Kaplama lastik bakımsız balata sonuç: Facia

Türkiye önceki gün Gaziantep ve Mardin’de meydana gelen trafik kazalarıyla sarsıldı. İki kazada toplam 35 kişi yaşamını yitirirken 57 kişi de yaralandı. Kazaların başrolünde yaşlı ağır ticari araçlar, bakımı aksatılmış frenler ve ‘kaplama’ diye tabir edilen yamalı lastikler vardı. Mardin’de meydana gelen kaza, freni boşalan TIR’ın iki araca çarpması sonrasında olay yerine gübre yüklü başka bir TIR’ın dalmasıyla yaşandı. Gaziantep’teki ölümlü kaza da yine bir başka kazaya müdahale edenlere çarpan bir otobüs nedeniyle gerçekleşti. Görgü tanıklarının ifadesine göre, otobüsün kaza yapan araçtan dökülen sıvılar nedeniyle kaydığı ve yıpranmış lastikleri nedeniyle yol tutuşunda sorun yaşayıp yan yatarak sürüklendiği tahmin ediliyor. Birçok ortak noktası bulunan katliam gibi kazalardaki sebepler detaylıca araştırılıyor. İlk bulgular ise fren, lastik gibi çok önemli kontrolleri da içeren periyodik bakımların yapılmamasının tehlike saçmaya devam ettiğini yeniden ortaya koydu.

‘FREN PATLAMAZ!’

AutoNetwork Car Service Genel Müdürü Barış Özkan, “Fren patlaması gibi bir şey söz konusu değil. Bu tamamen bakımsız, kontrolü yapılmamış, zamanında değiştirilmemiş fren ve lastik ekipmanlarından kaynaklanıyor. Ağır ticari araçlarda kullanılan lastiklerin büyük bölümü ‘sarma’ diye tabir ettiğimiz kaplama lastiklerden oluşuyor. Bu araçlar bakımsız lastiklerle, zamanında değiştirilmemiş fren tertibatlarıyla yollarda tehlike saçıyor. Kaplama lastiklerle tonlarca ağırlığın kaldırılması mümkün değil. Otoyol kenarlarında sık sık görürüz, ticari araçlardan kopan kaplama lastik parçaları yol kenarlarına saçılmış halde durur. Onlar bile tehlike oluşturur. Mardin’deki kaza bunun tipik bir örneği. Aşırı hız, kötü fren tertibatı, bakımı yapılmamış araçlar ve sonuç facia. Bu araçlar senede bir muayene giriyor ama bu muayeneler demek ki üstüS körü yapılıyor. Denetimler ve muayeneler daha yüksek standartlarda uygulanmalı” dedi.

‘UCUZ BAKIMIN SONUCU’

Tüm Oto Servisleri Federasyonu (TOSEF) Genel Sekrteri Hakkı Urfa da bakımı yapılmamış araçların yollardaki diğer insanları tehlikeye attığını belirterek, “Fren bir anda patlamaz. Bunun arkasında bakımı aksatılmış veya üstün körü yapılmış fren, lastik gibi tertibatlar bulunuyor. Diğer yandan, servis teknikerlerinin yetersizliği, günümüz şartlarında bakım maliyetlerinin yüksek olması gibi etkenler de sonucu ölümle biten kazalara sebep olabiliyor. Uzman kişilerin çalışmadığı tamirhanelerden hizmet alınarak yola çıkılıyor. TIR ve otobüsler ciddi kilometreler yapıyor ve çok ağır şartlarda çalışıyor. Bakımları yapılmamış araçların tonlarca yükü veya 50 yolcuyu sağlıklı bir şekilde taşıması mümkün değil. Örneğin, fren bakımı yapılan bir aracın fren testi genellikle yapılmıyor. Tıpkı uçaklarda olduğu gibi otobüslerin de her seferden önce ve sonra kontrol edilmesi şart. Bu noktada muayene istasyonlarının da belirli standartları yükseltmesi gerekiyor. Bakımları yapan teknisyenlerin de aynı şekilde mesleki yeterlilikleri olmalı” ifadelerini kullandı.

AĞIR TİCARİ ARAÇTA YAŞ ORTALAMASI 17

Her yıl onlarca ölüme sebep olan kazaların bir diğer önemli nedeni ise Türkiye’deki yaşlı araç parkı. Otomotiv Sanayii Derneği’nin açıkladığı son verilere göre, 2021 yılı sonu itibarıyla Türkiye yollarında yaklaşık 1.5 milyon kamyon, kamyonet ve otobüs bulunuyor. Ağır ticari araçların yaş ortalaması ise 2020 yılı sonuna ait veriler dikkate alındığında 17’yi buluyor. Aynı araçların Avrupa Birliği’ndeki yaş ortalamasının 13 olduğu düşünüldüğünde Türkiye’deki araç parkının ne kadar yaşlı olduğu tekrar ortaya çıkıyor. Diğer yandan, ağır ticari araç parkının yüzde 59’u 2000 yılından önce üretilmiş ve yollara çıkmış araçlardan oluşuyor. Yani bu araçlar herhangi bir egzoz emisyon normunu karşılamadığı gibi çok eski teknolojileriyle artık hurdaya ayrılması gereken araçlar olduğu için kazaya davetiye çıkarıyor.