Karpuz satar gibi klima satıyorlar

- Şöyle bir kanı vardır: Klima hasta eder... Eder mi?

Su sizi hasta ediyor mu? Hayır... Peki şimdi 5 derecede bir suyu itfaiye hortumu ile burnunuza sıksalar, rahatsız eder mi etmez mi? İşte klima da öyle. Sen klimayı bilmem kaç derecede suratına doğru üfletirsen hasta eder tabii... Klima böyle yapılması için değil ki... Klima seni hasta etmez, sen onu yanlış kullandığın için hasta olursun...

Geçen bir arkadaş geldi buraya dedi ki, 'hava çok sıcaktı arabada klimayı 18 dereceye getirdim.." Klima hiç

Alarko Carrier'in kuruluşundan itibaren genel müdürlüğünü yapan ve 33 yıldır Alarko bünyesinde çalışan Önder Şahin ile Türkiye'deki klima pazarını, doğru klimanın nasıl olması gerektiğini  ve şirketin önümüzdeki döneme yönelik hedeflerini konuştuk.

18 dereceye getirilir mi? Buzdolabının ısısı zaten 12 derece...

- Peki kaç derece olması gerekiyor?

Odanın sıcaklığının, dış hava sıcaklığının en fazla 8 derece altına indireceksin. Dışarısı 32 ise içeriyi 24'e ayarlayacaksın. Arabayı da evi de... 24 yüksek gibi görünebilir ama değildir. Klima odanın nemini aldığı için sen nemsiz bir yerde 24'te değil 28 derecede bile durursun.

- Son dönemde klima fiyatları iyice düştü...

Çünkü teknoloji gelişiyor... Herşeyin fiyatı teknoloji ile ucuzluyor.

1993'ten bu yana klima fiyatları yüzde 90 ucuzladı. O zaman 100 lira ise şimdi sadece 10 lira. Telefon da bilgisayar da hepsi öyle. Dünyada bir kategori hariç herşeyin fiyatı düşüyor.

- Nedir o?

Lüks mallar... Çünkü lüks mal erişilebildiği ölçüde popülerliğini kaybeder. Erişebildikçe fiyatını yükselteceksin.

- Klima lüks olmaktan çıktı o zaman...

O zaten lüks değildi. Ben 15 senedir bunu anlatıyorum... Şimdi çocukluğumdan bir örnek vereyim: Biz 50 yıl önce bir buzdolabı almıştık, benim babamın 2 yıllık maaşıydı ve dört yıl taksitle ödenecekti. Mahalledeki ikinci buzdolabıydı. Şimdi buzdolabı olmayan kimse var mı? Klima da ilk çıktığında öyle zannediliyordu. Şimdi bugün klimasız bir yer düşünebiliyor musunuz?

90'ların başında Türkiye'ye ilk klimalı arabalar gelmeye başladı ama ilk başta insanlar 'bize göre değil, pahalıdır bu' deyip çekindi. Ama şimdi klima nasıl satılıyor bir bakın.

Şöyle deniyor mesela; klima 300 YTL... Artık sanki karpuz satar gibi klima satılıyor.

- Klima alırken nelere dikkat etmeli?

Klimada önce farkındalık, sonra erişilebilirlik ve sahip olma başladı. Şimdi ayrışma başlıyor. İnsanlar klimalar arasındaki farklara bakmaya başladı. Çünkü klima elektrik tüketen bir ürün. Alırken bir kere para ödüyorsunuz ama faturaya her ay para ödüyorsunuz. Onun için vatandaş satın alma maliyetini değil sahip olma maliyetini algılamaya başladı. Artık insanlar otomobil gibi 'bunun hangisi az yakıyor' demeye başladı.

- Başka hangi özelliklerine bakılıyor?

İkincisi filtresine bakılıyor. Üçüncüsü de yaz geceleri klimasız uyunmuyor ve bundan başka ses yok ortalıkta. O yüzden insanlar artık ses yapmayanına da bakıyor. Dolayısıyla iyi ve kötü ayrışmaya başladı. Klima sektörü bu noktaya geldi. Hele bu elektrik zamlarından ve bakanlığın A sınıfı olmayanlara izin vermeyeceğini açıklamasından sonra farkındalık giderek artıyor.

- Peki fiyatlardaki düşüş sürer mi?

Bir taraftan satışlar artar, bir taraftan da fiyatlar iner. Yani zaman zaman arttığı olur ama sonuçta teknoloji gelişecek ve fiyatlar inecek. Teknolojinin gelişmesi herşeyin fiyatını düşürecek.

İşte ara ara mesela hammade ve petrol fiyatları gibi etkenlerle

fiyatlar çıkabilir ama 10-15 yıllık trendlere bakın, bunun yönü aşağıdır...

- Türkiye'de kaç klima satılıyor?

Pazar çok büyüdü. Eskiden yılda 30-40 bin tane klima satılırken şimdilerde milyon tane satılır hale geldi. Bundan sonra da  artış trendi hep devam eder.

- Pazarın büyüklüğü ne kadar?

Split klima pazarı 600-700 milyon dolara ulaÅŸtı. DiÄŸerleri ile 1 milyar dolara yaklaşır.Â

YARIN: Split klima lafı nereden çıktı? Türkiye'ye ilk klimayı kim getirdi? En çok hangi ürün satılıyor? Alarko Carier neden split klima üretmiyor? Çin'e ne kadar klima satıyorlar?