Kapatılma aşamasındaki EmlakbankTürkiye'nin 9. büyük bankası

Tasfiye kararı alınan Türkiye Emlak Bankası, aktif toplamda Türkiye'nin 9. büyük bankası konumunda bulunuyor.

Atatürk'ün talimatları ile 1926 yılında kurulan ve kuruluş amaçları arasında yetim haklarını da korumak bulunan banka, gerek ticari bankacılık, gerek konut sektöründe pekçok önemli projeye imza atarken, bir dönem ard arda genel müdürlerinin adliyeye düşmesi nedeniyle de dikkatleri çekti.

Türkiye Emlak Bankası, Türkiye'de halkın inşaat teşebbüslerini desteklemek, gerekli kredileri sağlamak ve yetim haklarını korumak amacıyla Atatürk'ün talimatları doğrultusunda 3 Haziran 1926 tarihinde''Emlak ve Eytam Bankası'' adı altında kuruldu.

Banka'nın ilk sermayesi, 20 milyon lira olarak belirlendi. İlk şube ise, 13 Temmuz 1926 tarihinde Ankara'da açıldı.

Diğer bankalardan ayırtedilen özelliği, gayrimenkul ipoteği karşılığında borç para veren bir kamu bankası olan Emlak ve Eytam Bankası, 1946 yılına kadar çalışmalarını sürdürdü.

Bu dönemin en önemli uygulaması, temeli 1944 yılında zamanın Başbakanı Şükrü Saraçoğlu tarafından atılan ve 1946 tarihinde tamamlanan 434 konutluk Saraçoğlu Mahallesi oldu.

Ancak, gelişen Türkiye'ye Emlak ve Eytam Bankası'nın hizmetlerinindar gelmesi nedeniyle, bankanın yeniden yapılanması amacıyla 1 Eylül 1946 tarihinde 110 milyon lira sermaye ile Türkiye Emlak Kredi BankasıAnonim Ortaklığı kuruldu. Bankanın ödenmiş sermayesi, 1953 yılında 300milyon liraya çıkartıldı.

Türkiye Emlak Kredi Bankası 1988 yılına kadar çalışmalarını sürdürdü. Geçen 42 yıllık süre içinde banka, Türkiye'nin gerek konut, gerekse ticari bankacılık sektörüne imzasını attı.

Ankara Yenimahalle, Ankara Telsizler, İstanbul Levent, İstanbul Koşuyolu, İstanbul Emekli Subay Evleri, İstanbul Ataköy, İzmir denizbostanlısı, Edirne Mimar Sinan, Eskişehir Yunuskent, Urfa, Çankırı ve Diyarbakır konutları, dönemin en önemli uygulamaları olarakyükseldi.

MERKEZ BANKASI BİNASINI İNŞA ETTİ
Yine bu dönemde, banka kendi inşaatlarının haricinde Ankara Türk Ocakları Merkez Binası, Merkez Bankası Binası, Ankara Devlet Opera ve Balesi, Milli Savunma Bakanlığı Konutları, TRT Sitesi, Devlet Mahalleleri, TBMM Lojmanlarını da inşa ederek, Türkiye'nin ekonomik, toplumsal ve kültürel yaşamına katkıda bulundu.

Türkiye Emlak Kredi Bankası Ankara'da çalışmalarını sürdürürken, 1961 yılının Aralık ayında Buğday Bankası A.Ş. ile Türk Ekspres A.Ş'nin birleşmesi sonucu Anadolu Bankası kuruluyordu.

Ana hedefi dış ticareti desteklemek olarak belirlenen Banka'nın 1987 yılına gelindiğinde sermayesi 75 milyar liraya, şube sayısı da 130'a ulaşmıştı.

8 Ocak 1988 tarihinde bu iki kamu bankası birleştirilerek, TürkiyeEmlak Bankası A.Ş. olarak faaliyetine başladı. 29 Kasım 1992 tarihinde, Denizcilik Bankası da Türkiye Emlak Bankası'na devredildi.

10 BİN ÇALIŞANI BULUNUYOR
Geçtiğimiz günlerde yönetimini Kamu Bankaları Ortak Yönetim KuruluBaşkanı Vural Akışık'ın üstlendiği Banka'nın, 31 Aralık 2000 tarihi itibariyle 405 şubesi, 10 bin çalışanı bulunuyor.

30 Eylül 2000 tarihi itibariyle, 79 banka arasında toplam 3 katrilyon 568.5 trilyon liralık aktif büyüklükte ile 9. sırada bulunanEmlakbank'ın yine bu tarih itibariyle topma kredi hacmi 1 katrilyon 179.2 trilyon liraya ulaşıyor.

Banka'nın toplam mevduatı 2.5 katrilyon lirayı aşarken, toplam öz kaynağı 24.7 trilyon lira, ödenmiş sermayesi 50 trilyon lira ve net dönem zararı ise 127 trilyon lira düzeyinde bulunuyor.

YURTDIŞINDA 2 İŞTİRAK
Emlakbank'ın 2000 yılı sonu itibariyle yurtdışında 2 iştiraki faaliyet gösteriyor. Banque Du Bosphore 1991 yılında Paris'te, TürkiyeKazakhstan International Bank da 1992 yılında Kazakistan'da kuruldu.

Emlakbank, tasfiye kararı ile birlikte Türk bankacılık tarihinde 30'un üzerinde bankanın akibetine uğramaya hazırlanıyor.

Daha önce tasfiye olan 34 bankadan 6'sını kamu, 17'si özel ticaret, 4'ünü mahalli, 4'ünü yabancı ve 3'ünü kalkınma ve yatırım bankaları teşkil etmişti.

Kuruluş amaçları arasında yetim haklarını da korumak bulunan Emlakbank, bir dönem art arta genel müdürlerinin adliyeye düşmesi nedeniyle de dikkatleri çekmişti.

Bazı eski genel müdürler hakkında çeşitli suçlamalarla davalar açılırken, Engin Civa''rüşvet'' suçundan 7.5 yıl hapis ve 62.5 milyar lira para cezası ile hapsi boylamıştı.