Kariyerimin en mutlu anıydı

I. Bölüm: Türkiye tarihi bir fırsat yakaladı Â

- Son dönemde siyasetçiler bankacılara çok fazla yüklenir oldu. Neden böyle oluyor, suçlu musunuz gerçekten?
 
Aslında ben bu tip tepkilere biraz da seviniyorum çünkü bankacılığın önemli birşey olduğunu yavaş yavaş anlamaya başlayacağız. Bankacılığın fonksiyonlarını ve ekonomiye desteğini anlamak lazım.  Bankalar kaynak dağılımına aracılık eden kurumlardır. Kaynağı çok olandan alıp az olana yönlendiriyoruz. Bunu da risk kriterleri ile yapıyoruz ki kaynağı çok olanın getirisini dönüp ona ödeyebilelim.
 

Bankacılık yapısı gereği risklerin arttığı ortamda daha ince ayar ve risk ölçümleri yapmalı. Çünkü kredi batarsa uzun vadede mevduat sahiplerine yapılan ödemelerde zorlanırız. Dolayısıyla ben bu eleştirilerin hiçbirini doğru bulmuyorum, hatta Türk ekonomisine ve Türkiye'nin politik imajına zarar verdiğini düşünüyorum. Bütün büyük ülkeler bankalarına birinci ikinci kuşak büyük sermayeler koyup borçlanmalarını garanti altına alıyorsa, herhalde bir bildikleri var... Hepsi yanlış biliyor da bir tek biz mi doğruyı biliyoruz. Neredeyse krizin sebebi biz olacağız. Nasıl bir anlayıştır bu?

Üstelik biz son derece basiretli bankacılık yönetmişiz. Adamlar 60 kaldıraçla riske girmiş, biz 8 kaldıraç kullanmışız, kredi mevduat oranı yüzde 85 üzerinde, kimsenin vadesinden önce kredi çağırması söz konusu değil.
 
- Hiç mi yok böyle bir durum?
 
Yok. Ama adamın durumu kötüleşmiştir de icralık olmuştur. O zaman banka da gidip alacağını vaktinden önce isteyebilir. Sözleşmeler zaten bankaya bu hakkı verir. Ama onun dışında normal vadesi bitiminde banka her zaman için krediyi tekrarlamak için bakar. İşte burası yanlış anlaşılıyor. Biz verdiğimiz krediyi sermaye olarak vermiyoruz ki kuruluşlara. Al bu senin olsun demiyoruz.
 
Evet, kredi yenilemede azalmalar göze çarptı, bu da 3-4 milyar YTL seviyesindeydi. Ama yeni rakamlar geldiğinde göreceksiniz, Aralık ayında tekrar restore edilmiş olacak. Kredi mevduat oranı yeniden kriz öncesi döneme yükselecek.

- Bankalar şu anda daha mı ince eleyip sık dokuyor?

Tabii ki. Demir çelik fiyatı 1700 dolardan 400 dolara gelmiş, e adamın elinde çok fazla stoku varsa biz buna bakmak zorundayız. Çünkü batan kredi banka için risktir, zarar, ziyandır. Bizim en son istediğimiz şey kredinin zora girmesidir.

Ama burada devletin katkısı da önemli. TMSF önce ben alacağım derse, sosyal güvenlik kurumu ilave işletme ihtiyacı için sizin verdiğiniz paradan SSK primini hacizden alıyorsa... Yani şirketleri batırmadan yüzdürme planı varsa devletin de üzerine düşeni yapması lazım. Sadece bankaların alacağını almaması ile bu iş çözülmez.

Bankacılık 14 milyar YTL kar etti diyoruz. Peki... Ben size bir rakam vereyim. Bugün itibariyle Türk bankacılık sektörünün 373 milyar TYTL'lik kredi stoğu var. Şimdi kriz ortamında bunun yüzde 10'unun probleme gireceğini varsaymak hiç de olmaz değil. Bu da 37 milyar YTL eder. Hani nerede kaldı bizim kârımız?

O hesaplara bakarak konuşmak lazım, ezberden konuşmamak lazım.
 
- Dexia'nın yurtdışındaki pozisyonu ile ilgili bir sıkıntı yaşadınız mı?
 

Hiç bir sıkıntı yaşamadık Dexia ile ilgili. Şimdiye kadar Türkiye'ye 4.5 milyar dolar yatırdı ve bize destekleri artarak devam ediyor. Türk ekonomisine her alanda katkıda bulunuyor. Biz Dexia'dan aldığımız desteği kamu finansmanında, özellikle belediye finansmanında çok değerlendiriyoruz. 16 büyükşehir belediyesinin 11'i ile çalışıyoruz.

Tarımda da Ziraat'in ardından en büyük krediyi biz veriyoruz.
 
- Tarımı neden özel bir yere koydunuz?
 
Aslında çoktan özel bir yere konması gerekiyordu. Biz bu sektörü aşırı ihmal ettiğimizi, Tarişbank'ı bünyemize kattığımızda öğrendik. Tek bir cevap vereyim size. Her üç kişiden biri kırsalda yaşıyor, istihdamda da her dört kişiden biri tarımda çalışıyor. Türkiye bugün Brezilya kadar tarım ürünü ihraç etse cari açığı artıya döner.
 
- Ne kadar kredi verdiniz?
 
1 milyar YTL kredi verdik, limitimiz 1.7 milyar YTL.

KARÄ°YERÄ°MÄ°N EN MUTLU ANIYDI

- Geri dönüşlerde problem oluyor mu?
 

Kredi dönüşlerinde önemli bir problem yok. Türk çiftçisi şimdiye kadar tefecinin elinde o kadar çok ezilmiş ki... Biz onları tefecilerin elinden kurtardık. Bunu zaten çiftçilerin kendisi söylüyor.
 
Çiftçiler, "Denizbank bizi tefecinin elinden söktü aldı, sağolsun varolsun" diyor. İşte bu lafı duymak benim 29 yıllık bankacılık, 12 yıllık da genel müdürlük kariyerimin en mutlu anıydı.
 
- Toplam kaç kişi çalışıyor DenizBank'ta?
 
8 bin 300 kişi çalışıyor, 400 şube var.
 
- Kriz nedeniyle hiç eleman çıkardınız mı?
 
Hayır hiç toplu çıkarma olmadı ve olmayacak.
 
- Yeni şube açacak mısınız?
 
Biz daha önce 150 şube açarız diyorduk, ama 2009'da bu hedefimizi 50'ye indirdik.
 
- Yeni istihdam olacak o zaman...
 
Olacak ama planladığımız kadar eleman almayacağız. Geçtiğimiz sene boyunca 1850 kişi almışız. Şimdi çok daha az olacak, mevcut kaynaklarımızı biraz dağıtacağız. Bir kişi iki kişilik çalışacak yani. Türkiye ekonomisinin buna ihtiyacı var. Herkes işini koruyacak, fakat biraz daha fazla çalışacak. 

I. Bölüm: Türkiye tarihi bir fırsat yakaladı

YARIN: Krizden sonra sektörde değişiklik olur mu? İhracatçılar rotayı nereye çevirmeli? Özellikle hangi sektörlere kredi veriyorlar? 2009 parası olan ne yapsın? Bankacılarla ilgili zimmet suçlaması nedir?