Güncelleme Tarihi:
EMEKLİLİK şirketleri kıdem tazminatı fonunu yönetmeye sıcak bakıyor. Yeni hazırlanan taslak çerçevesinde, tazminat kesintilerinin emeklilik şirketlerine aktarılarak, kıdem tazminatında fon sistemine geçileceğinin gündeme gelmesi, emeklilik şirketlerini de hareketlendirdi. Kıdem tazminatı fonunu bireysel emeklilik sistemi kapsamında yönetmeye sıcak bakan emeklilik şirketleri, politik tartışmalardan ise uzak durmaya çalışıyor. AvivaSa CEO’su Meral Eredenk, kıdem tazminatı fonunun bireysel hesaplarda ve katılımcının seçeceği yatırım araçlarında değerlendirilmesinin şu anda kaydi olarak tutulan bir tutarın, katılımcının tercihleri doğrultusunda yönetilebileceğini belirterek, “Uygulanacak model, çalışanların haklarını koruyan, esnekliklerin sunulduğu bir model olması gerekir” dedi.
Şeffaflık ve denetim
Meral Eredenk, bireysel emeklilik sisteminin altyapısının sağlam olduğunu ifade ederek, şunları söyledi: “Bireysel hesaplarda ve katılımcıların kendi fon seçimlerine uygun olarak Takasbank nezdinde takip edilen birikimler, sistemin şeffaflığını ve güvenilirliğini göstermiştir. Sistemin ve şirketlerin detaylı denetim ve gözetim mekanizmaları kurulmuş, işler durumdadır.”
‘Bireysel’in altyapısı
Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) Başkanı ve Vakıf Emeklilik Genel Müdürü Mehmet Bostan, yıllardır bekledikleri ve hazırlandıkları bireysel kıdem hesaplarının takip ve idaresinin emeklilik şirketleri tarafından başarı ile yürütüleceğini söyledi. Bostan, kıdem tazminatı fonu ile bireysel hesaplara dayalı ve taahhütlerin karşılığında katkıların düzenli olarak ödendiği bir sistem yaratılacağını belirterek, emeklilik şirketlerinin bireysel emeklilik sistemindeki altyapısından yararlanılacağını açıkladı. Hesapların takibi, fonların yönetilmesi konularında şirketlerin bireysel kıdem hesaplarına özel hizmet sunacağını ifade eden Bostan, “Bu hesapların işleyişi ve kuralları doğal olarak bireysel emeklilik hesaplarının işleyişinden farklı olacaktır. Katılımcı bireysel kıdem hesabına girdiğinden birikimini görecek. Kamu otoritesinin kıdem tazminatını bireysel hesaplara dayalı ve fonlu kurgulaması, hizmetin sunulmasında emeklilik şirketlerinin altyapısından yararlanılması isabetli bir karar.” dedi.
Emeklilik ikramiyesi gibi
Yapı Kredi Emeklilik Genel Müdürü Taylan Türkölmez, kıdem tazminatının bir tür emeklilik ikramiyesi işlevini karşılayabilmesi adına bireysel emeklilik sisteminin şeffaf, esnek ve güvenli alt yapısı nedeni ile en uygun platform olduğunu söyledi. Türkölmez, “Taslak model olarak her çalışan bazında kıdem tazminatı hesabının şirkette açılması ve bu hesaba işveren tarafından öngörülecek oranda düzenli olarak katkı payı ödenmesine, birikimlerin temelde emeklilik döneminde ve tanımlanacak bazı sürelerde kısmen çalışma hayatı boyunca kullanılabilmesine dayanmaktadır” dedi. Türkölmez, sözlerini şöyle sürdürdü: “Biz çalışanların ve işverenlerin menfaatine olduğuna inandığımız için kıdem tazminatlarının bireysel hesaplarda fonlu bir sistemde, şeffaf ve güvenilir yapı altında takip edilmesini savunuyoruz.”
Bağımsız olmalı
AVI-VASA CEO’su Meral Eredenk, kıdem tazminatı ile ilgili tartışmalar hakkında şunları söyledi: “Kıdem tazminatı konusunda reformun yapılması, kıdem tazminatının bireysel hesaplarda fon esaslı takip edilmesinin yasalaşması ve reformun niteliği, emeklilik şirketlerinden bağımsız olarak değerlen-dirilmeli. Bu konu biz emeklilik şirketlerinin uzmanlık alanı değil. Konunun, ülkenin istihdam stratejisi, sosyal ve ekonomik koşulları ile ilgili değerlendirilip, bu kapsamda tutulması gerektiğini düşünüyoruz. Ancak, reformun yapılması durumunda sıfırdan yepyeni bir sistem ve altyapı kurulması yerine emeklilik sisteminin sadece bir uygulama aracı olarak değerlendirilmesi daha doğru olacaktır.”
Tartışma dışındayız
EGM Başkanı Mehmet Bostan, emeklilik şirketlerin bireysel hesaplara dayalı ve taahhütlerin karşılığında bir sistemde idareci konumunda olduğunu belirterek, şunları söyledi: “Bu yapısı ile her türlü politik tartışmaların dışındayız. Emeklilik şirketleri olarak kıdem tazmina-tından işçilerin tamamının yararlanacağı ve her faaliyetin şeffaf olarak takip edileceği bir yapının optimal bir çözüm olduğunu düşünüyoruz. Yeni sistem tartışıldıkça getirilen düzenlemelerin genel menfaatleri artıran yapısı ve faydaları daha çok görülecek. Sonuçta olay politik gibi görünse de geri planında hesap kitap gerektiren, teknik bir konudur. Dolaysıyla biz bu aşamada daha çok teknik konulara odaklanmayı tercih ediyoruz.”
Örnekleri çok fazla
YAPI Kredi Emeklilik Genel Müdürü Taylan Türkölmez, kıdem tazminatının fonlu sistemde değerlendirilmesi hakkında dünya örneklerine değinerek, şunları söyledi: “Peru, Venezuela ve Kolombiya’da bireysel hesap kullanımı yaygın olsa da eski sistem uygulaması halen devam etmekte. İtalya’da ise kıdem tazminatları özel kurumlarca değerlendirilmeye başlandı. Kore ve Avusturya’da bireysel hesaplarda tutulmakta ve özel kurumlar tarafından yönetilmekte. Brezilya’da kıdem tazminatları işverenler tarafından işçinin bireysel hesabına yatırılması zorunlu. Çalışanlar bu hesaptan ödemelerini ancak emekli olduklarında ya da işten çıkartıldıklarından alabilirler. Şili, Peru, Kolombiya, Avusturya ülkeleri ise kıdem tazminatında bireysel hesap sistemini kullanan diğer ülkeler arasında.”