Kırık not tepkisi!

KREDİ derecelendirme kuruluşu Standard&Poor’s (S&P) önceki gece sürpriz bir açıklamayla Türkiye’nin Türkiye’nin yabancı para cinsinden kredi notunun “BB”den “BB-”ye, yerli para cinsinden notunun “BB “dan “BB”ye düşürüldüğünü, görünümünün “durağan” olduğunu açıkladı. Kuruluş not indirimine gerekçe olarak “enflasyon görünümünde bozulma, TL’deki değer kaybı ve ülkenin bozulan dış pozisyonunu” gösterdi. S&P Türkiye’nin görünümünü ise negatiften durağana çevirdi. Türkiye’nin kredi notu böylece yatırım yapılabilir düzeyin üç kademe altında bulunan BB-’ye inmiş oldu.

İLK TEPKİ AĞBAL’DAN
Not kararına ilk tepki Maliye Bakanı Naci Ağbal’dan geldi. Ağbal, “Zamanlaması ilginç. Türkiye bir seçime gidiyor. Bu ortamda bile Merkez Bankası para politikası alanında bir karar almış. Burada raporun içinde olan tereddütlerle ilgili konular tartışılabilir. Bu açıklama politik saiklerle yapıldığı izlenimi veriyor. Burada ciddi bir kredibilite kaybı söz konusu” ifadelerini kullandı.

Ağbal’ın bu açıklamalarının ardından Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, sosyal paylaşım sitesi Twitter’dan değerlendirmede bulundu. S&P’nin kararının zamanlama açısından oldukça manidar olduğunu ifade eden Şimşek, söz konusu kuruluşun daha önce Türkiye’nin kredi notunu ağustosta gözden geçirmeyi planladığını hatırlattı. Şimşek, “Açıkça bu kararın öne alındığı görülüyor. Not düşürmeyi erkene almalarını gerektirecek bir gelişme oldu mu” diye sordu. Kredi notunun seçim kararından sonra düşürülmesinin zamanlama açısından yanlış olduğunu belirten Şimşek, S&P’nin analizini de yetersiz bulduğunu vurguladı.  Şimşek, aşırı ısınmanın geçen yılın hikayesi olduğuna işaret ederek, kredi hacmindeki artışın bu yıl yavaşladığını bildirdi.

REFORMLAR HIZLANACAK
Finansal koşulların da geçen yıla oranla daha sıkı olduğuna dikkati çeken Şimşek, şunları kaydetti: “Merkez Bankası gecikmeli de olsa tepki verdi. Cari açıktaki artış büyük ihtimalle geçici. Çünkü, cari açıktaki bozulma büyük oranda altın ithalatı ve petrol fiyatlarının artışından kaynaklanıyor. Tüketici kredilerindeki yavaşlama cari açıktaki artışı sınırlayacak. Ayrıca turizmde ciddi bir toparlanma var. Gereken tedbirleri aldık, almaya devam edeceğiz. Firmaların kur riskini yönetmeye yönelik önemli bir reformu bugün itibarıyla hayata geçiriyoruz. Yatırım ortamını iyileştirecek çok kapsamlı bir reformu yaptık. Seçim sonrasında reformları daha da hızlandıracağız.”     

Belirsizliklerin de azaldığına işaret eden Şimşek, Merkez Bankasının para politikasını basitleştireceğini açıkladığını hatırlattı. Şimşek, seçimlerin erkene alınmış olmasının siyasi belirsizliği azalttığını ve piyasaların bu karara olumlu tepki verdiğini belirterek, “AB ve ABD ile ilişkilerin iyileştirilmesine yönelik önemli gelişmeler var” değerlendirmesinde bulundu.     

S&P: SEÇİMLE BİR İLGİSİ YOK
S&P Kıdemli Direktörü Frank Gill, Bloomberg HT’ye yaptığı açıklamada, not indirimi kararının seçimle ilgisi olmadığını söyledi. S&P not indirimine ilişkin değerlendirmede bulunan Gill, “Bizim basın açıklamamızda atıfta bulunduğumuz üzere emeklilere yapılacak ödemeler ve vergi affı gibi ek mali genişleme uygulamaları tüketimi daha da tetikleyecek” dedi. Türkiye ekonomisinde ana itici gücün tüketim olduğunun altını çizen Gill, “Yüksek tutarlı kamu yatırımları yanında bu iki faktör (emekli ikramiyeleri ve vergi affı) aşırı ısınmanın kaynağı” dedi ve “Bu, endişe kaynağı” diye ekledi. Merkez Bankası’nın para politikası adımlarına yönelik konuşan Gill, bu konuda yapıcı bir görüşe sahip olduklarını dile getirdi. TCMB’nin tek faiz oranı çerçevesinden çıkmasının olumlu bir durum olduğunu belirten S&P kıdemli direktörü, “Biz bunun ümit vadettiğini düşünüyoruz, ancak henüz uygulamaya konmuş değil” dedi.

PİYASALARA ETKİSİ SINIRLI
S&P’nin Türkiye’nin kredi notunu indirmesine piyasaların ilk tepkisi sınırlı kaldı. Dolar, önceki gece yarısı açıklanan S&P’nin kararı sonrası ilk tepki olarak uluslararası piyasalarda 4.09 TL’den 4.12 TL’ye yükselirken, güne 4.10 TL seviyesinden başladı. Dolar gün içerisinde 4.1792 TL seviyesini gördü. Dolar kuru böylelikle 11 Nisan 2018 tarihinden beri görülen en yüksek seviyeye ulaşırken, günü 4.1673 TL’den kapattı. Borsa İstanbul ise günü 443 puanlık artışla 104.725 puandan tamamladı.

NOTTA ÇİFTE SKANDAL
1- BORSA ERKEN Mİ ÖĞRENDİ
30 Nisan Pazartesi günü Borsa İstanbul sıra dışı bir gün geçirdi. Piyasanın kapanışına dakikalar kala endeks aniden düşüşe geçti. Kısa sürede satışların yoğunlaşmasıyla hisse senetlerindeki günlük kayıp yüzde 3’e ulaştı. Piyasa uzmanları o günkü düşüşe anlam veremezken piyasa kulislerinde Başbakan Yıldırım’ın Başbakan Yıldırım’ın Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in adaylığına yönelik açıklama yapacağı bilgileri dolaştı. Ancak o saatlerde Yıldırım yeni barış paketini açıkladı. Borsa 1 Mayıs’ta İşçi Bayramı nedeniyle kapalıydı. O gece geç saatlerde gelen S&P’nin not indirimi piyasa koridorlarında, “Borsanın o gün yüzde 3’ten fazla değer kaybetmesinin nedeni anlaşıldı. Ortada hiçbir sebep yokken bu kadar sert düşüş olması birilerinin S&P’nin not indirim kararını önceden öğrenmesi ve buna göre pozisyon almasından kaynaklanmış olabilir” söylemine neden oldu.

2- 135 MİLYARLIK YANLIŞ
S&P önceki gün yaptığı açıklamada not indiriminin gerekçelerini sıralarken önemli bir hataya da imza attı. Kuruluş hükümetin geçtiğimiz günlerde Proje Bazlı Teşvik Sistemi’nde desteklenecek projeleri açıklamıştı. Sözkonusu projeler için özel sektör 135 milyar liralık yatırım yapacak, hükümet ise bu projelere Gümrük Vergisi muafiyeti, KDV istisnası, bina inşaat harcamaları için KDV iadesi, yatırım tutarının 2 katına kadar Kurumlar Vergisi indirimi veya 10 yıla kadar Kurumlar Vergisi istisnası, 10 yıla kadar sigorta primi işveren hissesi desteği, 10 yıl süreyle Gelir Vergisi stopajı desteği uygulayacak. Ancak S&P açıklamasında, “Hükümet 135 milyar liralık yeni bir teşvik paketi açıkladı” ifadesi dikkat çekti. Yani S&P 135 milyar liranın teşvik olarak bütçeden bu şirketlere verileceği gibi yanlış bir bilgiyi açıklamasına taşımış oldu.

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR