Kıdem tazminatı yıl sonu değişiyor
Güncelleme Tarihi:
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ‘Yeni Ekonomi Programı’ında ortaya konulan hedeflere ulaşmak için sadece 2019 yılında hayata geçirmeyi taahhüt ettikleri düzenleme ve adımları ‘Yapısal Dönüşüm Adımları adı altında dün açıkladı. Finansal sektör, enflasyonla mücadele, vergi dönüşümü ve ihracat-üretim strateji planlama hamlelerini kapsayan adımların tümü 2019’da hayata geçecek. Albayrak, Kıdem Tazminatı Reformu’nu hayata geçireceklerini vurgulayarak “Tüm paydaşlarımızın katılımı ile tıpkı çalışanlardan olduğu gibi işverenden de yapılacak kesintiler BES ile entegre Kıdem Tazminatı Fonu’nda toplanacak. Hedefimiz her iki reformu da bu yıl hayata geçirmek ve 2020 yılından itibaren fiilen bu fonları hayata geçirmektir. Bu yeni yapıyla birlikte 5 yılda, burada sistemde biriken fonların milli gelirin yüzde 10’unun üstüne çıkacağına inanıyoruz” diye konuştu. İşte Albayrak’ın açıklamalarıyla Yapısal Dönüşüm Adımları’nın ayrıntıları:
BANKACILIK
28 milyar TL bono kamu bankalarına: İlk adımımız kamu bankalarımızın sermayelerini güçlendirmek için olacak. Hazine ve Maliye Bakanlığı ihraç edeceği 28 Milyar TL’lik İkrazen Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senetlerini kamu bankalarına verecektir. Böylelikle kamu bankalarının sermaye yeterlilik ve likidite karşılama oranları artırılarak bilançoları daha da dirençli hale getirilecektir.
Özelde sermaye artırımına destek: Özel bankalarımızın tarafında ise, Bankalar Birliği koordinasyonunda, BDDK ile birlikte sermayelerini güçlendirmek için, 2018 yılı karlarının dağıtılmaması ve buna benzer bir dizi adımı içeren stratejinin devamlılığını sağlayacağız. Özel bankalarımız yeniden sermayelendirme planlarını yapıyorlar. İhtiyaç halinde bu planlamalar doğrultusunda sermayelendirmelerini yapacaklar ve yapmaya da başladılar. Ayrıca, mali sistemin gözetim ve denetiminin güçlendirilmesi ve veriye dayalı iktisadi politikalar geliştirilmesi amacıyla, Ulusal Veri Merkezi’ni kuracağız. Dünyadaki en iyi örneklerin uygulaması olacak bu merkez ile risk ve potansiyellerin çok daha erken ve etkili analizi sağlanacak.
Konkordatoya yeni düzen: Konkordato ve kredi yapılandırma meselesini, çok daha iyi, herkesin çıkarına olan yeni bir yasal çerçeve ile ele alacağız. Yeni yasal çerçeve, yeniden yapılandırma ve alacak tahsil süreçlerini hızlandıracak, özellikle, borç ödeme kabiliyetini yitirmiş şirketlerin hızlı şekilde tasfiyesini sağlayacak bir çerçeve olacak. Arkadaşlarımız bu konuda, dünyadaki iyi ülke örnekleri taradı. Dünyada bugün en başarılı modeli ülkemize uyarlayacağız. Bu sayede, icra-iflas ve ipoteklerin nakde çevrilmesinin de daha kolay olacağı bir yapıyı oluşturmuş olacağız.
Enerji ve inşaat kredileri: Diğer adımımız sorunlu krediler ile ilgili olacak. Bankalar Birliği öncülüğünde, kamunun olmadığı bir yapıda, enerji ve inşaat gibi yüksek NPL’lerin olduğu iki sektörde, sorunlu varlıkları alıp, borç-hisse takası ile dışarı çıkaracak ve bankaların bilançolarını temizleyeceğiz. Bunun için, Enerji Girişim Sermaye Fonu ve Gayrimenkul Fonu Kurulması’nı gündeme aldık. Bu yeni finansal model ile sorunlu varlıkların ayrılıp, bankaların, yerli ve yabancı yatırımcıların iştirak edeceği fonlarla yönetilmesini sağlayacağız.
TASARRUF
Tamamlayıcı emeklilik sistemi: Emeklilik sisteminin reforme edilmesi en önemli yapısal reformlardan birini oluşturmaktadır. Daha sürdürülebilir bir emeklilik sistemi vatandaşımıza ve ekonomimize birçok açıdan fayda sağlayacak: Tamamlayıcı emeklilik sistemi vatandaşlarımıza emekliliklerinde ek gelir oluşturarak çalışma dönemlerindeki hayat standartlarını korumalarını sağlayacak. Artık vatandaşlarımız, emekli olunca nasıl geçinirim kaygısı taşımayacaklar. Tamamlayıcı emeklilik sistemiyle birlikte ülkemizde tasarrufları artırarak dış finansman bağımlılığını azaltacağız.
Kıdem tazminatı fonu ve BES birleşecek: Şirketlerimiz çok daha kolay, ucuz ve uzun vadeli bir biçimde yeni yatırımlarını finanse edebilecekler. Aynı zamanda, ülkemizi ileriye götürecek stratejik sektörlerdeki projeleri için kaynak yaratmış olacağız. Vatandaşlarımızın kazançlarına göre kesinti oranlarının belirleneceği zorunlu bir bireysel emeklilik sistemini yani tamamlayıcı emeklilik sistemini yeniden ele alacağız. Bu sistemle birlikte Kıdem Tazminatı Reformunu da hayata geçireceğiz. Tüm paydaşlarımızın katılımı ile, tıpkı çalışanlardan olduğu gibi işverenden de yapılacak kesintiler BES ile entegre Kıdem Tazminatı Fonu’nda toplanacak. Hedefimiz her iki reformu da bu yıl hayata geçirmek ve 2020 yılından itibaren fiilen bu fonları hayata geçirmektir. Bu yeni yapıyla birlikte 5 yılda, burada sistemde biriken fonların milli gelirin yüzde 10’unun üstüne çıkacağını öngörüyoruz. Oluşturacağımız sistem tüm ana paydaşlara, yani çalışanlara, işverenlere ve devletimize katma değeri en yüksek olacak şekilde oluşturulacaktır.
BANKACILIKTA SORUNLU KREDİ ORANI YÜZDE 4.2
BAKAN Albayrak, bankacılık sektörünün kredi hacminin, tahsili geçmiş alacaklar hariç 2 trilyon 513 milyar lira olduğunu söyleyerek “Geri ödemelerinde sorun beklenmeyen 1. gruptaki kredilerin toplam krediler içindeki oranı yüzde 89 seviyesindedir. Geri ödemelerinde geçici olarak zorluk yaşanan kredilerin payı ise 276 milyar TL, yani toplamda yüzde 11 seviyesindedir. Bu rakamın da 107 milyar TL’lik kısmı bugüne kadar yapılandırıldı. Üçüncü grup, yani tahsili gecikmiş yada takip hesabında izlenen alacakların miktarı Mart 2019 itibarıyla 106 milyar TL’dir. Tahsili gecikmiş alacakların (NPL) kredilere oranı yüzde 4.2’dir. 106 milyar TL tutarındaki tahsili gecikmiş alacaklar için 72 milyar TL seviyesinde özel karşılık ayrılmıştır. Gerçekleştirdiğimiz mali bünye analizi sonucunda BDDK da NPL olarak adlandırılan bu kredilerin oranının en yüksek yüzde 6 seviyesine ulaşabileceğini ortaya koymuştu” dedi.
SİGORTACILIK
Fonlar yeni kaynak olacak: Sigortacılık, BES ve Kıdem Tazminatı çok önemli bir finansman kaynağı olacak. Sigortacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu kurarak sektörü izleyip denetleyeceğiz. Ayrıca Milli Reasurans şirketi ile sigorta şirketlerimizi destekleyecek, sigortalanmayan sektörlerin sigortalanmasına imkan sağlayacağız. Bir diğer yapısal adımımız, sağlıklı ve sürdürülebilir büyümenin dayanağı olan ihracat ve katma değerli ürün üretimini, yerlileştirmeyi sağlayan sektörlerin kredi arzından daha fazla yararlanmasını sağlamak olacak. Bu kapsamda FİKKO bünyesinde bir kurul ile, bu stratejik alanlara daha fazla kredi sağlanması için teşvik mekanizmaları devreye alınacak.
REEL SEKTÖR
100 milyon lira ve üzeri borca düzenleme: Bankacılık sektöründe toplam 100 milyon lira ve üzeri riski olan şirketlerin, mali yılın kapanmasının ardından 120 gün içerisinde bankalarına bağımsız denetimden geçmiş finansal tablolarını ve borç ödeme kapasitesi, likidite riski, kur riski, ve karlılık gibi unsurları da içeren bir mali denetim raporu sunmak zorunda olacak. Aksi halde bu firmalar bankacılık sektöründen ek kredi alamayacak. Ayrıca, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) koordinasyonunda, mali şeffaflığın artırılması, kurumsal yönetim standartlarının yükseltilmesi, finansal yönetim kalitesinin artırılması için gerekli tedbirleri de hayata geçirecekler.