Oluşturulma Tarihi: Ocak 24, 2002 14:47
Ekonominin canlı olduğu dönemlerde ana caddeler üzerindeki dükkanların kilolarca altınla kiraya verildiği Kapalıçarşı'da, kriz döneminde kiraların ödenmesi zorlaşınca dükkan sahipleri kiracılarla kar ortaklığına gitmeye başladı.
Uygulamaya göre, kiracı dükkan sahibine hiç kira ödemezken, elde edilen kar mülk sahibiyle bölüşülüyor.
Kapalıçarşı Esnafları Derneği Başkanı Hasan Fırat, toplam 3 bin 600 işyerinin bulunduğu çarşıda Şubat krizinden sonra
altın, mark ve dolarla ödenen kiraların yarıya düştüğünü ve ödemede de kriz öncesi kurun esas alındığını bildirdi.
Ana caddeler üzerinde yer alan büyük kuyumcu dükkanlarındaki kiracıların kriz öncesinde kira bedeli olarak 6 kilo altın (külçe altının dünkü kilogram değeri 12 milyar 340 milyon lira) ödediklerini, krizin patlak vermesiyle bu miktarın yarıya indirildiğini belirten Fırat, yılbaşından önce bu miktarın daha da düştüğünü ve kiraların yavaş yavaş TL'ye dönmeye başladığını söyledi.
Kapalıçarşı'da şu anda ara sokaklardaki dükkan kiralarının aylık 200 ile 400 milyon lira, ana caddelere yakın olanların 800 milyon ile 1 milyar 200 milyon lira arasında değiştiğini belirten Fırat, ana cadde üzerindeki birçok dükkanın aylık kirasının ise yıllık 24 bin
dolar üzerinden genellikle TL olarak alındığını kaydetti.
Hasan Fırat, işlerin krizin üzerinden yaklaşık bir yıl geçmesine rağmen hala düzelmediğini vurgulayarak, şöyle konuştu:
"Bazı dükkanlar hiç satış yapmadan kepenk kapatıyor. Normalde öğlen saatlerinde dükkanlar doluyken, şimdi o saate kadar çoğu zaman kasayı bile açmamış oluyoruz. Esnaf artık yüzde 15-20'lik iş potansiyeliyle çalışıyor.
Bu ortamda altın ve
döviz kiralarını kaldırmak mümkün değil. Dükkanların şu anda yüzde 80'i TL ile kira ödüyor. Kapalıçarşı bundan 20 yıl öncesine döndü. Kiralık dükkanlar bu işsizlikte kiralarını bile çıkaramaz."
"450 BİN DOLARLIK DÜKKAN 180 BİN DOLARA ZOR SATILIYOR"Geçtiğimiz yıl kriz nedeniyle Kapalıçarşı'da 120 dükkanın kapandığını bildiren Fırat, dükkanlardan 100'ünün tekrar işletilmeye başlandığını, ancak birçok dükkan sahibinin cepten yediğini ve dayanabildiği kadar dükkanını açık tutmaya çalıştığını söyledi.
Hasan Fırat, Kapalıçarşı'da kiraların ödenmesinde zorlanılması ve yüksek paralarla dükkanların kiraya verilememesi nedeniyle son bir aydır kar ortaklığı uygulamasına geçildiğini belirterek, bu uygulamayla mülk sahibinin dükkanı açan kişiden kira almadığını, bütün masrafların çıkarılmasından sonra elde edilen karın sermayedarla dükkan sahibi arasında eşit olarak paylaşıldığını duyurdu.
Kapalıçarşı'daki dükkanların değer kaybının devam ettiğini vurgulayan Fırat, "Dükkanlar geçen yıla göre ortalama yüzde 60 oranında değer kaybetti. 450 bin dolarlık dükkan şu anda 180 bin dolara zor satılıyor" dedi.