Güncelleme Tarihi:
ÖTV, yani Özel Tüketim Vergisi devletin vatandaşından tahsil ettiği çok sayıdaki vergi kalemlerinden birisidir.
ÖTV Nedir?
Vergi; devletin kamu harcamalarını finanse etmek üzere yerel yönetimlerin kanunlara göre doğrudan doğruya veya kimi maddelerin, hizmetlerin fiyatları üstüne ekleyerek dolaylı yoldan vatandaşlardan topladığı paradır. Bir başka anlatımla vergi esasında siyasi cebir altında ve karşılıksız devlete kaynak aktarılmasıdır. Vergi, devletin tahsil ettiği ve kamu hizmetinin sürdürülebilirliği için gerekli bir kaynaktır.
Vergiyi ödemekle yükümlü kişi ya da kuruluşlara vergi mükellefi denir. Vergi ancak kanunla düzenlenebilir. Vergide eşitlik ilkesine azami dikkat gösterilir.
Her devletin kendine özgü vergi mevzuatı bulunmaktadır. Her vergi mükellefinin de sorumlu olduğu farklı farklı vergi çeşitleri bulunmaktadır. Ülkemizde de çok sayıda vergi çeşidi vardır. Fakat ana başlıklar itibariyle vergi türlerini şöyle sıralamak mümkündür:
Kurumlar Vergisi
Gelir Vergisi
Katma Değer Vergisi
Özel Tüketim Vergisi
Motorlu Taşıtlar Vergisi
Emlak Vergisi
Damga Vergisi
Özel Tüketim Vergisi hemen hemen her Avrupa ülkesinde de var olan bir vergi türüdür. Ülkemizde ise 2002 yılında 4760 sayılı Kanun ile kabul edilerek yürürlüğe girmiştir. Özel Tüketim Vergisi belirli mal ya da ürünler üzerinden maktu ya da oransal olarak alınan bir harcama vergisidir. Ülkemizde de Özel Tüketim Vergisinin yürürlüğe girmesi Avrupa Birliği ile yapılan uyum çerçevesinde olmuştur.
Diğer yandan ülkemizde Özel Tüketim vergisinin yürürlüğe sokulmasının altında yatan bir başka sebep de 1999 yılında meydana gelen ve büyük can ve mal kayıplarına neden olan üzücü Gölcük depremidir. Yaşanan bu çok büyük deprem zaten çok kırılgan olan Türk ekonomisini ciddi biçimde sarsmıştı. Döviz rezervleri azalmış, piyasada likidite sıkışıklığı yaşanmaktaydı. İşte ÖTV denilen Özel Tüketim Vergisinin ortaya çıkışında bu gelişmeler çok belirleyici olmuştur.
Özel Tüketim Vergisi daha çok lüks ürünler için ya da sağlığı ve çevreyi tehdit eden ürünler için düşünülmüş bir vergi türüdür. Yani Özel Tüketim vergisinin birincil özelliği olan kamuya finansman sağlamak dışında bir de sosyal yönü bulunmaktadır. ÖTV'nin uygulandığı başlıca ürünleri de şöyle sıralamak mümkündür:
Mücevher ( elmas, pırlanta ve benzeri ), lüks araba, kürk ve benzeri lüks tüketim ürünleri
Tekel ürünleri, yani sigara ve alkol gibi insan sağlığına zararlı ve insan sağlığını tehdit edebilecek ürünlerden ÖTV tahsil edilir.
Kömür, benzin ya da diğer fosil atık gibi çevreye zararlı ürünlerden de ÖTV tahsil edilir.
Fakat ÖTV'nin yani Özel Tüketim Vergisinin pek çok istisnası bulunmaktadır. Vergi istisnası; vergi istisnasına tabi olan kişi ve kuruluşların özel sebeplerle bu vergiden muaf tutulmaları anlamına gelir. Örneğin; minibüs ve dolmuşçuluk yapan vergi mükellefi ÖTV' den muaf tutulabilmektedir. Özel Tüketim Vergisi istisnası uygulanacak mükellefler de yasa ile belirlenmiştir.
Özel Tüketim Vergisi Ne Zaman Ödenir?
Özel Tüketim vergisi bir harcama vergisidir. Özel Tüketim vergisi beyanname verme süreleri içinde ödenir. Özel Tüketim Vergileri ödemesi vergi dairelerinin anlaşma yapmış olduğu bankalar kanalı ile buna internet bankacılığı da dahildir. Bunun için bazı tablo ve listeler mevcuttur. Vergi mükelleflerinin bunları ve mali mevzuatı yakından takip etmeleri zorunludur.