Koç Topluluğu 75.yılını kutluyor

Koç Topluluğu, 75. yılını kutlamaya hazırlanıyor. Kurucusu Vehbi Koç'un, sahibi olduğu bakkal dükkanını 1926'da üzerine geçirdiği tarihi, resmi kuruluş tarihi olarak kabul eden topluluk, 74 yılda 100'den fazla şirketten oluşan bir büyüklüğe ulaştı.

Geçen yıl 12 milyar doları aşan bir ciroya ulaşan topluluğun temeli, Vehbi Koç'un 1917 yılında 16 yaşındayken babasını bir bakkal dükkanı açmaya ikna ederek Ankara'da ticaret hayatına başlamasıyla atıldı. Vehbi Koç, iş hayatının başlangıcı olan ve babasının adına kurulan bu dükkanı 31 Mayıs 1926'da Ahmet Vehbi adıyla Ankara Ticaret Odası'nakaydettirerek kendi üzerine geçirdi ve işinin gerçek sahibi oldu.

Koç Topluluğu'nun gelişmesindeki en önemli aşamalardan birini de kurumsallaşma çabası oluşturdu. Vehbi Koç, 1938 yılında şahıs firmalarının uzun ömürlü olmadıklarını görerek, girişimlerini bir anonim şirket olmaya yönlendirdi ve Koç Ticaret Anonim Şirketi'ni kurdu. Bu şirket zamanla Topluluğu meydana getiren girişimlerin temelive gelişme merkezi oldu. Ankara ve İstanbul'daki işlerini geliştiren ve piyasa bilgisini artıran Vehbi Koç, Avrupa ve Amerika'ya yaptığı seyahatlerin de etkisiyle yeni atılımlara girişti. Topluluğun gelişmesindeki bir başkaönemli olayı da devletin benimsediği endüstrileşme ilkesi çerçevesinde, 1940'ların sonuna doğru imalata yöneliş oluşturdu.

İmalat yatırımları

1950'li yıllarda Türkiye'de hızla gelişen yerli üretime paralel olarak Koç Topluluğu ithal malların yerini alacak yerli imalat yatırımlarına yöneldi. 1960'larda yeni ürün grupları ve çeşitlerinin de eklenmesiyle topluluk kuruluşlarının imalat alanları önemli ölçüde genişledi.

Topluluğun hızla gelişmesi ve sahip olduğu çeşitlilik nedeniyle bubüyümeye uygun bir örgütlenme ihtiyacı çerçevesinde, 1963 yılında Koç Holding A.Ş. kuruldu. Ayrıca, Vehbi Koç, müesseseleşmeye olan inancı nedeniyle İdare Meclisi Başkanlığı'nı 1984 yılında oğlu Rahmi M. Koç'a devretti.

Topluluğun kurumsal sorumluluğu çerçevesinde 1969 yılında kurulan Vehbi Koç Vakfı da, çok sayıda eğitim, sağlık ve kültür eserini halkın hizmetine sundu. Turizmden otomotive, finanstan gıdaya kadar çok sayıda sektörde faaliyet gösteren topluluğun dünyanın çeşitli ülkelerinde de yatırımları ve şirketleri bulunuyor. Koç Topluluğu'nun bünyesindeki dev kuruluşlar arasında Arçelik, Aygaz, Beko, Ford-Otosan, Koçbank, Migros Türk A.Ş., Otokar, Otoyol, Tofaş gibi şirketler yer alıyor.

Türkiye'de ilkler

Bugün yaklaşık 45 bin çalışanı bulunan Topluluk, gelişmesini ve büyümesini sürdürürken, üretim ve organizasyonda Türkiye'de pek çok ilki de gerçekleştirdi. Koç Ticaret A.Ş. 1938 yılında çalışanlarını kara ortak eden ilk Türk şirketi oldu. 1944 yılında ilk otomobil satış şirketi olan Motör Ticaret kurulurken, 1948'de Koç-General Electric işbirliğiyle Türkiye'nin ilk ampul fabrikası ve ilk yabancı ortaklı yatırımı gerçekleşti.

Türkiye'nin ilk radyatörlerini ve daha sonra otomotiv endüstrisi için dökme parçaları üretecek olan Türk Demir Döküm fabrikaları ile ilk özel kibrit fabrikası Türkay (KAV) 1954'de kuruldu. 1955 yılında ise Türkiye'nin ilk çamaşır makinası, buzdolapbı ve termosifonunu üretecek olan Arçelik şirketinin kuruluşu gerçekleştirilirken, 1959'da ilk Türk kamyonlarını üretecek olan Otosan'da montaj çalışmaları başladı. 1960'da ise Arçelik ilk kez buzdolabı üretti. 1962'de ilk Türk LPG dağıtım şirketi Aygaz de Koç Holding bünyesinde kuruldu. 1964'de Uniroyal işbirliği ile Türkiye'nin ilk yerli otomobil lastikleri ile Türk Traktör'de de ilk Türk traktörü üretildi, ardından Türkiye'nin ilk kablo fabrikası olan Siemens kuruldu.

İlk Türk binek otomobil

Türkiye'nin ilk elektrik motoru ve kompresör üreten Türk Elektrik Endüstrisi 1965'de kurulurken, 1966'da ilk Türk binek otomobili olan Anadol, Otosan'da üretildi.

Yüksek öğrenim bursu veren ilk ve en büyük özel sektör kuruluşu olan Türk Eğitim Vakfı 1967'de oluşturulurken, aynı yıl ilk domates salçası fabrikası olan TAT kuruldu. 1970 yılında özel sektörün uzun vadeli çalışmaya yönelik ilk şirket planlama bölümünü faaliyete geçiren Koç Holding, ilk merkezi ihracat organizasyonu olan Ram'ı da kurdu. 1971'de Türkiye'nin ilk çelik gövdeli binek otomobili olan Murat 124 Tofaş'da üretildi, 1973'de Türk otomotiv endüstrisi için ilk silindir blokları, dingil ve diferansiyellerinin üretimine Döktaş'da geçildi. Aynı yıl AB ülkelerindeki ilk Türk dış ticaret şirketi olan Kofisa kuruldu. Arçelik 1974 yılında ülkemizin ilk otomatik çamaşır makinasını üretirken, 1975'de, Holding bünyesinde özel sektörün ilk araştırma ve geliştirme bölümü faaliyete geçti. 1980'de Türkiye'nin ilk özel müzesi olan Sadberk Hanım Müzesi, 1982'de Türkiye'nin işyerinde eğitim veren ilk eğitim ve geliştirme merkezi, bugünkü adı İDEA olan KOGEM açıldı.

Bugün 45 bin kişilik çalışana, 12 milyar dolarlık ciroya ulaşan Koç Topluluğu, 75. kuruluş yılını yıl boyunca düzenleyeceği çeşitli etkinliklerle kutlayacak.