KKTC'ye su temini projesi

Dünya'da ilk kez uygulanan deniz boru hattı ile adaya su sağlayacak KKTC Su Temin Projesi'nde deniz altından 250 metre derinlikte ve askıda geçen boruların son parçası Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu'nun katıldığı törenle yerleştirildi. Girne açıklarında araştırma gemisinde düzenlenen törene, KKTC Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Önder Sennaroğlu, Lefkoşa Büyükelçisi Derya Kanbay, Devlet Su İşleri Genel Müdürü Ali Rıza Diniz ve diğer yetkililer katıldı.

Bakan Veysel Eroğlu burada yaptığı açıklamada, projenin dönemin başbakanı olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylandığını belirterek , "Bu projenin mimarı Recep Tayyip Erdoğan'dır" dedi.

Projeyle ilgili basın mensuplarına bilgi veren Eroğlu, "Bu borunun tabana döşenerek, çok kolayca Kıbrıs'a getireceğimizi sanıyorduk. Ama haritaya baktığımız zaman bin 439 metre derinlikte muazzam vadiler var. Tabi bu basınca dayanacak boru üretmek fevkalade zor. O zaman boruları deniz içinde askıda taşıyalım dedik. Projenin aslı şu. Anamur Alaköprü'de büyük bir baraj inşa edeceğiz. Burada kara hattı var, sonra denize belli bir noktaya kadar gömeceğiz. Daha sonra denizde 250 metre derinliğe boruyu askıda götüreceğiz. Güzelyalı'da terfi merkezi var, burada inşa ettiğimiz Geçitköy Barajı'na suyu basacağız" ifadelerini kullandı.

Projenin ileri teknolojiyle yapıldığını dile getiren Veysel Eroğlu,,"Bu proje dünyada ilk yapıldığı için büyük bir proje. Projenin önce testleri atıldı. 1 metre 60 cm çapında dev boru askıda. Bunun için bir şamandıra biri borunun altında, biri üstünde. Sadece yukarıdaki şamandıraların karadaki ağırlığı 8 ton, alttaki şamandıra ise 16 ton. Altta bir tespit bloku var, bunun karadaki ağırlığı 220 ton. Bunları denize indirmek ve boruları monte etmek çok ileri teknoloji istiyor" şeklinde konuştu.

PROJENİN TOPLAM MALİYETİ 1,6 MİLYAR DOLAR

Alaköprü ve Geçitköy barajlarının zamanında inşa edildiğini belirten Bakan Eroğlu, çalışmalarda herhangi bir sorun yaşamadıklarını söyledi. Eroğlu, "Bu gün de son boru konuluyor. Toplam kıyıdan kıyaya 80 kilometre boru var. Karadan barajlara kadar olan mesafeleri dikkate alırsak toplam 107 kilometre. 75 milyon metreküp su Kıbrıs'a bu boruyla iletilecek. Bizim ilk vazifemiz bunun finansmanını Türkiye Cumhuriyeti sağlıyor. Öz kaynaklarımızla yapıyoruz. Toplam maliyeti 1,6 milyar TL. Dünyada yeni bir teknoloji ile ilk defa yaptığımız bir proje" diye konuştu. Kıbrıs'a sadece su getirmediklerini belirten Eroğlu, "Su burada beklemesin diye içme suyu arıtma tesisi yaptık. Su depoları inşa ettik" dedi.

KIBRIS'IN 2050 YILINA KADAR SU İHTİYACI KARŞILANACAK

"Bu Kıbrıs'a hayat verecek bir proje. Kıbrıs için bir milat olacaktır" diyen Bakan Veysel Eroğlu, şunları kaydetti:

"75 milyon metreküp su 2050 yılına kadar Kıbrıs'ın bütün içme su ihtiyacını karşılayacak. 75 milyon metreküp suyun yarısı içme suyu olarak kullanılacak. Gerisi ise sulamada kullanılacak. Kıbrıs'ı bir gıda üretim ve ihracat üssü halinde getirmek istiyoruz. Bu aynı zamanda büyük bir kalkınma projesi. Kıbrıs bizim için çok önemlidir, ne yapılsa azdır. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bu topraklarda ilelebet hür bir şekilde yaşayacaktır. Türkiye'den gelen bu su da Kuzey Kıbrıs'ın can suyu olacaktır."

Projenin Türk Firması tarafından yapıldığına işaret eden Eroğlu, "Bizim müteahhitler artık dünyada bu büyük projeleri yapacak güce sahipler. Türkiye artık teknoloji alan değil, teknoloji transfer eden bir ülke haline geldi. Baraj ve gölet yapında dünyada zirvede. Bir borunun uzunluğu 500 metre. Boruyu yapan, projeyi yapan biziz. Daha önce 70 sente muhtaç olan Türkiye, KKTC'ye 1,6 milyar TL'lik projeyi kendi öz kaynaklarıyla yapacak güce erişmiştir" değerlendirmesinde bulundu.

"29 EKİM'DE AÇMAYI HEDEFLİYORUZ"

"Bizim görevimiz Geçitköy Barajına suyu iletmekti" diyen Eroğlu, projeyi 29 Ekim'de açmayı hedeflediklerini belirterek, "Cumhurbaşkanımızın ve KKTC Cumhurbaşkanının Akıncı'nın ve sayın bakanlarımızın uygun olduğu bir gününde açılışı yapılır. Torosların memba suları artık Lefkoşa'da akacak" diye konuştu. Bakan Eroğlu, Konuşmasının ardından telsizle yetkililere boruları denize bırakmalarını söyledi.

YILLIK 75 MİLYON METREKÜP SU ADAYA AKTARILACAK

Proje ile KKTC'nin uzun vadeli su ihtiyacının karşılanması için, Anamur Dragon Çayı üzerinde tesis edilen Alaköprü Barajı'ndan alınacak yıllık 75 milyon metreküp su, Akdeniz'e döşenen bu boru hattı vasıtasıyla KKTC tarafında Girne yakınlarında inşa edilen Geçitköy Barajına aktarılacak.

Türkiye'den KKTC'de yaşayan soydaşlarımızın istifadesine sunulacak suyun yaklaşık 38 milyon metreküpü KKTC'de inşa edilecek arıtma tesislerinde arıtıldıktan sonra içme suyu maksatlı kullanılacak. Geriye kalan 37 milyon metreküp su ise zirai sulama amaçlı kullanılacak.

Böylece uzun yıllardır su yetersizliği ve su kalitesindeki kötüleşme sebebiyle sıkıntı yaşayan ada halkının uzun vadeli su ihtiyacı karşılanmış olacak.

KKTC İçmesuyu Temini Projesi çerçevesinde Dünya'da ilk kez uygulanan ve son parçanın yerleştirilmesi ile tamamlanan deniz geçişi, 80 kilometre 151 metre uzunluğunda, deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte ve askıda geçiyor. Deniz geçişi 1600 milimetre çapındaki, yüksek yoğunluklu polietilen boru hattından oluşuyor.