Komili, 2500 yıllık zeytinyağı teknolojisini canlandırıyor

Unilever Grubuna bağlı Komili, Türkiye'de 2 bin 500 yıl öncesinin zeytinyağı üretim teknolojisini canlandırmak için çalışmalar yapıyor. Komili, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Güven Bakır'ın başkanlığında 1979'dan beri Urla'da yapılan çalışmalarda ortaya çıkarılan Klazomenai Zeytin İşliği'nin müze haline getirilmesi için sponsor oldu. Prof. Bakır, ‘‘Amacımız burada aynı zamanda 2 bin 500 yıl öncesinin teknolojisiyle zeytinyağı üretimini de sağlamaktır. Tabii burada amaç, tarihe ışık tutmaktır’’ dedi.

Komili Ailesi'nin Komili Sıvı Yağ Tesisleri, 1993'de Unilever Grubu'na geçti. Bu sırada Unilever Grubu, ‘‘Unilever-Komili’’ isimlerini birleştirerek, Unikom'u kurdu. Grup, ‘‘Geleneksel Komili Ayvalık Gezisi’’ni geçen hafta bir grup gazetecinin katılımıyla gerçekleştirdi. Bu gezi çerçevesinde, Urla'daki Klazomenai Zeytinyağı İşliği kazı bölgesinde, zeytinyağının tarihine yönelik bir toplantı da düzenlendi. Burada, kazı çalışmalarını yürüten ekibin başında bulunan Prof. Dr. Güven Bakır, çalışmalarla ilgili bilgi verdi.

MÜZE KURULACAK

Prof. Bakır, Kültür Bakanlığı ve Ege Üniversitesi adına, Komili Zeytinyağı'nın sponsorluğunda, Urla Belediyesi'nin de katkılarıyla yürüttükleri çalışmaları şöyle anlattı:

‘‘Klazomenai, oniki İyon kentinden biridir. Klazomenai örenyerindeki arkeolojik kazılarda M.Ö. 6. yüzyıla tarihlenen bir zeytinyağı işliği açığa çıkarılmıştır. Bu işlikte, çağdaşlarına göre ileri bir teknolojinin kullanılmış olması, Anadolu'nun eski çağlarda zeytinyağı üretimine küçümsenemeyecek katkılarının bulunduğuna işaret etmektedir. Klazomenai Zeytinyağı Üretim İşliği, Anadolu'da yürütülen bilimsel kazılarda bütün altyapı elemanları ile birlikte açığa çıkarılan ilk örnektir. İşliğin bu özelliklerini gözönünde tutan Komili Zeytinyağları Firması, Klazomenai İşliği'nin kazısının tamamlanması ve tekrar ayağa kaldırılması konularında bir proje geliştirmiştir.’’

Komili Firması'nın Klazomenai projesinin zeytinyağının tarihi ve kültürel yayına ışık tutacağı öngörüsüyle bu işin sponsorluğunu üstlendiğini belirten Prof. Dr. Bakır, şöyle konuştu:

‘‘Projenin ilk ayağını işliğin kazısının bitirilmesi ve çevre düzenlemesi oluşturmaktadır. İkinci aşama, işliğin ve depolarının aslına uygun bir şekilde tekrar ayağa kaldırılması çalışmalarını içermektedir. Projenin son aşaması da ayağa kaldırılan işliğin çevresinde eski çağlardan günümüze kadar zeytinyağı üretiminde kullanılan arkeolojik ve etnografik nitelikli gereçlerin sergileneceği, zeytin ve zeytinyağı ile ilgili bir teknoloji müzesi oluşturmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, tarihe ışık tutmak amacıyla o dönemde kullanılan teknolojiyle sembolik olarak zeytinyağı üretilmesi de planlanmaktadır.’’