Kaldırım işgalini bitirecek adım
Güncelleme Tarihi:
Yürümeye elverişsiz kaldırımlarla ilgili vatandaşlardan binlerce şikâyet alan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı harekete geçti. Yıl sonunda yayınlanacak yönetmelikle kaldırımda standartlar net bir şekilde belirlenecek. Binaların kaldırıma olanak vermeden inşa edilmesinin önüne geçilecek. Asgari net yürüme mesafesi, yeşil alan zorunluluğu ve tabela konumuna kadar birçok konuyu içeren sistem kurulacak.
Özellikle büyük yerleşim yerlerinde yayalar için yeterli kaldırım olmaması, bu alanların yürümeye elverişsiz durumda bulunması, binaların kaldırıma olanak vermeden inşa edilmesi gibi nedenlerin ortadan kaldırılması planlanıyor. Bu konuda vatandaşlardan gelen binlerce şikâyet üzerine Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, ‘yaya ve kaldırımlar yönetmeliği’ hazırlıyor. Kaldırım sorununun TBMM’deki komisyon toplantılarında gündeme geldiği gibi, vatandaşların Bakanlığa, yerel yönetimlere ve il özel idarelerine konuyla ilgili olarak çok sayıda şikâyette bulunduğu öğrenildi. Yapılan şikâyetlerde vatandaşların; yayaların yürümesine elverişli kaldırımların yeterli olmadığı, imar izni verilen binaların bazılarının kaldırımları ortadan kaldırdığı, yaya alanlarının düzensiz, yürümeye elverişsiz, yaşlı, hasta ve çocuk arabalarını kullanma imkânı vermediğini dile getirildiği belirtildi.
YÖNETMELİK GELİYOR
Çevre Bakanlığı’yla yapılan görüşmelerde, bakanlık yönetiminin yıl sonunda yayınlanmak üzere yönetmelik hazırladığı bilgisi verildiği öğrenildi. Milletvekilleriyle yapılan toplantıda şu bilgilendirme yapıldı: ”Yaya yolları ve kaldırımlar hakkında yönetmelik çalışmamız var. Bu yönetmeliğimizde yaya kaldırımlarının ne şekilde olması gerektiği, bunların asgari net yürüme alanlarının ne kadar olması gerektiği belirleniyor. Ayrıca, binalardan veya yollardan ne kadarlık bir emniyet şeridi olması gerektiği, bu kaldırımlardaki tabelaların kaldırımın neresine monte edilmesi gerektiğine dair kurallar olacak. Ne kadar alanın kaldırımın hangi metreler arasında, nasıl bir yeşil alan ayrılması gerektiğine dair birçok kurallar içeren bir sistem kurulacak. Standart oluşturulacak. Tüm görüşmeleri tamamladık, görüşleri aldık, değerlendirme aşamasındayız.”
ÖNERİLER PAYLAŞILDI
Yaya yolları ve kaldırımların nasıl olması gerektiğine ilişkin düzenlemeler tartışılırken, konuyla yakından ilgilenen dernek ve birliklerin önerileri de Bakanlığa ulaştı. Bu önerilerde özellikle engellilerle ilgili bir dizi uyarı ve öneriler dile getirildi. Ulaşan önerilerde, “Herhangi bir insanlık durumunda olabilecek bireylerin hepsinin de rahatça hareket edebileceği yüzeyler şeklinde düzenlenmelidir. Şehirlerdeki yaya yollarının genişliği yan yana rahat geçişler için en az 180 santim genişliğinde olmalıdır. Yaya yollarının yürüme istikametindeki eğimleri yüzde 6’yı aşmamalıdır. Yaya yollarının yüzeyleri kaygan malzemeden yapılmamalıdır. Yaya yolları görme özürlüler tarafından kolay algılanacak doğrultular taşımalıdır. Yaya yollarında en az üç santimetre yükseklikteki bordürlerle görme özürlüler için yönlendirici bir eleman düzenlenmelidir. Yaya yollarının kaza ihtimali söz konusu olan kesimlerinde yuvarlak demir borudan korkuluklar inşa edilmelidir” ifadeleri yer aldı.
İşte STK’ların talep ettiği standartlar
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kaldırımlarda yayaların haklarını koruyacak yönetmeliği yıl sonuna kadar yayınlaması beklenirken, sivil toplum kuruluşları da Bakanlığa önerilerini iletti. İşte o önerilerden öne çıkan başlıklar:
- Kaldırımların genişliği 180 cm’den az olmamalı.
- Kaldırımlar cadde kotundan en fazla 15 cm yüksekte olmalı.
- Görme engelliler bastonlarıyla kaldırımları rahat ayırt edebilmeli.
- Zemin yapısı engellilerin hareketine göre belirlenmeli.
- Mağazaların zeminlerle oynamasına izin verilmemeli.
- Tabela ve totemler kaldırımları daraltmamalı.
-Durak, pano, oturak vb. alanların standartları belirlenmeli.