Güncelleme Tarihi:
Ödeme tarihi gelen faturaların tahsilatı sırasında ödeme ve tahsilat arasındaki fark kur farkı olarak adlandırılır. Bu faturalara ise kur farkı faturası denir.
Kur Farkı Faturası Nedir?
Kur, iki farklı ülkeye ait resmi paralar arasındaki değişim oranı olarak adlandırılır. Kısacası bir ülkenin parasının diğer ülke parası cinsinden yazılımı kur kavramını ortaya çıkarır. Bu para birimlerinin değiştirilmesi işlemi yapılırken oluşan fark da kur farkı olarak nitelendirilir. Döviz faturalarının kesildikleri ve tahsil edildikleri süre zarfında kurda oynamalar olabilir. Bu durum kur farkı olarak yansıtılır. Oluşan kur farkının yansıtıldığı fatura ise kur farkı faturası olarak adlandırılır. Dövizli faturalar TL olarak kaydedilirler. Kayıtlarda bu faturaların döviz karşılıkları da bulunur. Para cinsi anlamında arada çıkan farkın giderilmesi için kur farkı faturaları oluşturulur.
Kur Farkı Faturası Ne İşe Yarar?
Türkiye'de sabit kur değil dalgalı kurun olması, satış ve tahsilat zamanları arasında kur farkı oluşumuna sebep olur. Bu durumlar döviz tutarı sabit kalan ancak TL fiyatı değişen satışlar olarak nitelendirilir. Özellikle işletme vergi ödeme işlemleri sırasında oluşan kur farkı sorunları bazı kurumlara ciddi sorunlar yaşatabilir. Yabancı para cinsinden borç ve alacakları olan işletmelerin tahsilat sırasında fatura düzenlemesi normaldir. Çünkü bu işletmeler böylelikle geçici vergi aralıklarında oluşan kur farkları için fatura düzenlemezler.
Vergi Usul Kanunu'nda bulunan 215'inci madde Türk para birimi kullanımını şarta bağlamıştır. Bu durumda TL karşılığının gösterilmesi gerekçesiyle kayıt ve belgelerin yabancı para birimleri kullanılarak da düzenlenmesi mümkün olur. Bu hüküm, şirketlerin satıştan doğan alacaklarında TL karşılığını göstererek döviz üzerinden fatura düzenlemelerine izin verir. Eğer alıcı yurt dışındaysa ve bu alıcıya döviz cinsinden fatura hazırlanmışsa, faturaya hizmet ya da malın TL karşılığının yazılması ise zorunlu değildir.
Dövizli faturalardaki döviz tutarı, Merkez Bankası tarafından dövizin alındığı kur baz alınarak TL'ye çevrilir ve yurt içindeki alıcı ve satıcı defterlerine kaydedilir. Bu faturaların tahsil dünlerinde, fatura kesim tarihi ve tahsilat tarihi arasında kur farkı oluşmuşsa; hangi taraf lehine bir kur farkı varsa bu fark tutarı faturaya yansıtılır. Kur farkı faturası olarak adlandırılan bu fatura her iki tarafın usullere uygun ve adil bir şekilde işlemleri sonuçlandırmalarını sağlar.
Kur Farkı Faturası Nasıl Kesilir?
Kur farkı faturasının kesilme işlemi genel itibariyle diğer faturalardan farklı değildir. Ancak kur farkı faturalarında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunur. Bu hususlar şu şekilde sıralanabilir:
KDV farkına ait faturanın TL cinsinden düzenlenmesi gerekir.
KDV hesaplamalarında kur farkı göz önünde bulundurulmalıdır.
Faturanın açıklama kısmında "kur farkı faturası" ibaresinin yer alması zorunludur.
Karşı tarafın e-mükellef olduğu durumlarda bu fatura e-fatura olarak düzenlenebilir.
Kur farkı faturası kesildiğinde, kur farkı değerince KDV'den düşülür. Örneğin; fatura miktarı 3.000 Amerikan Doları, kur 6,00 TL olsun. Fatura tahsilatı geldiğindeki kur ise 6,15 olsun. Bu durumda, faturanın tutarı 3.000x6 = 18.000 TL olur. Ancak ödenmesi gereken tutar 3.000x6,15 = 18.450 TL olur. 18.450 - 18.000 = 450 TL kur farkı faturası olarak düzenlenir. Tahsilatı yapan kurum bu durumda kur farkı sebebiyle 450 TL gelir elde eder.