'Kendinize benzeyenleri ekibe almayın'

Antalya Sanayici ve İşadamları Derneği (ANSİAD) tarafından düzenlenen 14. Girişimcilik Günleri'nin açılışı Akdeniz Üniversitesi Atatürk Konferans Salonu'nda gerçekleştirildi. Açılışa katılan TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Cansen Başaran-Symes, iş hayatındaki tecrübelerini paylaştı, iş hayatına atılacak gençlere tavsiyelerde bulundu.

Lisedeki kariyer günlerinden etkilenerek İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesine girdiğini anlatan Başaran-Symes, mühendislik veya doktorluk değil de işletme fakültesine girdiği için ilk başta ailesinin ve çevresindekilerin üzüldüğünü söyledi. Başaran-Symes, "Kendi istekleriniz doğrultusunda tercihlerinizi yapın, ana-babanızın dahi değil. Çevrenin size yaptığı yönlendirmeleri mutlaka dinleyin, onları kendi isteklerinizle analiz edin, ama sonuçta ne yapmak istiyorsanız özgür düşüncenizle onu yapın. Ben tamamen kendi istediğimi yaptım. Sanırım kendi istediğinizi yaptığınız zaman başarı geliyor." diye konuştu.

Kendisini hiçbir zaman iş kurmakla sınırlandırmadığını, kurum içi girişimciliğin de çok önemli olduğunu anlatan Başaran-Symes, bugün başarılı birçok kurumun, içinde girişimcilik ruhu olan birçok profesyoneli barındırdığını dile getirdi.

32 yılı bir kurumda geçirmiş kariyeri bulunduğunu kaydeden Başaran-Symes, değişik ülkelerden yöneticilerle çalıştığını, sadece Türkiye'de değil Avrupa'da da yöneticilik yaptığını, Avrupa'daki yönetim kurulu üyeliği döneminin önemli bölümünde tek başına kadın olarak görevde bulunduğunu söyledi. Başaran-Symes, "Kadın konusunda yukarılara çıktıkça yalnızlığı iyi bilen bir arkadaşınızım." dedi.

Son 2 yıldır TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı olduğunu anımsatan Başaran-Symes, 1971 yılında kurulan TÜSİAD'in 45 yıldır iş dünyasının örgütü olduğunu ve Anadolu ile de çok ciddi işbirliği yaptıklarını kaydetti. TÜSİAD'da "girişimcilik yuvarlak masası" bulunduğunu belirten Başaran-Symes, inovasyon odaklı, bilgi hedefine doğru bir girişimciliği desteklediklerini ifade etti.

"YENİ DÜNYANIN PARA BİRİMİ, HIZ"

Yeni dünyanın para biriminin aslında "hız" olduğunu anlatan Başaran-Symes, vakit kaybetmeden bilgi üreten, teknoloji üreten, Ar-Ge, inovasyon odaklı bir bilgi toplumu hedefine yoğunlaşmak gerektiğini bildirdi.

Üniversitelerin bu konudaki katkısının son derece önemli olduğunu dile getiren Başaran-Symes, "Aydın, donanıma sahip, özgür düşünceli bireyler aslında faydalı bir girişimciliğin en kıymetli ayakları. Kuşkusuz bu hedeflerin en büyük tetikleyicisi de girişimci ruhu. Bunların, 21'inci yüzyılın vazgeçilmez yapı taşları haline geldiğini görüyoruz. Eğitim sürecindeki sizlerdeki sorgulama dürtüsünü şayet araştırmaya, yaratıcılığı inovasyona, ataklığı ise girişime dönüştürdüğümüz an şüphesiz Türkiye'nin rekabet gücü çok artacak." ifadelerini kullandı.

Gençlere "standart dışı" düşünmelerini öneren Başaran-Symes, bunun için networkün genişletilmesi gerektiğini söyledi. Başaran-Symes, "Çevrenizi bir an düşünün, hangi networklerin içindesiniz. Üniversitelere baktığımız zaman öğrencilerimiz hangi bölümü seçtiyse daha çok o bölümdeki arkadaşlarıyla iş hayatına baktığınızda da daha çok kendi mesleğimizdeki insanlarla olmayı tercih ediyoruz. Oysa başarılara baktığınız zaman hep networkleri daha güçlü, sadece kendi uzmanlık alanlarından değil farklı uzmanlık alanları olan liderleri görüyoruz. Gençlere en önemli tavsiyem networkünüzü hiç ilgilenmediğiniz alanlarda da genişletmeniz. Çünkü farklı ve güçlü fikirler başka networklerden besleniyor." değerlendirmesinde bulundu.

Her girişimciliğin süratle bir başarı hikayesiyle sonlanmayabileceğini, girişimciliğin meşakkatli bir yol olduğunu belirten Başaran-Symes, zorluklar karşısında yılmamak, mücadeleyi bırakmamak gerektiğini vurguladı.

İŞ HAYATINDA KADIN OLMAK

Kadın girişimci olarak hangi zorluklarla karşılaştığının sorulması üzerine TÜSİAD Başkanı Başaran-Symes, 21 yaşında iş hayatına atıldığını ve hiçbir zaman kadın-erkek bilinciyle çalışmadığını bildirdi. Cinsiyet konusunu hiçbir zaman gündeme getirmediğini vurgulayan Başaran-Symes, şöyle konuştu:

"Eğer önyargı ile bakmazsanız kadın beyni, erkek beyni diye bir şey yok. Çalışan, işleyen, öğrenmek isteyen akıllı beyinler var. Bunlar iş dünyası liderleri için de böyle. Bu bakış açısıyla çalıştığınız zaman herhangi bir şeyi zorluk olarak görmüyorsunuz. Ben hiçbir zaman kadın olduğum için zorluk görmedim. Ama şunu hissettim, gittiğim yerlerde tek kadınım. Özellikle Avrupa'da yönetim kurulundayken beyler bir tane el çantasıyla geliyor, o akşam yemek varsa ben daha büyük bir valizle gidiyorum. Akşam için ayakkabım, çantam...vs Ondan sonra toplantı eğer başka bir binadaysa erkekler direkt çantalarıyla gidiyor, ben toplantıdan sonra tekrar otele dönüyorum valizimi alıyorum. Bu tür farklılıklar var, ama ben bunları güzel bir farklılık olarak algıladım. Genç kadınlara şunu tavsiye ederim, hiçbir zaman kadın olmaktan vazgeçip erkek gibi davranmaya çalışmayın. Ben hiçbir zaman onu yapmadım. Doğal hayatımı tümüyle devam ettirdim. Anne oldum, çocuğumu birçok toplantıya götürdüm. Bazen ortada bir çocuk dolaşıyor diye rahatsız olanları da gördüm. Ama bunlar beni etkilemedi. Siz doğal davrandığınız sürece etrafınızdakileri eğitiyorsunuz. Ben 32 yıl boyunca sadece Türkiye'de değil dünyada pek çok erkeği eğittiğimi düşünüyorum."

2008 küresel krizinin halen devam ettiğini, krizi atlatmak için TÜSİAD olarak sürekli reformların önemini vurguladıklarını anlatan Başaran-Symes, arka arkaya yapılan seçimler, darbe girişimi derken reformların gerçekleştirilemediğini söyledi. Başaran-Symes, reformlar hayata geçirilseydi küresel krizin daha az hasarla atlatılabileceğini bildirdi.

"EKİBİNİZE AYKIRI İNSANLARI ALIN"

Toplumun aykırı insanları sevmediğini ve dışladığını dile getiren Başaran-Symes, oysa iyi bir girişimcilik için ekibe mutlaka farklı düşünen insanların alınması gerektiğini söyledi. Başaran-Symes, "Kadın liderlerin az olmasının nedeni de budur. Erkekler de kendine benzeyenleri seçiyor, herkes ekibine kendi gibi düşünen, kendisi gibi olan insanları almak istiyor. Oysa iyi bir girişimci olacaksanız mutlaka farklı düşünen, kendiniz gibi düşünmeyen insanları alın ekibinize. Benim hayatta başarılarım varsa ben hiç kendime benzeyenleri ekibe almadım. Farklı görüşleri olan, farklı kesimlerden arkadaşları bir araya getirmeye çalıştım." dedi.

DOLAR KONUSU

Bir öğrencinin, "Dolarla ilgili ne düşünüyorsunuz, siz dolar bozdurdunuz mu?" sorusu üzerine Başaran-Symes, "Benim Londra'da oğlum okuyor. Oğlumun okul taksitini Türk lirası ile ödeyemem, pound almam lazım. Bu tartışmayı bütün yönleriyle yapmak lazım. Biz ekonomi tartışmalıyız döviz tartışması yapmak yerine, sonucu değil nedenleri tartışmalıyız." diye konuştu.