Komşuda pişen bize de düşsün
Güncelleme Tarihi:
Türkiye, komşu ülkeleri olan Bulgaristan, Yunanistan, Gürcistan ile halihazırda enterkonnekte elektrik hatları üzerinden elektrik alışverişi yapıyor. Ancak sektör temsilcileri, bu hatların tam kapasite ile ticarete açılması gerektiğini savunarak, bu sayede komşu ülkelerden ucuz elektrik alınabileceğini söylüyor.
ELEKTRİK sektörü temsilcileri, Avrupa üzerinden transfer edilen elektriğin kapasitesinin artırılması gerektiğini, böylece daha fazla ucuz elektriğin sisteme girebileceğini söylüyor. Hâlihazırda elektrik toptan satış firmaları, Bulgaristan ve Yunanistan gibi komşu ülkeler üzerinden aylık olarak ithalat ve ihracat yapabiliyor. Fina Enerji’nin perakende elektrik şirketi Cere’an’ın Genel Müdürü Onur Yazgan, Türkiye ile Bulgaristan ve Yunanistan arasında kurulu, işletme halindeki elektrik iletim hatlarının toplam kışlık kapasitesinin 5 bin 500 megavat (MW), yazlık kapasitesinin ise 3 bin 400 MW olduğunu belirterek, “Ticarete açık olan kapasite ise Avrupa’dan Türkiye’ye 550 MW, Türkiye’den Avrupa’ya ise 400 MW seviyesinde. Komşu ülkelerle hatların tam kapasite ile ticarete açılması, Türkiye’ye ucuz elektrik girişinin önünü açar” şeklinde konuştu.
TOPTAN FİYATLARDA BİRİNCİ
Türkiye’nin, Euro bazında yüzde 30’luk artış ile Avrupa’da son dört yılda perakende elektrik fiyatlarının en hızlı arttığı ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Yazgan, aynı zamanda toptan elektrik fiyatlarında da Türkiye’nin İtalya ile birlikte Avrupa’da en yüksek fiyatlara sahip ülke konumunda olduğuna dikkat çekti. Toptan elektrik fiyatlarının yüksek olmasının başlıca sebebinin doğalgaza bağlı pahalı üretim olduğunu kaydeden Yazgan, elektrik fiyatlarını düşürmenin bir yolunun da Avrupa’dan ucuz elektrik ithal etmek olduğunu şu sözlerle aktardı: “2008 yılında Türkiye’de toptan elektrik fiyatı 80 Euro civarındaydı. Avrupa’da talebin de artmaması sonucu toptan elektrik fiyatları 40 Euro seviyelerine indi. Türkiye’de ise İtalya ile beraber hala 60 Euro’lar civarında. Türkiye’de elektrik fiyatları 2008’e göre yeterince yüksek değil ama diğer Avrupa ülkelerine kıyasla daha pahalı.”
KOMŞUDA 35, BİZDE 60 EURO
Gürcistan ve Bulgaristan enterkonnekte elektrik hatlarının tam kapasite ile çalıştırılması gerektiğini vurgulayan Yazgan, şöyle devam etti: “Toplam kapasitenin beşte ya da altıda biri kullanılıyor. Bulgaristan’da fiyatlar 35 Euro iken neden faydalanmıyoruz? Gürcistan’ın hidroelektrik üretiminden neden faydalanmıyoruz? Çevre ülkelerde çok ucuz kalmış enerjiden faydalanabiliriz. Şu anda Avrupa piyasası ile entegre haldeyiz ancak teknik kriterler yeterli olmadığı gerekçesiyle tam kapasite açılmıyor. Büyük bir Avrupa havuzu var. Bulgaristan 35 Euro’dan elektrik satmak istiyor ama biz 60 Euro’ya tüketiyoruz. Bunu yapmanın Türkiye’nin esas önceliği olmadığını düşünüyoruz. Ana önceliğimiz santral yapmanın yanında bu kapasitenin açılması olmalı.”
Elektrİk otobanları
AVRUPA ülkelerinin, elektrik sistemlerini tamamen birbirine entegre ederek, belli enerji piyasaları yarattığını anlatan Yazgan, “Elektrik otobanları yaratıyorlar, elektrik nerede ucuzsa onu diğer tarafa taşıyorlar. Balkanlardaki ve kuzeydoğudaki ucuz elektrikten faydalanacak durumdayız; Irak ve Suriye’ye satabilecek durumdayız” şeklinde konuştu.
Türkiye’de elektrik fiyatları pahalı mı?
TÜKETİCİLERİN en çok merak ettiği konuların başında gelen “Türkiye’de elektrik ve doğalgaz pahalı mı” sorularına da yanıt veren Yazgan, Türkiye’de meskenler için geçerli olan perakende elektrik fiyatının AB ortalamasından yüzde 18 daha düşük olduğunu kaydetti. Elektrik fiyatlarının AB ortalamasının 15.38 Euro/cent, Türkiye’de ise 12.67 Euro/cent olduğunu anlatan Yazgan, “Ancak satınalma gücü paritesi bazında Türkiye’de elektrik fiyatları 20.80 Euro/cent. AB ortalaması ise 17.51 Euro/cent; Türkiye elektrikte Avrupa’nın en pahalı dördüncü ülkesi konumunda” dedi. Doğalgaz fiyatları açısından Türkiye’nin Avrupa’daki en ucuz ülkelerden biri olduğunu kaydeden Yazgan, fiyatın meskenler için kilovat saat başına 3.46 Euro/cent, AB’de ise 5.68 Euro/cent olduğunu söyledi.
Kuraklık maliyeti artıracak
ELEKTRİK üretimindeki dengeleri de sarsan kuraklık konusuna ise Yazgan, şunu söyledi: “Enerji piyasasında mart-nisan-mayıs aylarında HES’lerdeki üretim artınca, elektrik fiyatları yüzde 20 düşerdi. Şimdi bu aylarda daha çok doğalgazdan elektrik üretilecek. Bu aylardaki maliyet toplamda yüzde 15-20 civarında artacak.”