Kayıttan kaçana ceza yağacak
Güncelleme Tarihi:
Yeni vergi paketinde kayıtdışı ekonomiyi önlemeyi hedefleyen cezaların arttığı görülüyor. Buna göre kirayı elden ödeyene ceza artırılırken fiş, fatura kesmeyen işletmelerin de cezası yükseliyor. Tahsilat ve ödemelerini finans sistemi içinde yapmayanların cezası ise toplam tutarın yüzde 5’inden 10’una çıkarılıyor.
VERGİ paketinde kayıtdışılıkla mücadele çerçevesinde cezalar artırılıyor. Elden kirayı ödeyenlerin de cezası artıyor. Vergi yasa teklifine göre tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymama cezası tutarın yüzde 5’inden 10’una çıkarılıyor. Üst sınır da 8.7 milyon liradan 20 milyon liraya yükseltiliyor. Bu zorunluluğu aykırı bir şekilde ödeme yapanların durumu ödemeyi takip eden 5 işgünü içinde kendiliğinden idareye bildirmesi halinde ödemede bulunan adına özel usulsüzlük cezası kesilmeyecek.
FİŞ KESMEYENDEN 914 MİLYON TL ALINDI
Vergi paketiyle, fiş, fatura kesilmemesinin cezası artırılıyor. Vergi paketi için hazırlanan etki analizinde yapılan denetimlerin sonuçları da paylaşıldı. 2023 yılında fiş, fatura kesmeyen 130 bin kişiye toplam 1 milyar 876 milyon lira, 2024 yılında ise yaklaşık 53 bin kişiye toplam 974 milyon liralık özel usulsüzlük cezası kesildi. Vergi paketinde mal teslimi ve hizmet ifalarına ilişkin para transferlerinin başkasına ait banka hesaplarına yapılması durumunda banka hesabını kullanan ve kullandıran adına özel usulsüzlük cezası getiriliyor. İşleme konu tutarın yüzde 10’u oranında ceza kesilebilecek. Başkasının POS’unu kullananların da cezası artırılıyor. Vergi paketinin etki analiz raporuna göre, 2023 yılında tahsilat ve ödemelerini banka üzerinden yapmayanların da içinde olduğu 524 bin kişiye toplam 3 miyar 385 milyon lira, 2024 yılında ise yaklaşık 210 bin kişiye toplam 1 milyar 516 milyon lira özel usulsüzlük cezası kesildi.
2.2 TRİLYON LİRANIN 30 MİLYARINI KAPSIYOR
CHP İzmir Milletvekili ve Plan Bütçe Komisyonu Sözcüsü Rahmi Aşkın Türeli Komisyon’daki görüşmelerde paketi eleştirdi. Türeli, “Bu kanun teklifinin içinde hiçbir şey yok; ne vergi adaleti var ne dolaylı-dolaysız vergi ayrımının düzeltilmesi var ne vergi harcaması var. Hani, istisna, muafiyet ve indirimler nedeniyle vazgeçilen vergiler, vergi harcamaları 2024 yılında 2.2 trilyon lira. Bu rakamın sadece 30 milyar lirası bu pakette” dedi.
62 BİN İŞLETME ETKİLENİYOR
VERGİ paketiyle yurtiçi firmalara yüzde 10 oranında asgari kurumlar vergisi getiriliyor. Etki analizine göre 62 bin kurumlar vergisi mükellefi etkilenecek. Yıllık bazda 70 milyar liralık gelir etkisi olacak. Etki analizinde yapılan düzenleme de anlatıldı. Asgari kurumlar vergisi, kurum kazancının yüzde 10’undan aşağı olamayacak. Üzerinden yüzde 10 kurumlar vergisi hesaplanacak kurum kazancı olarak ticari bilanço karına veya zararına kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesi ve maddede öngörülen istisna ve indirimlerin düşülmesi suretiyle bulunan tutar dikkate alınacak. Hesaplamada kazançtan şunlar indirilebilecek:
Tam mükellef kurumlardan elde edilen iştirak kazançları istisnası,
Emisyon primi kazanç istisnası,
Sahip olunan taşınmazlardan elde edilen kazançlar dışında yatırım fon ve ortaklıklarının istisna kazançları,
Kooperatiflerin risturn istisnası,
Finansal kiralama şirketleri ve varlık kiralama şirketleri ile yapılan sat geri kirala işlemlerinden elde edilen kazançlara uygulanan istisna,
Türk Uluslararası Gemi Sicili’ne kayıtlı gemilerin işletilmesi ve devrinden elde edilen kazançlara uygulanan istisna,
Girişim sermayesi fonu indirimi ve korumalı işyeri indirimi,
Mikro ve küçük işletme tanımına giren kurumlar vergisi mükelleflerinin teknoloji geliştirme bölgesi kazanç istisnası ile aynı işletmelerin Ar-Ge ve tasarım indirimleri.