimlerinin 2013 yılının ilk çeyreğinde de devam etmesi nedeniyle menkul değerlerin toplam aktifler içindeki payı azaldı. Aralık 2011'de yüzde 23,4 olan menkul değerlerin toplam aktiflere oranı 2012 sonunda ilk kez yüzde 20'nin altına gerileyerek yüzde 19,7'ye, Mart 2013 itibarıyle de yüzde 19'a düştü.

Yılın ilk çeyreğinde 686 milyon lira (yüzde 0,3) artan menkul değerler Mart 2013 itibariyle 270,7 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Yıllık bazda ise menkul değerler yüzde 5,1 (14,7 milyar lira) azaldı.

Mevduatın toplam pasifler içindeki payı azaldı

Yılın ilk çeyreğinde mevduat artış hızı yüzde 2,3 düzeyinde kaldı ve Mart 2013 itibariyle 789,4 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Son bir yıllık dönemde kur ve parite etkisinden arındırılmış mevduat artışı yüzde 13,7 düzeyinde oldu.
Mevduatın toplam pasifler içindeki payının 2009'dan itibaren azalmasında, yurt içi tasarruf artış hızının azalmasının yanı sıra, bankaların yurt dışı piyasalar ve repo imkanlarını kullanması ve menkul kıymet ihraçları gibi alternatif kaynaklara başvurması da etkili oldu.

Küresel piyasalardan sağlanan fon miktarı arttı

Küresel ekonomik koşullarda bir miktar iyileşme görüldüğü ve gelişmiş ülke merkez bankalarının genişletici para politikalarına devam ettikleri bu yılın ilk çeyreğinde Türkiye'de yaşanan olumlu makroekonomik gelişmeler, sektörün küresel piyasalardan sağladığı fon miktarını arttırdı.
Sektörün yurt dışı bankalardan temin ettiği borçların toplamı, yıl sonuna göre 9,4 milyar dolar artış göstererek Mart 2013 itibarıyla 121,1 milyar dolara yükseldi.
Temmuz 2012 döneminden itibaren Basel II düzenlemelerinin yürürlüğe girdiği sektörde, sermaye yeterliliği rasyosu (SYR) yıl sonuna göre 0,5 puan azalarak Mart 2013'te yüzde 17,4 düzeyinde gerçekleşti.

Dönem net karı arttı

Bankacılık sektörü dönem net karı, geçen yılın aynı dönemine göre 973 milyon lira (yüzde 16,3) artarak Mart 2013'te 6 milyar 953 milyon liraya yükseldi. Bankacılık sektörü dönem net karının artmasında, net faiz gelirlerindeki artışın yanı sıra, sermaye piyasası işlem kar/zararı ile kambiyo kar/zararı toplamının dönem net karına olan olumlu yüksek düzeydeki katkısı etkili oldu.