İNŞAAT ve gayrimenkul sektörünün önde gelen firmalarının 38 temsilcisi, Hürriyet Gazetesi İcra Kurulu Başkanı Vuslat Doğan Sabancı, Genel Yayın Yönetmeni Ertuğrul Özkök ve Reklam Grup Başkanı Ayşe Sözeri Cemal’in ev sahipliğinde, Hürriyet Medya Towers’ta yapılan bir zirvede bir araya gelerek, sektörün sorunlarını tartıştı. Sektör temsilcileri, birçok farklı konudaki sıkıntıları dile getirirken, güven sorunu, konut fiyatları üzerindeki vergi-resim ve harç yükü, KDV uygulamaları ve bankaların proje finansmanı sözleşmelerine uymayıp firmaları yarı yolda bırakması oldu.
Çözümlere odaklanalımVuslat Doğan Sabancı, "Piyasalarda ’fiyatlar ha düştü, ha düşecek’ diye bir durgunluk yaşanıyor" derken, gündemde fazlasıyla yer eden "kriz" söylemlerini bırakıp, artık çözümlere odaklanmak gerektiğini vurguladı. İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı ve Aşçıoğlu inşaat Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Aşçıoğlu da, ABD’nin yeni başkanı Obama’nın ocak ayında görevi devralmasından sonra piyasalarda bahar rüzgarı eseceğine olan inancını dile getirirken, "Yeter ki biz de doğru tedbirleri alalım, doğru aldığımız tedbirlerle inandığımız biçimde yürüyelim" dedi.
Kamikaze yapıp üretiyoruz"Bir büyük ülke düşünün, yüzde 95’inin yıkılıp yeniden yapılması gerekiyor" diyen Yaşar Aşçıoğlu, şunları söyledi: "Gelişen dünyaya yetişmek istiyorsak, çağdaş konutlarda, nitelikli konutlarda oturmalıyız. Bu ekonomik krizde bile kamikaze yaparak inşaatlara devam ediyoruz. Bizim durumumuza Amerikalı inşaatçılar düştüklerinde, kepenk kapattı problemi çözdü! Biz de fiyatları indirerek bir yere varamayız. Özel bankalara
kredi musluklarını açın demekle de açılmaz. Başbakan, devlet bankalarını, rekabet güçlerini kullanarak harekete geçmelerini sağlamalı."
Teşhir ederiz
İnşaat sektöründe sanıldığı kadar yüksek kárlılıkların söz konusu olmadığını, bu nedenle indirim yapılamayacağını anlatan Aşçıoğlu, sözlerine şöyle devam etti: "Paranın tek adresi vardır o da gayrimenkul. Fonların da hayal olduğu ortaya çıktı,
döviz ortada. Hükümet vergi resim ve harçlarda, bilhassa bankaların tutumu konusunda bize yardım etmeli. Biz de 3 ay sonra, 5 ay sonra o bankalarla çalışmama kararı alırız. Bunları internet sitelerimizde teşhir ederiz."
KDV sorunu çözülsünUrban Land Institute (ULI) Türkiye Başkanı Haluk Sur, KDV çarpıklığına dikkat çekerken, bu sıkıntıyı şöyle anlattı: "150 metrekareye kadar olan konutlarda KDV’nin yüzde 1 olduğu sektörde, 150 metrekareden sonra bu oran birden yüzde 18’e çıkıyor. 151 metrekare konutun KDV’si yüzde 18 oluyor. Bu oranın süratle aşağı çekilmesi büyük güç oluşturur. Bizim için yine önemli bir olay, kentsel dönüşüm projelerinin hızlandırılması. Kentsel dönüşüm olmadığı sürece metropol kentlerde imarlı arsa bulmakta büyük zorluklar yaşıyoruz. KDV konusunda yüzde 18 yerine 120 metrekare ve üstünde kademeli bir artış veya yüzde 8 gibi makul tek bir oran belirlenmesi doğru olacaktır."
2005’te hormon yedik 2008 şanslı bir yıl
TEKNİK Yapı Yönetim Kurulu Başkanı ve İNDER Başkanvekili Nazmi Durbakayım, sektörün en hareketli olduğu yıl olan 2005 konusunda şu ilginç değerlendirmeyi yaptı: "2005 yılında ben şunu söylemeye başlamıştım: ’Bu şanssız bir yıl inşaat sektörü için. Tam gelişeceği bir dönemde hormon yedi ve aşırı büyüdü. Sağlıksız büyüdü. Bu sektör sıkıntıya girecek.’ Nasıl ki 2005’i hormonlu bir yıl kabul ediyorsam, ben bu yılı da inşaat sektöründe şanslı yıl olarak görüyorum. Bu yıl, sektörün kendi dinamikleri ile nasıl doğru bir rayda gideceğinin tespit edileceği zamandır. Birtakım şeyleri not defterimize kayıt altına almamız lazım. Çünkü kolay unutuyoruz. Kendi finansımızı kendimiz yaratmamız lazım. Bizim finans kaynağımız satıştır. Satışın da olabilmesi için güven ortamının hiçbir zaman kaybolmaması lazım."
Aslanlar gibi üretiyoruz, bankalar kredileri kesiyorTAŞYAPI İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Emrullah Turanlı, finans sektörünü reel sektörü yarı yolda bırakmakla eleştirirken, şunları söyledi: "Hepimiz aynı gemideyiz. Ama biz geminin kıyısındayız. Şu anki sıkıntı inşaat sektörü sıkıntısı değil. Şu an Türkiye’de ekonomik sıkıntı var. Uluslararası piyasalardan para temin edilemiyor. Bize proje finansmanı lazım. Proje finansmanı olacak ki, proje yarı yolda bırakılmayacak. Bir yıl sonra piyasa düzelince bu mal satılacak. Akitlerini herkes yerine getirsin. Biz nasıl taahhütlerimizi aslanlar gibi yerine getiriyoruz, canımız pahasına zararına bu binaları yapıp teslim ediyorsak, finans grupları da bize verdikleri sözleri tutsun. Finans sistemi uygun gördüğü, kárlı gördüğü projeleri baştan desteklemeli. Projeler yarım kalmamalı. Bankalar satmak için topluyor o paraları."
İnşaat sektörünün isyanına yol açan çarpık KDV tablosuNet alanı 150 metrekareye kadar olan konutlarda yüzde 1 KDV uygulanıyor.
Net alanı 150 metrekareyi aşan konutlarda ise aşan kısma değil, tamamına yüzde 18 KDV uygulanıyor.
Buna göre; net alanı 150 ve 151 metrekare olan iki konut, 400 biner YTL’ye satıldıklarında, 150 metrekare olan konut için 4 bin YTL, 151 metrekare olan konut için 72 bin YTL, KDV hesaplanıyor.
Yani, 1 metrekarelik fazlalık için 68 bin YTL fazla KDV ödeniyor.
Bu çarpıklık yüzünden; net alanı 149 metrekare görünen, ancak uygulamada, mesela 160 metrekare olan konutlar yapılıyor.
Veya; "ikiz evler" olarak bilinen yan yana 150 metrekareden küçük iki konut satılıp, sonradan birleştiriliyor.
Prof. Dr. Şükrü Kızılot, "Net alanı 120 metrekareye kadar olanlara yüzde 1, net alanın 120-160 metrekare arasına (yani 40 metrekarelik aralığa) yüzde 8, net alanın 160 metrekareyi aşması durumunda aşan kısma yüzde 18 KDV uygulanması sorunu çözer" önerisini getirmişti.
Prof. Kızılot ayrıca, konut yapı kooperatiflerince yapılan inşaatlarda, her bir konutun 400 metrekare olsa bile yüzde 1 KDV uygulanmasını da bir çarpıklık olarak dile getiriyor.
Hürriyet’te buluşan inşaat sektörü temsilcileri, Şükrü Kızılot’un yazısını örnek göstererek, buna göre düzenleme yapılmasını istedi.
Hürriyet’in ’İnşaatçılar Zirvesi’ne kimler katıldıHaluk Sur ve Selvin Oyman (Urban Land Institute-ULI Türkiye), Bahadır Teker (İstanbul Mortgage),
Ali ve Uğur Dumankaya (Dumankaya İnşaat), Ziya Yılmaz (DAP Yapı),
Teoman Metehan ve Nazmi Durbakayım (Teknik Yapı), Adem Kameroğlu ve Kustafa Keleş (KKG Grup),
Çetin Gül (Gül İnşaat), Yurdanur Koçal (Avrupa Konutları),
Bilge Özdemir (Emlakchi Gayrimenkul), İbrahim Ekşi (Hektaş İnşaat),
Ergül Hacim (Garanti Koza), Özen Kuzu ve Güner Kuzu (Kuzu Grup),
Fikret İnan ve Edi Duek (Fi Yapı), Faruk Çelik ve Seba Gacemer (SİNPAŞ Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı),
Vedat Arslan (Regnum), Yaşar Aşçıoğlu (Aşçıoğlu İnşaat),
Ferhat Kalsın (Arkon İnşaat), Ali Ağaoğlu ve Hasan Rahvalı (Ağaoğlu İnşaat),
Nesrin Göken (AZ İnşaat), Altan Elmas (Sur Yapı),
Emrullah Turanlı (Taşyapı İnşaat), Feyzi Tecellioğlu ve Emre Çamlıbel (Soyak),
Necati Akyazıcı (Canan Yapı), Ümit Türüdü ve Alkım Çetin (Emaar),
Funda Acar ve Saim Turgut (Dost İnşaat-Acarlar), Köksal Akoğlu (AKİŞ Gayrimenkul),
Ramadan Kumova (Eroğlu Yapı).