Kira öder gibi ev sahibi olmaya az kaldı

30 yıl vadeli ve tek haneli faiz oranlarıyla kira öder gibi ev sahibi olma hayalinin gerçekleÅŸmesine az kaldı. Ä°potek kredileri sisteminin 2005 yılı içinde hayata geçirileceÄŸini vurgulayan GYODER BaÅŸkanı KürÅŸat Tuncel, sistemin Türkiye'deki konut sorununu büyük oranda çözeceÄŸini belirtti.ENFLASYON ve faiz oranlarının, düşüş eÄŸilimine girerek istikrar kazanmasıyla birlikte Türkiye'de yıllardır beklenen ipotek kredileri (mortgage) sistemi uygulamaya geçiriliyor. Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları DerneÄŸi (GYODER) BaÅŸkanı KürÅŸat Tuncel "SaÄŸlanan ekonomik istikrar programı sayesinde Türk halkı, uzun vadeli ve düşük faizli kredilerle, uygun koÅŸullarla kaliteli konutlara kavuÅŸabilecek" dedi.Türkiye'de konut alımlarının sadece yüzde 3'ünün konut kredileri kullanarak yapıldığına dikkat çeken Tuncel, ÅŸunları söyledi: "Türkiye'de konut piyasası, çok büyük ölçüde kiÅŸilerin kendi tasarrufları ve eÅŸ-dost akraba yardımları gibi kurumsal olmayan yollarla finanse ediliyor. Uygulamaya geçirilecek ipotek kredileri sistemi ile konut alımı Avrupa ve ABD'de olduÄŸu gibi çok daha organize bir hal alacak. Yüzde 20'lik gelir dilimlerine bakıldığında en üst yüzde 20'nin zaten konut sorunu yok, en alttaki yüzde 20'ye Toplu Konut Ä°daresi (TOKÄ°) hitap ediyor. Bizim beklentimiz Türkiye'de ipotek kredileri sisteminin nüfusun ortada kalan yüzde 55-60'ını kapsamasıdır."GECEKONDUYA YOKTürkiye'de bu sistem için temel sorunlardan birinin varolan konut stoÄŸunun yarıya yakının gecekondu tipi yapılardan oluÅŸmasını kaydeden Tuncel, ipotek kredileri sisteminden ruhsatsız, gecekondu tipi konutların faydalanmasının mümkün olmadığını dile getirerek, "ÇaÄŸdaÅŸ kalite standartlarına uygun konut sayımız yetersiz. Bakıldığı zaman Türkiye'de 2 milyon konut stoÄŸu fazla bile gözükebilir ama bu konut stoÄŸunun niteliÄŸi incelendiÄŸinde o noktada problemler gözükmeye baÅŸlıyor. ÇoÄŸu ruhsatsız, depreme dayanıksız ve standartlara uygun deÄŸil" diye konuÅŸtu.Sistemin gerekli koÅŸullar saÄŸlandıktan sonra bir yerden baÅŸlaması gerektiÄŸine deÄŸinen Tuncel, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ä°potek kredilerinin birden patlamasını beklememek gerek. Zaten ipotek kredileri patlayacak olsaydı, piyasada gerekli standartları saÄŸlayan konut sayısının yetersiz olması nedeniyle ciddi bir ÅŸekilde arz sıkıntısı yaÅŸanacaktı. Herkes hemen bu krediyi alabilir olsaydı, ruhsatı ve gerekli izinleri hazır, deÄŸerleme standartlarına girebilecek konut sayısı az olacağı için çok spekülatif fiyat artışlarıyla karşılaÅŸabilirdi."Ödeme planları esnek olacakÄ°POTEK kredilerinin geri ödemelerinin esnek olabileceÄŸini dile getiren GYODER BaÅŸkanı KürÅŸat Tuncel, "Sürekli aylık aynı ödeme yapılacak diye düşünmemek gerekir. Mesala 6 ay ödeme yapmayıp 6'ncı ay belli bir para ödeyebilirsiniz. Bu sistem için mutlaka bordrolu, sabit gelire sahip olmak ÅŸart deÄŸil, önemli olan gelir durumunun ödemeleri karşılamaya müsait olması. Kredi alanların düzenli gelirlerinin yüzde 30-35'iyle ipotek kredisini ödeyebiliyor olmalı" diye konuÅŸtu.Ä°potek kredileri Ãœrdün'de bile varTÃœRKÄ°YE'de konut kredisi rakamının gayrisafi milli hasılanın binde 3'ü düzeyinde olduÄŸunun altını çizen KürÅŸat Tuncel, ABD'de bu rakamın yüzde 53, Ãœrdün'de ise yüzde 11 düzeyinde olduÄŸunu söyledi. Türkiye ile Ãœrdün'ü kıyaslayan Tuncel şöyle konuÅŸtu: "Ãœrdün'ün gayrisafi yurtiçi hasılasının yüzde 11'i kadar ipotek kredisi hacmi var. Bu rakamı bize oranlasak bizim yüzde 11'imiz 25 milyar dolar yapar. 25 milyar dolar kredi hacmini ortalama bir evin fiyatı olan 60-70 bin dolara bölersek bu sistemden kaç kiÅŸinin faydalanabileceÄŸini hesaplayabiliriz."Ä°nÅŸaat sektöründe kayıtdışılık azalırGYODER BaÅŸkanı KürÅŸat Tuncel, "Gayrimenkul yatırım ortaklıkları olarak tümüyle belgeli ve vergili olarak çalışıyoruz. Bize kurumlar vergisi avantajı saÄŸlanmış gibi gözükmekle birlikte rakiplerimizin kayıtdışı çalışmalarından saÄŸlanan avantaj kurumlar vergisi avantajından çok daha yüksek. Çünkü SSK ve KDV ödenmemesi gibi pek çok baÅŸka etken var. Biz bu iÅŸten çok muzdarip oluyorduk" dedi. Ä°potek kredileri sistemindeki ekspertiz mekanizması sayesinde alınan konutların deÄŸer tespitlerinin yapılacak olmasına deÄŸinen Tuncel, ÅŸunları söyledi: "Kredi ve bankacılık sistemi sayesinde tespit edilen deÄŸerler takip edilerek legalize olacak. Dolayısıyla satınalma, devir iÅŸlemleri tapuya bu rakamlar üzerinden bildirileceÄŸi için istismar yada vergi kaçağı sözkonusu olmayacak. Bu durum usulsüz çalışan inÅŸaatçıları da kayıt içine çekecektir."Â