Kiracısından ‘kiralık ev’

BAŞTA İstanbul olmak üzere birçok ilde kiralık ev bulmak zorlaştı. Arz sınırlı, talep fazla olunca kiralar hızla yükseldi. Son aylarda evlenenler, evini değiştirmek zorunda olanlar, başka bir şehre giden üniversite öğrencileri kapı kapı dolaşsa da bütçesine uygun seçenek bulmakta zorlanıyor. Ancak barınma ihtiyacını ertelemek gibi bir seçenek de yok. Hal böyle olunca birçok kişi evini paylaşma yolunu seçiyor. Kimi kiracılar talebi fırsata çevirip ek gelir yaratırken, kimileri de kirayı tek ödeme şansı olmadığı için bu yolu tercih ediyor.

AVUKAT VE ÖĞRETMEN DE VAR

Son günlerde emlak ilan sitelerinde paylaşımlı ev taleplerinin artması dikkat çekiyor.

Öğrenciler için alışılmış bir durum olan ev arkadaşlığı yüksek kiralar nedeniyle genele yayılmış durumda. İlanlarda evini paylaşmak isteyen avukat, öğretmen gibi farklı meslek grupları görülüyor. ‘Acil ev arkadaşı aranıyor’, ‘paylaşımlı ev’, ‘aile yanında kiralık oda’ başlığında verilen bazı ilanlar şöyle:

İstanbul Bostancı’da merkezi bir konumda, yeni binada, doğalgaz kombili, full eşyalı dairede avukatın yanına nezih ev arkadaşı aranıyor. Kira 1500 TL.

İstanbul Şişli’de, metro veya metrobüse yakın konumda ev arayıp tek başına zorlanan varsa benimle iletişime geçebilir. Birlikte ev tutup tüm masraflar bölünebilir.

Ataşehir Kayışdağı Mahallesi’ndeki sıfır binadaki 2+1 eşyalı evim için kiraya katkı sağlayacak bayan ev arkadaşı arıyorum. Komisyon, kontrat, depozito yok. Kamuda çalışıyorum, ibraz edeceğim. Kira 1400 TL.

Öğretmen bir bayanım, kısa bir sürede kalacak bir bayan ev arkadaşı arıyorum. İstanbul Halkalı’da kira 1500 TL.

İzmir Konak’ta çalışan ya da öğrenci güvenilir bir arkadaş arıyorum. Kira 1500 TL.

Kuzey Ankara’da 4+1 evime ev arkadaşı veya arkadaşları arıyorum. Benimle beraber 3 kişi olabilir. Temel eşyalar var, erkek kadın fark etmez. Kira kişi başı 500 TL.

Esenyurt’ta öğrenci evimize bayan ev arkadaşı arıyoruz. Kira 900 TL.

İstanbul Maltepe’de dairede 40 yaşlarında bir bayan kalmaktadır, ev full eşyalıdır. Genelde evde bulunmadığından neredeyse gelen kişi tek başına kalacaktır. Kirası 1200 TL.

Yalnız yaşıyorum. Çalışan biriyim. Masrafları azaltmak için çalışan ev arkadaşı arıyorum. Girişte 1000 TL depozito ve ilk kirayı peşin alırım. İstanbul Esenyurt, kira 800 TL.

2. KİRACI YASAL DEĞİL

Peki önceden kiralanan bir eve sonradan kiracı olarak dahil olmak yasal mı, bu durum ne gibi sorunlara yol açabilir? Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz bu soruya şu yanıtı verdi: “Kira sözleşmenizde alt kiralama hakkı yoksa kiracı olduğunuz evin tamamını ya da bir kısmını üçüncü kişilere kiralayamazsınız. Bu açıkça sözleşme ihlali olur. Durumu öğrenen mal sahibi ihtar çeken ve ‘30 gün içinde bu duruma son ver’ der. Eğer düzelmezse evin tahliyesini talep edebilir. Evi sonradan kiralayan kişi de peşinen kira ödediyse, ihtar sonrası kendisini sokakta bulabilir.”

FAHİŞ ARTIŞIN NEDENLERİ

EMLAK ilan sitelerince yapılan araştırmalara göre ülke genelinde kiralık konutların ortalama fiyatı eylül ayında aylık yüzde 25, yıllık yüzde 67 arttı. İstanbul’da yıllık kira artışı yüzde 140’a ulaşırken, kimi ilçelerde yüzde 300’ü de buldu. Kira artışının ana nedeni ise arz sorunu. Pandemi ve maliyet artışı nedeniyle üretime ara veren müteahhitler ihtiyaç kadar konutu piyasaya sunamadı. Üretim yavaşlarken talep kısmı canlı kaldı, hatta ardı ardına geldi. Salgında ötelenen evlilikler, üniversitelerde yüz yüze eğitimin başlaması temel etkenler oldu. Bazı ilçelerde kentsel dönüşüm kaynaklı talep oluşması ve yabancılar da kira artışını etkiledi. Bu durumu fırsata çevirmek isteyen kimi ev sahipleri de fahiş artışlar yaptı. Hatta türlü oyunlarla eski kiracısını çıkarıp evini daha yüksek fiyatla kiraya vermek isteyenler de son dönemde arttı.