Kampanya yapın KDV indirimi satıcının cebinde kalmasın
Güncelleme Tarihi:
Çiğdem TOKER
Oluşturulma Tarihi: Aralık 23, 2004 01:55
Halen CHP Trabzon Milletvekili olan eski genel müdür Akif Hamzaçebi şöyle dedi: ‘İndirimden önce esnaf ve iş çevreleriyle görüşülerek fiyatların da inmesi için kampanya yapılmalıydı. Bu yapılmadı. Şimdi süratle yapılmalı.’
CHP'nin daha önce Gelirler Genel Müdürlüğü yapmış olan Trabzon Milletvekili Akif Hamzaçebi, "KDV indirimi için önceden esnaf ve iş çevreleriyle görüşüp, kampanya başlatmak gerekir. Aksi halde KDV indirimi satınıcının cebine, esnafın insafına kalır" dedi.
CHP'nin ekonomi ve maliye kurmayları; gıda, sağlık ve eğitimden alınan Katma Değer Vergisi'nde (KDV) yapılan 10 puanlık indirimin, tüketicilere olumlu yansımayacağını, bu indirimin büyük bölümünün satıcının cebine kalacağını bildirdi. Bir dönem Gelirler Genel Müdürlüğü yapmış olan CHP Trabzon milletvekili Akif Hamzaçebi, önceden esnaf ve iş çevreleriyle görüşerek fiyatlarda indirimi yönünde kampanya başlatmadan KDV'nin düşürülmesinin, ciddi bir hata olduğunu söyledi.
"Simitin KDV'si indi diye, şimdi simit fiyatı mı düşecek" diyen Hamzaçebi, "Süratle iş dünyasının fiyatları indirmesini sağlamaya dönük bir kampanya yapılması gerekiyor. Eğer bu yapılmazsa, KDV indirimi satıcının cebine, esnafın insafına kalacaktır" dedi.
İNDİRİM ALT DİLİMDE OLUR
Gelir Vergisi tarifelerindeki en üst dilimlerin oranının beşer puan düşürülmesini de eleştiren Hamzaçebi, şu değerlendirmeyi yaptı:
"İndirim yapılan tarifelerdeki tahakkuklar incelenirse, beyannameli yükümlülerde en üst dilimlerde yığılma olmasına karşın, ücretli sayısının çok düşük olduğu görünür. Ücretlilere dönük gerçek bir indirim yapmak isteniyorsa, bunun yığılmanın olduğu en alt dilimde yapılması gerekirdi."
5 KATRİLYONLUK EK YÜK
2005 yılı bütçesinde, vergi gelirlerinin, enflasyon hedefinin çok üzerinde bir oranla 18.4 olarak arttırıldığını hatırlatan Hamzaçebi, şu değerlendirmeyi yaptı:
" Toplam vergi yükü, 2005'de önceki yıla göre GSMH'nin yüzde 1'i kadar artıyor. Bunun anlamı, reel olarak gelecek yıl 5 katrilyon liralık ilave vergi yükü gelecektir. Yani hükümet gelir vergisinde beş puanlık indirimi yaparken bu indirimin faturası tüketicilerin omuzlarına yansıtılmaktadır. Toplamda bir indirim yoktur. Hükümet dağılımı değiştirmiştir."
CHP Mersin Milletvekili Mustafa Özyürek de, KDV indiriminin fiyatlara yansımasının tek koşulunun rekabet olduğunu söyledi. İndirimin, ancak ciddi rekabet koşullarının varlığı halinde mümkün olabileceğini belirten Özyürek, "Eğer mal ve hizmette rekabet yoksa, KDV indirimi üretici ve satıcıların cebinde kalacaktır. KDV indirim, ancak iğneden ipliğe herşeye uygulanan yüzde 18'i, örneğin iki puan indirirseniz anlamlı olurdu" diye konuştu.
Başta unlu mamuller olmak üzere, gıda sektöründe kayıtdışılığın zaten çok yaygın olduğunun altını çizen Özyürek, "Onlar vergisiz alıp satmayı içlerine çok sindirmişlerdir. Dolayısıyla bu indirim onları ilgilendirmiyor. Simidin KDV'sini indirdik diye zaten vergisini alamadığınız bir sektörde indirim yaptık diye övünmek anlaşılır gibi değil" diye konuştu. Özyürek, sağlık sektöründe yapılan indirimi değerlendirirken de özel hastaneye gidenlerin önemli bir kısmının sigortalı olduğunu hatırlatarak, "Burada sağlık sigortasına avantaj sağladılar" dedi. Özyürek, eğitim alanındaki KDV'nin hayata yansıması için, öğrenci velilerinin sıkı takipçi olması gerektiği uyarısını yaptı.
DYP: Bu kozmetik indirim
DOĞRU Yol Partisi (DYP) Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Tezmen, vergi indirimiyle ilgili düzenlemeleri "kozmetik indirim" olarak tanımladı. Özellikle gelir vergisinde yapılan indrimin kamu oyuna farklı yansıdığını vurgulayan Tezmen bu alandaki yüzde 5’lik indirimin yıllık 78 milyar ve üzerinde kazancı olan en üst gelir grubunu kapsadığına dikkati çekti. Tezmen "Bu düzenlemeler düşük vergi grubunda yeralan vatandaşlara bir indirim getirmiyor. Yüzde 45’lik gelir vergisi diliminin 5 puan düşüşle yüzde 40’a inmesi sadece holding patronlarına yansıyacak. Asıl indirim alt gelir gruplarına yapılmalıydı. Temel gıdaysa simitteki KDV yüzde 1’e düşürülmüyor. Simit lüks gıda mı? Vergi indirimi tüketiciye büyük ihtimalle yansımayacak" dedi.
İndirimler başlangıç ama yeterli değil
İSTANBUL Sanayi Odası'nın (İSO) bu yılki son meclis toplantısında yaptığı konuşmada Avrupa Birliği ve IMF ile ilişkilerdeki gelişmelere bağlı olarak "2005'e yepyeni ümitlerle giriyoruz" diyen başkan Tanıl Küçük, açıklanan vergi indirimlerini de "bir başlangıç" olarak nitelendirdi. Özellikle eğitim ve sağlıkta yapılan KDV indirimleri sevindirici bulan Küçük, şöyle konuştu: "Türkiye’nin koşullarını, bütçedeki sıkıntıları biliyoruz. Bu indirimler önemli bir adımdır, bir başlangıçtır, hükümetimizdeki farkındalığın bir işaretidir ama yeterli değildir. Önümüzdeki dönemlerde, kayıtdışılığı caydıracak düzeyde indirimlerin gündeme gelebileceğini ümit ediyoruz."
Bu vergiler batırır, ödenir vergi isteriz
İSTANBUL Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Ödenebilir vergiye biz de destek veririz" dedi. KDV oranlarındaki indirimi olumlu bulan ve yüksek KDV'nin, verenle vermeyen arasında haksız rekabete yol açtığına dikkat çeken Yıldırım, şunları söyledi: ‘Temel tüketim maddelerinin KDV'si yüzde 5'i, diğer ürünlerin KDV'si 1-2'si hariç yüzde 10'u geçmemeli. Bir külah dondurmada yüzde 18 yerine yüzde 5 ver dersen KDV'yi herkesten alırsın. Dünyada dolaylı vergiler de dikkate alınırsa yüzde 72 oranında vergi alan tek ülke Türkiye. Kayıtdışı oranı yüzde 50'lerde. Bunu kayıt içine almak lazım. Yüzde 72'lik oranın ödenebilirliği yok. Ödersen batıyorsun. Ödenebilir olursa vicdanen de sorumluluk hissedilebilir. Aksi halde 'Tuttuğumdan alırım, kaçan kurtulsun' anlayışıyla vergi anlayışı olmaz. Radikal reform istiyoruz.’
Migros: Vergisi inen gıda ürünü yüzde 10 ucuzlar
MİGROS Genel Müdürü Asis Bulgu, gıdayla ilgili vergi düzenlemesinde uygulama başlar başlamaz bu indirimin doğrudan fiyatlara yansıyacağını belirtti. Bu indirimin doğrudan fiyatlara yansıyacağını belirten Bulgu, ‘Dolayısıyla tüketici mevcut Migros kampanyaları üzerine, bu ürünleri yüzde 10 daha da ucuza satın almış olacak’ dedi. Satın alma gücüne direkt katkı sağlayacak bu olumlu kararın, zincir mağazalar ve üreticiler tarafından da aynı Migros'da olduğu gibi tüketiciye yansıtılmasını beklediğini ifade eden Bulgu, ilgili ürünlerde bir miktar daha rahat alışveriş yapılacağını veya buradan artan kaynakla başka ürünlerin de sepete gireceğini, sepeti zenginleştireceğini düşündüğünü kaydetti. İndirimin özellikle dar gelirli tüketiciler açısından bütçelerde belli bir ferahlamaya yol açacağını kaydeden Bulgu, KDV indiriminin devletin vergi gelirlerinde bir azalmaya yol açmayacağını savundu. Bulgu, "Tam tersine vergi kazancına yol açacak. Ayrıca kayıt dışı ekonominin azalması yolunda zaten hükümetin programında olan mücadeleyi de bu karar çok destekliyor’ diye konuştu.
Tansaş: Fiyat inecek sepetler büyüyecek
ALIŞVERİŞ Merkezleri ve Perakendeciler Derneği (AMPD) Başkan Yardımcısı ve Tansaş Genel Müdürü Servet Topaloğlu, gıda harcamalarına ilişkin vergi düzenlemesiyle organize perakende sektörüne daha fazla müşteri geleceğini belirterek, ’Çünkü fiyatlar daha cazip olacaktır’ dedi. İndirimin fiyatlara yansıyacağını belirten Topaloğlu, indirimle birlikte alışveriş sepetlerinin büyüyeceğini kaydetti. KDV indiriminin devletin vergilerinde kısa vadede, az miktarda bir kayba yol açacağını belirten Topaloğlu, "Ancak orta ve uzun vadede devlet ve Maliye Bakanlığı'nın katmerli olarak bunu geri alacaktır" dedi. İndirim kapsamının genişletilmesi yönündeki beklentileri de dile getiren Unakıtan, "Beklentimiz tüm gıda ürünlerine hatta, deterjana bu indirimlerin yansıması. Bu da tüketici, özellikle dar gelirli için ve kayıt dışı ekonominin kayıt içine girmesi açısından çok ciddi bir teşvik olur’ diye konuştu.
Özel okul indirimi sadece servis ve yemekte
YAPILAN düzenleme özel okul ücretlerinde yüzde 18 olan KDV'nin 18'den indirildiği yönünde algılansa da, özel okullarda zaten yüzde 8 olan verginin değişmediği söz konusu indirimin dersane, servis ve yemek hizmetlerini kapsadığı belirtildi. Özel Okullar Derneği Başkanı Rüstem Eyüboğlu, halen özel okullarda yüzde 8 olarak uygulanan KDV'nin yüzde 1 olmasını istediklerini dile getirerek ‘KDV'nin yüzde 8'den 1'e düşürülmesiyle de velilerin üzerinden önemli bir yükün kalkacak."
Halka hep beraber yansıtalım
GELİRLER Genel Müdürvekili Osman Arıoğlu, "Gıdadaki KDV indiriminin halka yansıtılmasını hep beraber sağlamamız gerekiyor" dedi. Bir televizyon programına katılan Arıoğlu, KDV indirimlerinin, vatandaşa nasıl yansıyacağı konusunda, üç sektörü dikkate alarak "Sağlıkta sorun olmaz, devlet de taraflardan birisi. Eğitimde, Milli Eğitim Bakanlığı bunu takip edecektir. Gıdada ise bu indirimin halka yansıtılmasını hep beraber sağlamamız gerekiyor" değerlendirmesi yaptı. Arıoğlu, üç puanlık indirime karşın Kurumlar Vergisi'nin hala yüksek olduğun yönündeki eleştirilere şöyle karşılık verdi: "Yüzde 30'luk kurumlar vergisi oranı, Türkiye'nin her tarafında geçerli olan yatırım indirimi ile birlikte yüzde 18'e düşüyor. Ayrıca Sayın Başbakanımızın ifade ettiği gibi, bütçe imkanları ölçüsünde vergi indirimlerine devam edeceğiz."
CHP'nin ekonomi ve maliye kurmayları; gıda, sağlık ve eğitimden alınan Katma Değer Vergisi'nde (KDV) yapılan 10 puanlık indirimin, tüketicilere olumlu yansımayacağını, bu indirimin büyük bölümünün satıcının cebine kalacağını bildirdi. Bir dönem Gelirler Genel Müdürlüğü yapmış olan CHP Trabzon milletvekili Akif Hamzaçebi, önceden esnaf ve iş çevreleriyle görüşerek fiyatlarda indirimi yönünde kampanya başlatmadan KDV'nin düşürülmesinin, ciddi bir hata olduğunu söyledi.
"Simitin KDV'si indi diye, şimdi simit fiyatı mı düşecek" diyen Hamzaçebi, "Süratle iş dünyasının fiyatları indirmesini sağlamaya dönük bir kampanya yapılması gerekiyor. Eğer bu yapılmazsa, KDV indirimi satıcının cebine, esnafın insafına kalacaktır" dedi.
İNDİRİM ALT DİLİMDE OLUR
Gelir Vergisi tarifelerindeki en üst dilimlerin oranının beşer puan düşürülmesini de eleştiren Hamzaçebi, şu değerlendirmeyi yaptı:
"İndirim yapılan tarifelerdeki tahakkuklar incelenirse, beyannameli yükümlülerde en üst dilimlerde yığılma olmasına karşın, ücretli sayısının çok düşük olduğu görünür. Ücretlilere dönük gerçek bir indirim yapmak isteniyorsa, bunun yığılmanın olduğu en alt dilimde yapılması gerekirdi."
5 KATRİLYONLUK EK YÜK
2005 yılı bütçesinde, vergi gelirlerinin, enflasyon hedefinin çok üzerinde bir oranla 18.4 olarak arttırıldığını hatırlatan Hamzaçebi, şu değerlendirmeyi yaptı:
" Toplam vergi yükü, 2005'de önceki yıla göre GSMH'nin yüzde 1'i kadar artıyor. Bunun anlamı, reel olarak gelecek yıl 5 katrilyon liralık ilave vergi yükü gelecektir. Yani hükümet gelir vergisinde beş puanlık indirimi yaparken bu indirimin faturası tüketicilerin omuzlarına yansıtılmaktadır. Toplamda bir indirim yoktur. Hükümet dağılımı değiştirmiştir."
CHP Mersin Milletvekili Mustafa Özyürek de, KDV indiriminin fiyatlara yansımasının tek koşulunun rekabet olduğunu söyledi. İndirimin, ancak ciddi rekabet koşullarının varlığı halinde mümkün olabileceğini belirten Özyürek, "Eğer mal ve hizmette rekabet yoksa, KDV indirimi üretici ve satıcıların cebinde kalacaktır. KDV indirim, ancak iğneden ipliğe herşeye uygulanan yüzde 18'i, örneğin iki puan indirirseniz anlamlı olurdu" diye konuştu.
Başta unlu mamuller olmak üzere, gıda sektöründe kayıtdışılığın zaten çok yaygın olduğunun altını çizen Özyürek, "Onlar vergisiz alıp satmayı içlerine çok sindirmişlerdir. Dolayısıyla bu indirim onları ilgilendirmiyor. Simidin KDV'sini indirdik diye zaten vergisini alamadığınız bir sektörde indirim yaptık diye övünmek anlaşılır gibi değil" diye konuştu. Özyürek, sağlık sektöründe yapılan indirimi değerlendirirken de özel hastaneye gidenlerin önemli bir kısmının sigortalı olduğunu hatırlatarak, "Burada sağlık sigortasına avantaj sağladılar" dedi. Özyürek, eğitim alanındaki KDV'nin hayata yansıması için, öğrenci velilerinin sıkı takipçi olması gerektiği uyarısını yaptı.
DYP: Bu kozmetik indirim
DOĞRU Yol Partisi (DYP) Genel Başkan Yardımcısı Oğuz Tezmen, vergi indirimiyle ilgili düzenlemeleri "kozmetik indirim" olarak tanımladı. Özellikle gelir vergisinde yapılan indrimin kamu oyuna farklı yansıdığını vurgulayan Tezmen bu alandaki yüzde 5’lik indirimin yıllık 78 milyar ve üzerinde kazancı olan en üst gelir grubunu kapsadığına dikkati çekti. Tezmen "Bu düzenlemeler düşük vergi grubunda yeralan vatandaşlara bir indirim getirmiyor. Yüzde 45’lik gelir vergisi diliminin 5 puan düşüşle yüzde 40’a inmesi sadece holding patronlarına yansıyacak. Asıl indirim alt gelir gruplarına yapılmalıydı. Temel gıdaysa simitteki KDV yüzde 1’e düşürülmüyor. Simit lüks gıda mı? Vergi indirimi tüketiciye büyük ihtimalle yansımayacak" dedi.
İndirimler başlangıç ama yeterli değil
İSTANBUL Sanayi Odası'nın (İSO) bu yılki son meclis toplantısında yaptığı konuşmada Avrupa Birliği ve IMF ile ilişkilerdeki gelişmelere bağlı olarak "2005'e yepyeni ümitlerle giriyoruz" diyen başkan Tanıl Küçük, açıklanan vergi indirimlerini de "bir başlangıç" olarak nitelendirdi. Özellikle eğitim ve sağlıkta yapılan KDV indirimleri sevindirici bulan Küçük, şöyle konuştu: "Türkiye’nin koşullarını, bütçedeki sıkıntıları biliyoruz. Bu indirimler önemli bir adımdır, bir başlangıçtır, hükümetimizdeki farkındalığın bir işaretidir ama yeterli değildir. Önümüzdeki dönemlerde, kayıtdışılığı caydıracak düzeyde indirimlerin gündeme gelebileceğini ümit ediyoruz."
Bu vergiler batırır, ödenir vergi isteriz
İSTANBUL Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yıldırım, "Ödenebilir vergiye biz de destek veririz" dedi. KDV oranlarındaki indirimi olumlu bulan ve yüksek KDV'nin, verenle vermeyen arasında haksız rekabete yol açtığına dikkat çeken Yıldırım, şunları söyledi: ‘Temel tüketim maddelerinin KDV'si yüzde 5'i, diğer ürünlerin KDV'si 1-2'si hariç yüzde 10'u geçmemeli. Bir külah dondurmada yüzde 18 yerine yüzde 5 ver dersen KDV'yi herkesten alırsın. Dünyada dolaylı vergiler de dikkate alınırsa yüzde 72 oranında vergi alan tek ülke Türkiye. Kayıtdışı oranı yüzde 50'lerde. Bunu kayıt içine almak lazım. Yüzde 72'lik oranın ödenebilirliği yok. Ödersen batıyorsun. Ödenebilir olursa vicdanen de sorumluluk hissedilebilir. Aksi halde 'Tuttuğumdan alırım, kaçan kurtulsun' anlayışıyla vergi anlayışı olmaz. Radikal reform istiyoruz.’
Migros: Vergisi inen gıda ürünü yüzde 10 ucuzlar
MİGROS Genel Müdürü Asis Bulgu, gıdayla ilgili vergi düzenlemesinde uygulama başlar başlamaz bu indirimin doğrudan fiyatlara yansıyacağını belirtti. Bu indirimin doğrudan fiyatlara yansıyacağını belirten Bulgu, ‘Dolayısıyla tüketici mevcut Migros kampanyaları üzerine, bu ürünleri yüzde 10 daha da ucuza satın almış olacak’ dedi. Satın alma gücüne direkt katkı sağlayacak bu olumlu kararın, zincir mağazalar ve üreticiler tarafından da aynı Migros'da olduğu gibi tüketiciye yansıtılmasını beklediğini ifade eden Bulgu, ilgili ürünlerde bir miktar daha rahat alışveriş yapılacağını veya buradan artan kaynakla başka ürünlerin de sepete gireceğini, sepeti zenginleştireceğini düşündüğünü kaydetti. İndirimin özellikle dar gelirli tüketiciler açısından bütçelerde belli bir ferahlamaya yol açacağını kaydeden Bulgu, KDV indiriminin devletin vergi gelirlerinde bir azalmaya yol açmayacağını savundu. Bulgu, "Tam tersine vergi kazancına yol açacak. Ayrıca kayıt dışı ekonominin azalması yolunda zaten hükümetin programında olan mücadeleyi de bu karar çok destekliyor’ diye konuştu.
Tansaş: Fiyat inecek sepetler büyüyecek
ALIŞVERİŞ Merkezleri ve Perakendeciler Derneği (AMPD) Başkan Yardımcısı ve Tansaş Genel Müdürü Servet Topaloğlu, gıda harcamalarına ilişkin vergi düzenlemesiyle organize perakende sektörüne daha fazla müşteri geleceğini belirterek, ’Çünkü fiyatlar daha cazip olacaktır’ dedi. İndirimin fiyatlara yansıyacağını belirten Topaloğlu, indirimle birlikte alışveriş sepetlerinin büyüyeceğini kaydetti. KDV indiriminin devletin vergilerinde kısa vadede, az miktarda bir kayba yol açacağını belirten Topaloğlu, "Ancak orta ve uzun vadede devlet ve Maliye Bakanlığı'nın katmerli olarak bunu geri alacaktır" dedi. İndirim kapsamının genişletilmesi yönündeki beklentileri de dile getiren Unakıtan, "Beklentimiz tüm gıda ürünlerine hatta, deterjana bu indirimlerin yansıması. Bu da tüketici, özellikle dar gelirli için ve kayıt dışı ekonominin kayıt içine girmesi açısından çok ciddi bir teşvik olur’ diye konuştu.
Özel okul indirimi sadece servis ve yemekte
YAPILAN düzenleme özel okul ücretlerinde yüzde 18 olan KDV'nin 18'den indirildiği yönünde algılansa da, özel okullarda zaten yüzde 8 olan verginin değişmediği söz konusu indirimin dersane, servis ve yemek hizmetlerini kapsadığı belirtildi. Özel Okullar Derneği Başkanı Rüstem Eyüboğlu, halen özel okullarda yüzde 8 olarak uygulanan KDV'nin yüzde 1 olmasını istediklerini dile getirerek ‘KDV'nin yüzde 8'den 1'e düşürülmesiyle de velilerin üzerinden önemli bir yükün kalkacak."
Halka hep beraber yansıtalım
GELİRLER Genel Müdürvekili Osman Arıoğlu, "Gıdadaki KDV indiriminin halka yansıtılmasını hep beraber sağlamamız gerekiyor" dedi. Bir televizyon programına katılan Arıoğlu, KDV indirimlerinin, vatandaşa nasıl yansıyacağı konusunda, üç sektörü dikkate alarak "Sağlıkta sorun olmaz, devlet de taraflardan birisi. Eğitimde, Milli Eğitim Bakanlığı bunu takip edecektir. Gıdada ise bu indirimin halka yansıtılmasını hep beraber sağlamamız gerekiyor" değerlendirmesi yaptı. Arıoğlu, üç puanlık indirime karşın Kurumlar Vergisi'nin hala yüksek olduğun yönündeki eleştirilere şöyle karşılık verdi: "Yüzde 30'luk kurumlar vergisi oranı, Türkiye'nin her tarafında geçerli olan yatırım indirimi ile birlikte yüzde 18'e düşüyor. Ayrıca Sayın Başbakanımızın ifade ettiği gibi, bütçe imkanları ölçüsünde vergi indirimlerine devam edeceğiz."