Güncelleme Tarihi:
AA muhabirinin, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan Kamu Maliyesi Raporu'ndan yaptığı derlemeye göre, kamu işletmeleri, Türkiye ekonomisinde önemli bir yer tutuyor. Bu işletmeler, gerek tekel konumda olduğu gerekse özel kesimle rekabette bulunduğu sektörlerde belirleyici roller üstleniyor.
Kamu işletmelerinin rekabet kabiliyetlerinin iyileştirilmesi, operasyonel yeterlilikleri ile maliyet etkinliklerinin artırılması, kamu maliyesine olabilecek risklerinin azaltılması, şeffaflık ve hesap verebilirliklerinin daha da güçlendirilmesi Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınması için büyük önem arz ediyor.
KİT’lerle merkezi yönetim bütçesi arasındaki ilişkiye bakıldığında, bu yıl söz konusu teşebbüsler için 20,4 milyar lira sermaye ödeneği öngörülürken, 2020 yılına göre ödenekteki artışın temel kaynağını TCDD’nin artan yatırım kalemi kaynaklı ilave finansman ihtiyacı oluşturuyor. Merkezi yönetim bütçesinden teşebbüslere yapılan aktarımların yanı sıra, bu teşebbüslerden merkezi yönetim bütçesine temettü ve hasılat payı adı altında katkı sağlanıyor. 2020 yılında KİT’lerden 1,9 milyar lira temettü tahsil edilirken, söz konusu tutarın bu yıl 2,4 milyar lira düzeyinde olması bekleniyor.
Hasılat payı gelirlerinde ise bu yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre düşüş görülürken bunun gerekçesini hasılat payı ödemesi yapan teşebbüslerin işletme gelirlerinin yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle önemli ölçüde azalması oluşturdu. Geçen yıl KİT'ler 1 milyar 25 milyon lira hasılat payı ile merkezi yönetim bütçesine gelir sağlarken, bu yıl söz konusu katkının 742 milyon liraya gerileyeceği tahmin ediliyor.
KİT'LERİN SATIŞLARI GEÇEN YIL SONU İTİBARIYLA 160 MİLYAR LİRA OLDU
Öte yandan, KİT’lerin 2020 yılı sonu itibarıyla brüt satışları 160 milyar lira düzeyine ulaştı. Bu kuruluşların brüt satışlarına en büyük katkı ise enerji sektöründe faaliyet gösteren KİT'lerden geldi. Halen enerjiden tarıma, savunma sanayisinden ulaştırmaya kadar birçok sektörde belirleyici roller üstlenen teşebbüslerin ekonomiye ve istihdama yapacakları katkının artırılması önem arz ediyor.
Ekonomi Reform Programı ile uyumlu olarak, teşebbüslerin rekabet güçlerinin artırılması, kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesi ve sürdürülebilir kalkınmaya uzun vadede olumlu katkılar sağlamaları amacıyla çalışmalar yürütülüyor.