"Kırmızı et fiyatını besiciler değil aracılar yükseltiyor"
Güncelleme Tarihi:
Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Merkez Birliği (TÜKETBİR) Genel Başkanı Bülent Tunç, besiciler et fiyatlarını bir lira yükselttiğinde market ve kasaplara 5-10 liralık artışların yansıdığını belirterek, et üzerinden parayı aracıların kazandığını iddia etti.
Tunç, yaptığı açıklamada, 2010 yılında karkas kilogramı 19 liraya kestirilen büyükbaş hayvanın bugünlerde 22-23 liraya kestirildiğini ve aradan geçen 5 yılda girdi maliyetlerinin çok yükselmesine rağmen sadece 3-4 liralık artış olduğunu ifade etti.
Bu dönemde et fiyatlarının besiciler tarafından 50 kuruş düşürülmesine rağmen ne marketlere ne de kasaplara düşüşün yansımadığını dile getiren Tunç, şunları kaydetti:
"Besiciler et fiyatlarını bir lira yükseltse market ve kasaplara 5-10 lira yansıtılıyor. Et üzerinden parayı aracılar kazanıyor. Besici maliyetini ancak karşılayıp 2-3 lira gibi bir kar edebiliyor. O karın büyük bir bölümünü yine ahırına hayvan almak için kullanıyor. Dolayısıyla kırmızı ette fiyatı besiciler değil aracılar yükseltiyor. İnsanlar bunu bilmediği için et fiyatları yükselince bizi suçluyorlar. Türkiye şartlarında 22 liraya kesilen etin market ve kasaplarda en fazla 27-28 liraya satılması gerekiyor. Ama maalesef özellikle büyükşehirlerde lüks semtlerdeki kasap ve marketlerde kilosu 70-80 liraya kadar dana eti satıldığını biliyoruz. Normal kasap ve marketlerde de 40 liradan aşağı kuş başı, 30-35 liradan aşağıya da kıyma yok. Bu kadar yüksek fiyat bizden kaynaklanmıyor."
Koyun eti tüketimi dana eti fiyatlarını düşürür
Türkiye'de dana eti fiyatlarının sürekli yükseliş eğiliminde olduğunu, besiciler yükseltmese de market ve kasapların dönemsel artışlar yaptığını öne süren Tunç, bu artışların temelinde de koyun eti tüketilmemesinin yattığını söyledi.
Talebi artan bir malın fiyatının da doğal olarak yükseldiğini kaydeden Tunç, şöyle devam etti:
"Türkiye'de yaklaşık 14 milyon civarında büyükbaş, 44 milyon civarında da küçükbaş hayvan var. Türk insanı kırmızı et ihtiyacının yüzde 10'unu koyun ve kuzudan, yüzde 90'ını da danadan karşılıyor. Koyun eti tüketimini yüzde 30-40'lara çıkartabilirsek dana eti fiyatlarının da yükselmesini engelleyebiliriz. Bugün koyunun karkas kilogram fiyatı 15 lira. Dana etine göre çok daha ucuz, kaliteli ve sağlıklı. Büyükbaş hayvanlar kapalı alanlarda beslenirken koyun yılın 12 ayı arazide doğal otlarla besleniyor sanayi yemi yemiyor. Ondan dolayı da eti daha lezzetli ve sağlıklı oluyor. İnsanlara bunu anlatıp koyun eti tüketimini teşvik etmemiz gerekiyor. Amerika ve Avrupa ülkelerinde koyun eti fiyatları sığır eti fiyatlarına göre çok daha pahalı. Çünkü hem az hem de daha sağlıklı. Türkiye'de dana etine yönelik talebin artması fiyatının yükselmesine neden oluyor."
Türkiye'deki arazi şartlarının koyun ve kuzu yetiştiriciliği için daha uygun olduğunu ve bir dönem Ortadoğu'nun koyun ihtiyacının Türkiye'den karşılandığını ifade eden Tunç, "Biz elimizdeki değerin farkında değiliz. Çok olana, kolay ve zahmetsiz üretebileceğimiz ete değil daha az, zor ve zahmetli olan ete yöneliyoruz. Sadece besiciler açısından değil ülke için çok büyük bir problem. Eğer üreticiler bir dönem olduğu gibi küçükbaş besisini tamamen bırakırsa Türkiye kırmızı et konusunda dışarıya mahkum olur" şeklinde konuştu.