Güncelleme Tarihi:
Çekin kullanım alanı, kredi kartlarının yaygınlaşmaya başlaması ile birlikte önemli ölçüde azalsa da taşıdığı şekil şartları ve kanunlardaki koruyucu hükümler nedeni ile yaygın bir kullanım alanı vardır.
Çek Nedir?
Çek, ticaret hayatının vazgeçilmez unsurları arasında yer alan çek, sağladığı ödeme kolaylıkları ile ödeme işlemlerini kolaylaştıran bir araç olarak kullanılıyor. Çek, hesap sahibinin bir muhataba yani bankaya karşı düzenlemiş olduğu, üzerinde yazılı olan tutarın, yine çekin üzerinde ismi yer alan kişiye ödenmesi talimatını içeren kıymetli bir evrak türüdür.
Çek Nasıl Düzenlenir ve Tahsil Edilir?
Çekin düzenlenmiş olduğu tarihin çek üzerinde mutlaka belirtilmiş olması gerekir. Bunun yanında çeki kimin düzenlendiği yer kısaltma yapılmadan açıkça yazılmalıdır.
Çekin üzerinde çeki düzenleyen kişinin el yazısı ile atılmış olan bir imzası yer almalıdır. İmza kaşesi, mühür ya da parmak izi ile imzalanan çekler geçerli olmaz.
Çekin ödeneceği kişinin ismi açık bir şekilde belirtilmelidir. Çeki hamiline düzenlerseniz, çeki elinde bulunduran herhangi bir kişi tahsil edebilir. Bu alanın boş bırakılması halinde, çek hamiline olarak işlem görür.
Çek yaprağının üzerinde çeki düzenleyen kişinin vergi kimlik numarası mutlaka yer almalıdır.
Çek, bankaya verildiği zaman karşılığı hemen ödenir.
Çek, piyasada vadeli olarak kullanılır.
Günümüzde kredi kartının kullanımı arttığı için çek kullanımı azalmıştır.
Çek Defteri Nasıl Alınır?
Çek defteri, banka tarafından belirlenen kurallara uygun olarak kişiye özel bir şekilde bastırılan çek yapraklarını içerir. Her çek yaprağının üzerinde, hesabın bulunduğu şubenin adı, kişinin vergi kimlik numarası ve hesap numarası gibi zorunlu bilgilerin yer alması gerekir. Kişiler ya da tüzel kişilerin kullandığı çek defterleri, bankalar tarafından verilir. Bunun için kişi, öncelikle çek defterini alacağı bankayı seçmeli, sonra da başvuru için gerekli ikametgah, kimlik, sabıka kaydı gibi belgeler ile birlikte kuruma gitmelidir.
Banka, bu kişilerden teminat talep eder. Banka, kişiye vereceği her bir çek kağıdı için belli miktarda bir paranızın olmasını ister. Örneğin bankalar, 10 sayfalık bir çek defterinin her bir yaprağı için 1000 TL talep eder.
Yasal bir zorunluluk sonucunda bankaya yatırılan tutar, hesabınızda blokeli olarak kalır ve bunun sonucunda da bankanın çek sahibine ödeme yapmasını garanti altına almış olur. Ülkemizde ticari hamiline çek defteri, ticari çek defteri, gerçek tüzel kişi hamiline, gerçek tüzel kişi, gerçek kişi ve gerçek kişi hamiline olmak üzere 6 çeşit çek defteri bulunur.
Çekin Geçerli Olabilmesi İçin Uyulması Gereken Kurallar
Bir çekin geçerli olabilmesi için, bazı kurallara göre düzenlenmesi gerekir. Bu kurallar ise;
Çek yaprağının, banka tarafından basılan ya da bastırılan ve T.C. Merkez Bankası tarafından belirlenen baskı şekline uygun bir şekilde düzenlenmiş olması gerekir.
Çek yaprağı üzerinde, çeki düzenleyen kişinin hesap numarasının, çekin ait olduğu bankanın adının ve hesabın bulunduğu şubenin adının yer alması gerekir.
Üzerinde “çek” kelimesinin kesinlikle yazılı olması gerekir. Eğer "çek" kelimesi yabancı bir dilde yazılı ise, bu kelimenin ilgili dildeki karşılığının da mutlaka “çek” olması çok önemlidir.
Çek üzerinde, belirtilen tutarın ödemesini engellemek için bir kayıt ya da belirlenmiş olan herhangi bir şartın bulunmaması gerekir.