Kolaylık mı, gösteri mi

Ergül SATIÇHER fırsatta Türkiye ekonomisinin bel kemiğini oluşturduğunu söylediğimiz esnaf kesimi, son dönemlerde tarihinin en zorlu günlerini yaşıyor. Bir yanda antienflasyonist politikaların getirdiği, piyasalarda yaprak kımıldatmayan talep daralması, diğer yanda bankaların mevduat ve kredi faizlerindeki genel düşüşe rağmen esnaf kredilerinde yüzde 40'larda dolaşan faiz, eriyen sermaye, gittikçe kabaran borçlar. Dert bir değil elvan elvan. BU ortamda kıvranan esnaf, önceki hafta Sanayi ve Ticaret Bakanı Kenan Tanrıkulu'nun bir açıklamasıyla rahatladı. Ekonomik programla birlikte esnafın artan şikayetlerini gidermeye yönelik tedbirler alındığını söyleyen Tanrıkulu, bu kapsamda esnafın da destekleneceğini söyledi. BLOKAJ MÜJDESİ İLK müjde ise İzmir Merkez Esnaf Kefalet Kooperatifleri Birliği'nin teklifi olan anasözleşme değişikliğinin onaylanması oldu. Bu amaçla 14 Ekim'de düzenlenen toplantıda Tanrıkulu'na teşekkürler yağdırılmakla kalınmadı, Halkbank Genel Müdürü Yenal Ansen de, ‘‘Esnaf dostu’’ ilan edilerek, bir dakika süreyle ayakta alkışlandı. NEYDİ bu sevincin nedeni? Halk Bankası kaynaklarından esnafa verilen krediden kesilen blokaj yarıya düşürülmüştü. Yani esnafın aldığı her 5 milyarlık krediden Kefalet Kooperatifi Blokajı olarak kesilen 500 milyon lira, bundan sonra 250 milyon lira olarak uygulanacak. İŞYERİNİ siftahsız kapatan, dahası ticareti bile bırakmak zorunda kalacak kadar zorlanan esnafın nefes alabilmesi için ciddi bir avantaj sağlayan bu değişiklik, sevinç çığlıklarıyla karşılandı. BAĞKUR DARBESİ ANCAK esnafın mutluluğu kısa sürdü. Değişikliğin açıklanmasından çok değil, sadece birkaç gün sonra yeni bir gelişme esnafı şok etti. Hükümetin 4 Ekim'de yayınladığı kararname esnafın kredi kullanabilmesi için iki temel şart öngörüyor. Birinci şart Bağkur üyesi olması, ikincisi ise kuruma tek kuruş borcu bulunmaması. KARARNAME, belediye, KİT ve esnaflara ruhsat alma, ihale ve kredi işlemlerinde bu belgeyi götürme zorunluluğu getiriyor. İyi de Bağkur'a borcu olmayan esnafı nereden bulacaksın? İSYAN giderek büyürken, Esnaf Birliği eski Başkanvekili Yılmaz Önkahraman esnafın bir kez daha aldatıldığını belirtiyor. Önkahraman, ‘‘Esnaf gösteri yapan politikacıdan bıktı. Hangi esnafın Bağ-Kur'a borcu yok? İzmir'deki esnafın tamamına yakınının sosyal güvenlik kuruluşuna borcu olduğunu Bağkur'un hazırladığı icra dosyalarına bakarsanız anlarsınız. Zaten kullanılmayan bu kredilerin önüne bir set daha çekildi’’ diyerek ekliyor; ‘‘İyi de niye iş yapmışlar gibi umut veriyorlar.’’ FAİZLER YÜKSEK BİR noktayı daha belirtmekte yarar var. Esnafın bir numaralı finansörü olarak gösterilen Halkbank kaynakları faizleri yüzünden de kullanılamıyor. Yüzde 40 oranındaki faiz, masraflarıyla birlikte esnafa yüzde 48'lere maloluyor. Hükümetin işçiye, memura reva gördüğü zam oranlarıyla çelişen bu kredilendirme, Halkbank kaynaklarını cazip olmaktan çıkarıyor. ÖZETLE ‘‘Ekonominin bel kemiği’’nde sıkıntı büyük. Piyasalarda para dönmüyor, esnaf icra ve hacizden kurtulamıyor, birçoğu günü siftahsız kapatıyor ve ‘‘İstikrarın mihenk taşı’’ birer birer kepengini indirip köşesine çekiliyor. İşin artık görmezden gelinecek yanı kalmadı.